هرگز قرار نبود ۲ تریلیون دلار باشد. وعده ایلان ماسک در سال گذشته برای کاهش تقریباً یک سوم بودجه سالانه فدرال، که در مقابل جمعیت هیجان‌زده مگا (Maga) در جریان تجمع ترامپ در مدیسون اسکوئر گاردن نیویورک داده شد، حتی برای سازمان‌دهندگان رویداد نیز غافلگیرکننده بود.
هوارد لوت‌نیک (Howard Lutnick)، حامی برجسته ترامپ و وزیر بازرگانی فعلی – که ماسک را روی صحنه دعوت کرده بود – بعدها اعتراف کرد: "قرار بر این بود که او بگوید ۱ تریلیون دلار [کاهش خواهد داد]. من چه باید می‌گفتم؟"
این قول بداهه به طور فزاینده‌ای به یک بار سنگین برای ماسک تبدیل شده است. شش ماه پس از اینکه دونالد ترامپ به طور رسمی تشکیل نهاد کاهش هزینه ماسک، موسوم به اداره کارایی دولت (Doge)، را اعلام کرد، این نهاد هنوز بخش ناچیزی از آن مبلغ اولیه را به صورت یک‌باره پیدا نکرده است، چه رسد به اینکه بتواند به گونه‌ای هزینه‌ها را کاهش دهد که سال به سال صرفه‌جویی ایجاد شود.
در حالی که وب‌سایت Doge مدعی ۱۷۰ میلیارد دلار صرفه‌جویی است، تحقیقات فایننشال تایمز نشان می‌دهد که تنها بخش کوچکی از این رقم قابل تأیید است. در عوض، شواهدی از استفاده از ارزیابی‌های متورم برای افزایش اعداد و همچنین ادعای صرفه‌جویی برای قراردادهایی که قبلاً در حال انقضا بوده‌اند، وجود دارد. همزمان، داده‌های خزانه‌داری آمریکا تاکنون هیچ کاهشی در هزینه‌های دولتی نشان نداده است.
در حالی که Doge برای پیشرفت تقلا کرده است، تلاش نموده تصویری مثبت ارائه دهد: برای تقویت ادعاهای خود، وب‌سایت آن کاهش‌های مکرر در هزینه‌های فدرال از طریق کاهش نیروی کار را با درآمدهای موقت یا یک‌باره ناشی از فروش اموال فدرال و لغو قراردادها ترکیب می‌کند.
دومینیک لت (Dominik Lett)، تحلیلگر موسسه کاتو (Cato Institute)، می‌گوید: "به احتمال زیاد، میزان صرفه‌جویی‌های ادعاشده از سوی Doge به طور قابل توجهی کمتر از آن چیزی است که ایلان ماسک در ابتدا می‌خواست." وی افزود: "Doge را نباید تلاشی بسیار موفق در جهت کاهش کسری بودجه دانست."
ماسک و کاخ سفید به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
ماسک پیش از موعد از نقش خود در رأس Doge – که قرار بود تا تابستان آینده ادامه یابد – به دلیل واکنش منفی اعضای کابینه ترامپ و اعتراضات مداوم کنگره کنار می‌رود. او واشنگتن را مردی فقیرتر ترک می‌کند، زیرا فعالیت‌های سیاسی او صدها میلیارد دلار از ارزش سهام تسلا کاسته و منجر به لغو قراردادها با ارائه‌دهنده اینترنت ماهواره‌ای او، استارلینک (Starlink)، شده است.
Doge، که ترامپ ادعا می‌کرد پتانسیل آن را دارد که به اندازه پروژه منهتن (برای ساخت اولین سلاح هسته‌ای) لرزه‌انگیز باشد، از انتظارات بالای خود ماسک فاصله گرفته است. او ماه گذشته در مصاحبه‌ای نادر در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: "در چارچوب کلی، فکر می‌کنم مؤثر بوده‌ایم. نه به اندازه‌ای که دوست دارم. فکر می‌کنم می‌توانیم مؤثرتر باشیم. اما پیشرفت کرده‌ایم."
