هنگامی که آخرین تلاش ترکیه برای برقراری صلح با شبه‌نظامیان کُرد یک دهه پیش ناکام ماند، روژرین چوکور ۱۷ ساله در خونریزی‌های متعاقب، تنها چند بلوک دورتر از خانه‌اش، با شلیک تک‌تیرانداز کشته شد.
به همین دلیل، در طول چند ماه گذشته، والدین او، مصطفی و فهریه چوکور، با احتیاط نظاره‌گر بوده‌اند که چگونه رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان تلاش جدیدی را برای پایان دادن به درگیری چهار دهه‌ای پیش می‌برد، درگیری که بیش از ۴۰,۰۰۰ کشته برجای گذاشته و خشونت آن به کشورهای همسایه سوریه و عراق نیز سرایت کرده است.
مصطفی که در دیاربکر، بزرگترین شهر در جنوب شرقی عمدتاً کُردنشین ترکیه زندگی می‌کند، گفت: "ما می‌دانیم که اگر روند صلح موفقیت‌آمیز نباشد، هزینه‌ها چقدر می‌تواند سنگین باشد. بدترین ترس من این است که دوباره فریب بخوریم."
روز دوشنبه، حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک)، گروه شبه‌نظامی که رهبری این شورش را بر عهده داشت، در یک اعلامیه تاریخی که مورد استقبال مقامات دولتی قرار گرفت، اظهار داشت که منحل خواهد شد و "روند صلح را در آغوش خواهد گرفت."
اما آیا این واقعاً پایان جنگی بود که زندگی خانواده چوکور و بسیاری دیگر از کُردها را از هم پاشیده بود؟ فهریه گفت: "بعد از تحمل چنین دردی، به امید چنگ می‌زنیم تا زنده بمانیم. ناامیدی، انسان را فاسد می‌کند."
جایزه صلح عظیم خواهد بود. این می‌تواند تنش‌ها را در سوریه و عراق که جمعیت‌های کُرد زیادی دارند، کاهش دهد؛ به برقراری ثبات سیاسی در ترکیه کمک کند؛ و شکاف‌های تاریخی با جمعیت ۱۵ میلیونی کُرد این کشور را التیام بخشد.
اردوغان اوایل سال جاری گفته بود: "ما می‌خواهیم سلاح‌ها را برداریم، دیوار تروریسم را فرو بریزیم و یکدیگر را محکم در آغوش بگیریم."
عبدالله اوجالان، بنیانگذار زندانی پ‌ک‌ک، که این گروه را در سال ۱۹۷۸ برای دستیابی به یک دولت مستقل کُرد تأسیس کرد، اوایل امسال از شبه‌نظامیان خواست تا سلاح‌های خود را زمین بگذارند.
اما عدم وجود وعده‌های مشخص در طول مذاکرات صلح، که در محرمانگی پوشانده شده‌اند، بسیاری را در دیاربکر نسبت به نوع صلحی که در انتظار آنهاست، محتاط کرده است.
افزودن به این نگرانی‌ها، دستگیری رقیب اصلی سیاسی اردوغان، شهردار استانبول اکرم امام‌اوغلو در ماه مارس بود که بخشی از سرکوب گسترده مخالفان و جامعه مدنی است و این شک و تردید را بوجود آورده که آیا روند صلح آزادی‌های بیشتری را به ارمغان خواهد آورد.
سرا بوچاک، شهردار دیاربکر، که از حزب طرفدار کُردی برابری و دموکراسی (دِم) است و روند صلح را تسهیل کرده، گفت: "راه صلح هرگز هموار نیست، بدون سنگ نیست، اما مهم است که ما این مسیر را آغاز کرده‌ایم."
او قبل از اعلامیه پ‌ک‌ک افزود: "مردم نگرانند که چگونه دولتی که چنین فضای فشرده‌ای از فشار ایجاد کرده است، می‌تواند برگردد و دست صلح را دراز کند."
