دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در تلاش برای کاهش هزینههای دولتی و مهار علم "بیداریشده" (woke science)، طی سه ماه گذشته حدود 800 کمکهزینه تحقیقاتی فعال اعطا شده توسط مؤسسات ملی بهداشت (NIH) را لغو کرده است. اکنون، مطالعهای که اواخر ماه گذشته در مجله Scientometrics1 منتشر شد، بر مزایای بلندمدت تمدید کمکهزینههای موجود تأکید دارد و نشان میدهد دانشمندان آمریکایی که طی چهار دهه گذشته تمدید کمکهزینه از NIH دریافت کردهاند، پژوهشهای نوآورانهتری نسبت به کسانی که دریافت نکردهاند، تولید کردهاند.
آروهان بای (Aruhan Bai)، پژوهشگر سیاست علمی در مؤسسات علم و توسعه آکادمی علوم چین (CASISD) در پکن و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: اگرچه این مطالعه بر یک سازمان بزرگ تأمین مالی علوم پزشکی در آمریکا متمرکز بود، اما نتایج آن ممکن است دولتها در سراسر جهان را متقاعد کند که "سیاستهایی را برای اعطای بودجه پایدار به پژوهشگران پیادهسازی کنند". بای میافزاید که بودجه مستمر، در نهایت "شکوفایی واقعی علم را تشویق خواهد کرد".
نوآوری زمان میبرد
در مطالعه جدید، بای و همکارش، بایچون لی (Baicun Li) که او نیز در CASISD است، خروجی علمی 642 دانشمند آمریکایی را که بین سالهای 1985 تا 2021 بودجه NIH دریافت کردهاند، تحلیل کردند. این مطالعه بر دریافتکنندگان کمکهزینههای R01 متمرکز بود - کمکهزینههایی رایج، اما بسیار رقابتی از NIH که تا پنج سال پشتیبانی مالی فراهم میکنند و میتوانند چندین بار تمدید شوند. تا سال گذشته، نرخ موفقیت در کسب کمکهزینه R01 بهطور متوسط 20 درصد و نرخ کسب تمدید حدود 45 درصد بود.
دو زیرگروه با اندازههای مساوی، گروه مورد مطالعه را تشکیل دادند: یکی شامل پژوهشگرانی بود که حداقل یک تمدید سه ساله از اولین کمکهزینه R01 خود بدون هیچ وقفه بودجهای دریافت کردند، و یک گروه کنترل شامل پژوهشگرانی بود که تمدید دریافت نکردند و پس از آن حداقل یک وقفه سه ساله در بودجه داشتند. برای اطمینان از مطابقت دو گروه از نظر کیفیت پژوهش پیش از دریافت کمکهزینه، بای و لی با استفاده از مراحل شغلی دانشمندان، سوابق انتشاراتی و معیارهای تأثیر پژوهشی قبلی آنها، آنها را "زوجسازی" کردند.
برای ارزیابی خروجی دانشمندان پس از تصمیمگیری برای تمدید، این دو نفر از دادههای عمومی تأمین مالی NIH، انتشارات پژوهشگران فهرستشده در مخزن ادبیات پزشکی PubMed و یک پایگاه داده جدیدتر به نام SciSciNet2 که حاوی دادههای انتشارات علمی و پیوندهایی به اطلاعات مربوط به تأمین مالی و استفاده است، استفاده کردند.
بای و لی از این منابع برای بررسی "تازگی" انتشارات پژوهشگران استفاده کردند و بر اساس منحصربهفرد بودن و روند کلمات و مفاهیم کلیدی پزشکی در مقالاتشان، امتیازی را محاسبه کردند. این دو نفر همچنین "احتمال تغییر" دانشمندان - یعنی احتمال جابجایی آنها به موضوعات پژوهشی جدید - و "تنوع" یا پراکندگی موضوعاتی که مطالعه کردند را با استفاده از مدلی که شباهت انتشارات آنها را در یک دوره زمانی مشخص محاسبه میکرد، اندازهگیری کردند. نتایج نشان داد که پژوهشگرانی که تمدید بدون وقفه بودجه دریافت کردند، کمتر احتمال داشت که موضوعات پژوهشی خود را تغییر دهند و طیف وسیعی از موضوعات را بررسی کنند، در مقایسه با کسانی که در گروه کنترل بودند، و مقالاتی منتشر کردند که ترکیبات جدیدتر یا غیرمتعارفتری از ایدهها را در بر میگرفت.
بای میگوید تیم دریافت که بودجه تمدید شده "به دانشمندان کمک کرد تا تمرکز خود را حفظ کنند" تا بتوانند "در یک زمینه پژوهشی عمیقتر شوند". او میافزاید، در نتیجه، دانشمندان توانستند در ادامه کاربردهای نوآورانهای تولید کنند. او میگوید: "نوآوری به بیش از 10 یا 20 سال کار مستمر نیاز دارد."
اهمیت تداوم
برایان اوزی (Brian Uzzi)، جامعهشناس در دانشگاه نورثوسترن در اوانستون، ایلینوی، میگوید که بای و همکارش "کار بسیار خوبی" در تحلیل پایگاههای داده بزرگ انجام دادند که تخمینهای قابل اعتمادی از عملکرد دانشمندان قبل و بعد از دریافت کمکهزینه ارائه میدهد. با این حال، اوزی میافزاید، عدم دریافت تمدید لزوماً به این معنا نیست که پژوهشگران در زمینههای پژوهشی خود عمیق نمیشوند، بلکه تمدید ابزاری است که فرصت بیشتری برای انجام این کار به آنها میدهد.
در عین حال، اوزی میگوید، تغییر مکرر زمینههای پژوهشی میتواند نشاندهنده فشار برای تعقیب بودجه باشد، نه مسیری به سوی نتایج علمی معنادار. او میافزاید: "قبل از اینکه بتوانید واقعاً به مرز دانش در یک زمینه برسید، مجبور میشوید دوباره تغییر دهید."
اوزی میگوید مطالعاتی مانند این، اهمیت تأمین مالی پایدار علم را نشان میدهد. اوزی میافزاید، نه تنها کاهش بودجه در سازمانهای علمی آمریکا احتمالاً باعث رکود علم فدرال و مهاجرت نخبگان خواهد شد، بلکه عدم تمدید کمکهزینهها پولهایی را که قبلاً سرمایهگذاری شده بود، هدر میدهد. اوزی میگوید اگر "زیر پای پژوهشگران را خالی کنند" در میانه راه و کارشان ناتمام بماند، "این برای پیشرفت علم مختلکننده است".
شناسه مقاله: https://doi.org/10.1038/d41586-025-01420-5
منابع
Li, B. & Bai, A. Scientometrics https://doi.org/10.1007/s11192-025-05295-1 (2025).
Lin, Z., Yin, Y., Liu, L. & Wang, D. Sci. Data 10, 315 (2023).