علی‌رغم تعیین هدفی که به طور گسترده‌ای غیرقابل دستیابی تلقی می‌شد، تلاش ماسک برای از بین بردن اتلاف دولت در ابتدا حمایت غیرمنتظره‌ای را به همراه داشت. سناتور برنی سندرز (Bernie Sanders) به برخی از دموکرات‌های برجسته پیوست و پیشنهاد کرد که می‌تواند حداقل بخش‌هایی از دستور کار Doge را، به ویژه در زمینه کاهش بودجه عظیم دفاعی آمریکا، تأیید کند.
رأی‌دهندگان نیز به شدت موافق یک ابتکار شبیه Doge بودند. بر اساس تحقیقات AP-NORC، در آستانه مراسم تحلیف دونالد ترامپ در ژانویه، تقریباً دو سوم گفتند که موافقند دولت فدرال مملو از فساد و ناکارآمدی است. یک نظرسنجی طولانی‌مدت نشان داد که آمریکایی‌ها معتقدند دولت تقریباً ۶۰ سنت از هر دلاری را که خرج می‌کند، هدر می‌دهد.
حتی انتخاب اولیه ماسک برای «عبور دادن» سازمان توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) «از چوب‌خردکن»، با اخراج بیشتر کارکنان آن و لغو طرح‌های نجات‌بخش در سراسر جهان، حمایت گسترده‌ای را به دنبال داشت. رأی‌دهندگان از صرف دلارهای مالیاتی در خارج از کشور ناراضی بودند، یا ادعاهای نادرست متعددی که ماسک در سایت رسانه اجتماعی خود، X، مطرح می‌کرد – از جمله اینکه آمریکا پول صرف فرستادن کاندوم به غزه می‌کند – را باور داشتند.
اما این حسن نیت به سرعت شروع به از بین رفتن کرد، زیرا کدنویسان جوانی که توسط ماسک و سرمایه‌گذاران خطرپذیر سیلیکون‌ولی به کار گرفته شده بودند، در ادارات دولتی متعددی ظاهر شدند و خواستار دسترسی به داده‌های حساس شدند.
تعلیق به ظاهر تصادفی ده‌ها هزار کارمند دولتی "آزمایشی"، که شامل کارمندان مجرب دولت نیز می‌شود که به تازگی به پست‌های ارشد ارتقا یافته‌اند، در مناطق دور از واشنگتن دی‌سی هرج و مرج ایجاد کرد.
محیط‌بانان در مکان‌هایی مانند وایومینگ و آیووا اخراج شدند، در حالی که محققان سرطان و ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشت روان برای سربازان بازنشسته در سراسر کشور اخراج شدند – که خشم محلی را برانگیخت و حتی قانونگذاران جمهوری‌خواه که به شدت به ترامپ وفادار بودند را مجبور به اعتراض علیه این کاهش‌ها کرد.
حتی در حالی که بسیاری از آژانس‌ها توسط دادگاه‌ها دستور بازگرداندن کارمندان تعلیق شده را دریافت کردند، سرعت و ماهیت نامنظم اخراج‌ها رأی‌دهندگان آمریکایی را ناراحت کرد.
سب راید (Seb Wride)، رئیس تحقیقات افکار عمومی در Public First US، که نگرش‌ها نسبت به این ابتکار را در چند ماه گذشته بررسی کرده است، می‌گوید: "تشخیص Doge درست بود. مردم هنوز معتقدند که در هزینه‌های دولتی اتلاف وجود دارد، اما رویکردی که Doge اتخاذ کرد، بی‌ملاحظه به نظر می‌رسید."
به گفته افرادی که با این موضوع آشنا هستند، به نظر می‌رسید فرستادگان Doge درک کمی از کاری که بخش‌های دولتی مورد نظرشان واقعاً انجام می‌دادند، داشتند، که باعث نگرانی برخی در داخل کاخ سفید شد.