تنها اکنون، پس از ماه‌ها مشورت که عمدتاً از دید عموم پنهان نگه داشته شده بود، مقامات ارشد شروع به رسیدگی به چنین نگرانی‌هایی کرده‌اند.
محمد اوچوم، یکی از مشاوران ارشد اردوغان، روز دوشنبه گفت که کُردها، که تقریباً یک پنجم جمعیت ۸۵ میلیونی ترکیه را تشکیل می‌دهند، "بخش جدایی‌ناپذیر از ملت ترکیه هستند". او افزود: "جمهوری ترکیه همچنین دولت ملی کُردهاست... اصلاحات جامع در دموکراسی و حاکمیت قانون اجرا خواهد شد."
با این حال، چنین سخنان شیرینی به دنبال سال‌ها فشار شدید می‌آید و شک و تردیدها نسبت به اینکه دولت به وعده‌های بزرگ خود عمل کند، بالاست. از سال ۲۰۱۶، ۱۷۰ شهردار کُرد از پست‌های انتخابی خود برکنار شده‌اند. ده شهردار از حزب دِم در طول سال گذشته عزل شده‌اند.
ارکان ییلماز، رئیس انجمن حقوق بشر در دیاربکر گفت: "حتی در حالی که امیدها برای حل و فصل [مسئله کُرد] جوانه می‌زنند، ما به سمت اقتدارگرایی می‌رویم."
سرنوشت امام‌اوغلو نمونه‌ای از این امر است. این سیاستمدار برجسته برای پیروزی در شهرداری استانبول به رأی دهندگان کُرد در این شهر متکی بود و در ماه مارس در دیاربکر سخنرانی کرد که در آن گفت: "کُردها در این کشور احساس سهامداران برابر خواهند داشت."
امام‌اوغلو، که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند در یک انتخابات ریاست جمهوری اردوغان را شکست خواهد داد، سه روز بعد به اتهام تروریسم به دلیل معامله برای اشتراک کرسی در شورای شهر استانبول با یک پلتفرم سیاسی کُرد دستگیر شد. او همچنین با اتهامات فساد مالی روبروست که آنها را رد می‌کند.
رها روهوی‌اوغلو، مدیر مرکز مطالعات کُردی در دیاربکر، گفت: "انداختن امام‌اوغلو به زندان پیامی به کُردها فرستاد که در این محیط ضد دموکراتیک نباید انتظار زیادی داشته باشند."
روند صلح پس از سال‌ها عملیات سرسختانه ضد شورش علیه پ‌ک‌ک دنبال شده و در ماه فوریه زمانی که اوجالان، که از سال ۱۹۹۹ در جزیره‌ای نزدیک استانبول زندانی است، از این گروه خواست تا گردهم آمده و منحل شود، شتاب گرفت.
این اتفاق پس از آن رخ داد که دولت باغچلی، متحد کلیدی اردوغان و سیاستمدار ملی‌گرای افراطی، در اکتبر گذشته اقدام غیرمنتظره‌ای انجام داد و از اوجالان خواست تا گروه را منحل کند، به طور بالقوه در ازای آزادی او به حبس خانگی.
امیدها برای اینکه وعده صلح به رفاه بیشتر و حقوق سیاسی منجر شود، همچنان باقی است. از جمله اصلاحاتی که حزب دِم به دنبال آن است، به رسمیت شناختن قانونی قومیت و زبان کُردی و آزادی هزاران زندانی سیاسی است.
در رأس آنها صلاح‌الدین دمیرتاش قرار دارد که اردوغان را برای ریاست جمهوری در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ به چالش کشید و از سال ۲۰۱۶ در زندان است - با وجود حکم دادگاه حقوق بشر اروپا مبنی بر بی‌اساس بودن بازداشت او.
برای اردوغان نیز، ریسک‌ها بالاست. دستیابی به صلح می‌تواند به تثبیت میراثی که پس از ۲۲ سال در قدرت بودن، با اتهامات حرکت به سوی حاکمیت تک‌نفره خدشه‌دار شده، کمک کند.
