فرانسه و لهستان در حال امضای یک پیمان جامع در زمینه دفاعی و اقتصادی هستند؛ این جدیدترین اقدام کشورهای اروپایی برای تعمیق روابط نظامی در برابر تجاوزات روسیه و عدم قطعیت در مورد تضمین‌های امنیتی آمریکا است.
این پیمان در تاریخ ۹ مه توسط امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه و دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان امضا خواهد شد. این پیمان که سال‌ها در حال آماده‌سازی بود، پس از اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در قبال روسیه و تهدیدات او مبنی بر خروج از تضمین‌های آمریکایی که دهه‌ها زیربنای امنیت اروپا بوده‌اند، اهمیت جدیدی یافته است.
الکساندر اولخ، تحلیلگر مسائل امنیتی در Defence24، یک اندیشکده لهستانی، گفت: «تاسک اکنون پیامی نیز به واشنگتن، متحد اصلی ما برای سال‌های متمادی، ارسال می‌کند. این یک سیگنال واضح است که لهستان تنها به آمریکا وابسته نیست، بلکه می‌تواند متحدان هسته‌ای قوی دیگری نیز داشته باشد.»
این پیمان دفاعی پس از آن مطرح می‌شود که تاسک اخیراً اشاره کرد لهستان آماده بررسی راه‌هایی برای قرار گرفتن تحت پوشش چتر هسته‌ای فرانسه است. تاسک همچنین درباره توسعه کلاهک‌های هسته‌ای لهستان برای بازدارندگی در برابر روسیه صحبت کرد.
فرانسه دهه‌هاست که می‌گوید «منافع حیاتی» که استفاده از سلاح‌های اتمی را تعیین می‌کنند، «ابعاد اروپایی» دارند. اما پاریس هرگز این اصطلاح را تعریف نکرده است تا گزینه‌های رئیس‌جمهور را باز نگه دارد و دشمن را در حدس و گمان باقی بگذارد؛ این کلید بازدارندگی هسته‌ای است.
یک مقام فرانسوی گفت بعید است ماکرون و تاسک در ملاقات خود برای امضای پیمانشان در شهر نانسی در شمال شرقی فرانسه، به نتیجه‌ای در مورد بازدارندگی هسته‌ای دست یابند.
این توافق طیف وسیعی از موضوعات را پوشش خواهد داد و به لهستان پیمانی مشابه پیمان‌هایی که پیش از این فرانسه را با همسایگانش آلمان، ایتالیا و اسپانیا متحد کرده‌اند، اعطا خواهد کرد. فرانسه همچنین پیمان‌های دفاعی محدودتری با کشورهای دیگر مانند توافق Lancaster House با بریتانیا دارد.
تاسک اوایل این هفته گفت که این پیمان منجر به «شتاب بسیار جدی» امنیت اقتصادی و نظامی در این قاره خواهد شد.
در جبهه اقتصادی، فرانسه امیدوار است نقش بزرگتری در گذار انرژی لهستان از زغال سنگ، که هنوز بخش عمده‌ای از تولید برق آن را تشکیل می‌دهد، ایفا کند.
مقام فرانسوی گفت این پیمان همچنین نشان می‌دهد که پاریس ورشو را در پس‌زمینه جنگ در اوکراین، شریکی به‌طور فزاینده حیاتی می‌بیند.
ماکرون یک حرکت دیپلماتیک را برای تأثیرگذاری بر ترامپ در مذاکرات صلح اوکراین که دولت آمریکا با مسکو و کی‌یف در حال انجام است و برای جلوگیری از تهدید افزایش تعرفه‌های آمریکا بر واردات اروپا آغاز کرده است.
هر دو نمونه‌هایی از استدلال دیرینه رهبر فرانسه هستند که اروپا برای مقاومت در برابر تنش‌های ژئوپلیتیکی باید مستقل‌تر و رقابتی‌تر باشد. ماکرون از نزدیک با سر کیر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، در مورد چگونگی محافظت از اوکراین در صورتی که ترامپ آتش‌بس را بدون ارائه تضمین‌های امنیتی آمریکا مذاکره کند، همکاری کرده است.
چهارشنبه آینده، فردریش مرتز، صدراعظم جدید آلمان، در پاریس با ماکرون و سپس در ورشو با تاسک ملاقات خواهد کرد. مرتز نیز به چتر هسته‌ای فرانسه ابراز علاقه نشان داده و گفته است که اروپا دیگر نمی‌تواند برای حفاظت خود بر آمریکا حساب کند.
فرانسه و لهستان در حال ارتقاء یک پیمان دوجانبه هستند که به سال ۱۹۹۱ بازمی‌گردد، اندکی پس از خروج لهستان از حکومت کمونیستی و چند سال قبل از پیوستن آن به ناتو و سپس اتحادیه اروپا.
مقام فرانسوی گفت: «هدف، تعمیق و عملیاتی کردن عناصر کلیدی رابطه فرانسه و لهستان، شامل ارزیابی تهدیدات، پروژه‌های دفاعی مشترک و گسترش گفتگو در مورد مسائل استراتژیک، از جمله بازدارندگی هسته‌ای است.»
در حالی که دکترین هسته‌ای فرانسه تغییر نخواهد کرد، ممکن است راه‌هایی در چارچوب آن برای پرداختن به نیازهای متحدان اتحادیه اروپا مانند لهستان یافت شود.
رابطه فرانسه و لهستان در سال ۲۰۱۶ تیره شد، زمانی که دولت به رهبری حزب ملی‌گرای راست‌گرای قانون و عدالت، قرارداد ۳.۵ میلیارد دلاری خرید هلیکوپترهای Caracal ساخت ایرباس را که توسط دولت قبلی تاسک توافق شده بود، لغو کرد.
لهستان بزرگترین هزینه‌کننده ناتو نسبت به سهم تولید ناخالص داخلی است، با اختصاص ۴.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود به دفاع در سال جاری، اگرچه بیشتر سفارشات آن با سازندگان تسلیحات آمریکایی و کره‌جنوبی منعقد شده است.
طبق پیمان جدید، فرانسه می‌تواند فروش تجهیزات نظامی به لهستان را افزایش دهد.
یک مقام سابق دفاعی لهستان گفت: «ماکرون اکنون در مورد نیاز به خرید اروپایی صحبت می‌کند، اما همه می‌دانند که اولویت او فروش تجهیزات فرانسوی به لهستان و سایر شرکای اتحادیه اروپا است.»
ایرباس در حال رقابت برای کسب قراردادهای لهستان برای هلیکوپترها، هواپیماهای ترابری و هواپیماهای سوخت‌رسان برای خدمت به ناوگان رو به رشد جت‌های جنگنده ورشو است که سال آینده شامل F-35 نیز خواهد شد. نیروی دریایی لهستان نیز برنامه‌ریزی خرید عمده زیردریایی را دارد و فرانسه در میان چند پیشنهاددهنده است.
با این حال، تاسک اوایل این هفته تأیید کرد که شرکت آمریکایی Westinghouse اولین نیروگاه هسته‌ای لهستان را خواهد ساخت، با وجود لابی‌گری فرانسه در آخرین لحظات برای انتخاب EDF.
اولخ از Defence24 گفت: «صادقانه بگویم، فرانسه واقعاً با لهستان تعامل نداشته و ما را شریک بسیار خوبی نمی‌دیده است، اما اکنون که آمریکا سیاست‌های خود را تغییر می‌دهد، آن‌ها نیز فرصتی برای حضور بیشتر در اینجا می‌بینند.»