دولت ترامپ مجبور شد اخراج کارکنان اداره ملی امنیت هسته‌ای (National Nuclear Security Administration) را، که از ذخایر هسته‌ای کشور محافظت می‌کند، متوقف کند. متحدان ماسک در رسانه‌ها مجبور شدند برای لغو تصمیمات عجولانه التماس کنند. جسی واترز (Jesse Watters)، مجری فاکس نیوز، در فوریه در پخش زنده از Doge درخواست کرد که یک سرباز بازنشسته را که "جانش را به خطر انداخته بود" برای آمریکا، اما به طور ناگهانی به عنوان بخشی از کاهش‌ها در وزارت دفاع اخراج شده بود، دوباره استخدام کند.
مسافران با گزارش‌های مربوط به کاهش‌ها در اداره هوانوردی فدرال (Federal Aviation Administration)، به ویژه پس از سقوط مرگبار یک هواپیما در نزدیکی فرودگاه ریگان واشنگتن، وحشت‌زده شدند.
والری ریمی (Valerie Ramey)، اقتصاددانی در موسسه هوور (Hoover Institution)، که عموماً موافق کاهش هزینه‌های دولتی آمریکا است، می‌گوید: "Doge می‌توانست کارهای خوبی انجام دهد. اما آنها باید حدود یک سال را صرف درک نحوه عملکرد دولت می‌کردند قبل از اینکه شروع به از هم پاشیدن آن کنند."
برخی از اعضای کابینه – به ویژه اسکات بسنت (Scott Bessent)، وزیر خزانه‌داری، و مارکو روبیو (Marco Rubio)، وزیر امور خارجه – علناً با ماسک بر سر تلاش‌های Doge برای نفوذ به وزارتخانه‌هایشان درگیر شدند.
در نهایت، ترامپ مداخله کرد و در یک جلسه داغ کابینه در ماه مارس تأکید نمود که وزرای امور خارجه در تصمیمات مربوط به وزارتخانه‌های خود حرف آخر را می‌زنند و علناً ماسک را ترغیب کرد که هنگام کوچک‌سازی دولت از "تیغ جراحی به جای تبر" استفاده کند.
در هفته‌های اخیر، ماسک، که شماره تلفن شخصی خود را برای آرام کردن نگرانی‌های سناتورهای ناراضی به آنها داد، از Doge اساساً به عنوان "پشتیبانی فنی" برای آژانس‌های دولتی یاد کرده است که به آنها در شناسایی "اتلاف و کلاهبرداری" کمک می‌کند. امید به رسیدن به حتی ۱ تریلیون دلار صرفه‌جویی شروع به رنگ باختن کرد، زیرا حسابداری Doge پر از تکرار و برآوردهای متورم بود.
از ۱۷۰ میلیارد دلاری که در حال حاضر ادعا می‌شود صرفه‌جویی کرده است، بهترین بخش مستند، ۳۱.۸ میلیارد دلار صرفه‌جویی ناشی از ۱۰۲۴۸ مورد لغو و اصلاح قرارداد تفصیلی است. با این حال، حتی این رقم نیز مبهم و بیش از حد گزارش شده است. فایننشال تایمز توانسته است صرفه‌جویی ادعاشده را تنها در حدود ۶۷۰۰ مورد با اصلاح قرارداد اصلی مطابقت دهد.
تقریباً تمام قراردادهای گمشده مربوط به سازمان توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) است که هیچ قراردادی در آن فهرست نشده است. برای این ۳۳۷۳ مورد، که ۱۲.۸ میلیارد دلار از صرفه‌جویی‌های ادعاشده Doge را تشکیل می‌دهند، پلتفرم به سادگی جزئیات را به عنوان "به دلایل قانونی در دسترس نیست" ذکر کرده است.
حتی در میان موارد کاملاً تفصیلی، که ادعا می‌شود ۱۸.۲ میلیارد دلار ارزش دارند، اعداد بیش از حد گزارش شده‌اند.
حدود ۸۴۰ میلیون دلار از ۲۵۳ قراردادی ناشی شده است که Doge خود فهرست کرده است که "منقضی" شده‌اند. Doge همچنین ۲۸۹ میلیون دلار صرفه‌جویی دیگر را از ۳۲۲ قراردادی ادعا کرد که دوره عملیات آنها طبق برنامه باید قبل از دخالت Doge به پایان می‌رسیده است.