به طور فوری‌تر، جلب نظر کُردها می‌تواند به اهداف سیاسی خود او نیز خدمت کند. به گفته تحلیلگران، جدا کردن نمایندگان حزب دِم از بقیه مخالفان، برای حمایت از انتخابات زودهنگام یا تغییرات قانون اساسی برای لغو محدودیت‌های دوره ریاست جمهوری، به او اجازه می‌دهد تا دوباره برای ریاست جمهوری کاندیدا شود.
در واقع، بسیاری این ابتکار را "کمتر تلاشی صادقانه برای حل مسئله کُرد می‌دانند و بیشتر یک حرکت محاسبه‌شده توسط رئیس‌جمهور اردوغان برای تحکیم و گسترش سلطه خود بر قدرت" می‌بینند، این را وُلفگانگ پیکولی، رئیس مشترک تنئو (Teneo)، یک شرکت مشاوره، گفت.
پیامدهای ژئوپلیتیکی نیز برای ترکیه عضو ناتو و متحدان غربی آن وجود دارد.
پایان دادن به خصومت با پ‌ک‌ک، که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا به عنوان سازمان تروریستی معرفی شده است، می‌تواند به ثبات سوریه پس از کنترل شورشیان دوست با آنکارا در دمشق در دسامبر کمک کند. این کشور خود میزبان هزاران جنگجوی کُرد وابسته به نیروهای دموکراتیک سوریه تحت حمایت ایالات متحده است.
هیچ‌کس در بزرگی چالش پیش رو شک ندارد، با وجود سخنان آرام‌بخش دولت.
اولاً، گروه‌های تندرو در داخل پ‌ک‌ک ممکن است از زمین گذاشتن سلاح‌های خود امتناع کنند - شبیه آنچه در کلمبیا پس از روند صلح سال ۲۰۱۶ آن کشور اتفاق افتاد - هرچند تحلیلگران می‌گویند نیروهای امنیتی ترکیه مطمئن هستند که قادر به مهار هرگونه تهدید خواهند بود.
در دیاربکر، صدای برخاستن و فرود آمدن جت‌های جنگنده ترکیه از پایگاه هوایی نظامی آن در هفته‌های منتهی به اعلامیه روز دوشنبه ادامه داشت، که یادآوری‌ای برای خانواده چوکور از آخرین باری که روند صلح در سال ۲۰۱۵ شکست خورد، بود.
آن لحظه منجر به دوره‌ای از خشونت و جنگ شهری بین پ‌ک‌ک و نیروهای امنیتی ترکیه شد. در طول یک توقف کوتاه در درگیری، دخترشان روژرین - عکاس مشتاق - وارد بافت قدیمی دیاربکر شد، اما تنها برای هفته‌ها توسط قرنطینه ناگهانی در آنجا گیر افتاد و سرانجام در حالی که از پنجره خم شده بود، مورد اصابت گلوله قرار گرفت. شش ماه طول کشید تا خانواده بقایای او را جمع‌آوری کنند.
یک عملیات ضد شورش سرانجام بسیاری از اعضای پ‌ک‌ک را به سوریه و شمال عراق راند و پایگاه نظامی دیاربکر از آن زمان به عنوان نقطه‌ای برای عملیات فرامرزی عمل کرده است. وزارت دفاع اعلام کرده است که تنها در سه ماه اول سال جاری، ارتش ۵۵۵ شبه‌نظامی را در خارج از مرزهای خود کشته است.
مصطفی، که دیوارهای خانه‌اش با عکس‌ها و نقاشی‌هایی از روژرین در لباس فرم مدرسه‌ای که در آن کشته شد، تزئین شده است، گفت: "باید ایمان داشته باشید که یک روز صلح برقرار خواهد شد. بعد از ۴۰ سال جنگ، دوست دارم صلح را در طول عمرم ببینم."