حتی در مواردی که ادعاها را می‌توان با قراردادها مطابقت داد، محاسبات صرفه‌جویی قابل بحث هستند.
حدود ۴ میلیارد دلار از صرفه‌جویی‌های ادعاشده از ۱۵۵ "قرارداد با تحویل نامشخص" (IDVs) ناشی می‌شود – قراردادهای چارچوب انعطاف‌پذیری که به آژانس‌ها اجازه می‌دهد کالا یا خدماتی را در صورت نیاز سفارش دهند. در این موارد، که قراردادی مشخص برای محاسبه هزینه وجود ندارد، تخمین‌های صرفه‌جویی Doge با استناد به محدودیت‌های قانونی آنچه به صورت فرضی می‌توان برای یک مورد خاص خرج کرد، به دست آمده است.
قراردادهایی که توسط Doge خاتمه یافته و واقعاً با قراردادهای دارای شرایط مشخص مطابقت داشتند، تنها ۱۲.۴ میلیارد دلار صرفه‌جویی کردند. اما حتی در اینجا نیز، مشکلاتی در ادعاها وجود دارد.
یکی از بزرگترین ادعاها – ۱.۴ میلیارد دلار صرفه‌جویی در یک قرارداد فناوری اطلاعات برای وزارت دفاع – توسط پیت هگست (Pete Hegseth)، وزیر دفاع، مورد توجه ویژه قرار گرفت.
اما تصمیم برای کوتاه‌تر کردن قرارداد از نقطه پایان اصلی آن در سال ۲۰۲۹، قبلاً در سپتامبر ۲۰۲۴، در دولت بایدن، زمانی که مدت آن به ژوئن ۲۰۲۵ کاهش یافت، گرفته شده بود. با باقی ماندن تنها یک ماه تا پایان، این قرارداد تا کنون تنها ۷۳ میلیون دلار هزینه داشته است.
مایکل سِمبَلِست (Michael Cembalest) از مورگان استنلی در این ماه گفت: "در حالی که Doge توجه را به برخی هزینه‌های بی‌مورد جلب کرده است، در مورد کاهش‌های قابل تأیید بیش از حد وعده داده و کمتر از حد انتظار عمل کرده است."
سِمبَلِست افزود: "با توجه به رویکرد بدون تبعیض Doge، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا اثرات منفی کاهش‌های گسترده در ادارات متمرکز بر بهداشت عمومی، هوانوردی، انرژی، امنیت سایبری، مالیات و آموزش به طور کامل ارزیابی شود."
تحلیلگران می‌گویند، محاسبه تأثیر Doge به دلیل ابهام عمدی آن پیچیده است.
ماسک بارها ادعا کرده است که Doge با "شفافیت شدید" عمل می‌کند. با این حال، حتی در حالی که با ده‌ها دعوی قضایی روبرو است، این ابتکار از ارائه ابتدایی‌ترین اطلاعات در مورد عملکرد داخلی خود، از جمله تعداد کارکنان استخدام شده، تعداد آژانس‌های هدف قرار گرفته، و تعداد ارجاعات کیفری که برای "کلاهبرداری عظیم" انجام داده است، خودداری کرده است.
هنگامی که تعداد انگشت‌شماری از کارمندان Doge به سرعت از وزارت انرژی اخراج شدند، برخی از تحلیلگران مالی شگفت‌زده شدند. لورن نلسون (Lauren Nelson)، یکی از تحلیلگران رتبه‌بندی دولتی در فیچ (Fitch)، گفت که تیم او نتوانسته است دریابد چه کسی در وزارت انرژی حذف شده است، و اضافه کرد: "آنها اطلاعات زیادی منتشر نمی‌کنند. برای تحلیلگران رتبه‌بندی، این موضوع کمی نگران‌کننده است."
این امر همچنین باعث نگرانی در بین گروه کوچکی از اقتصاددانان و تحلیلگرانی شده است که مشتاق بودند ببینند آیا ماسک می‌تواند هزینه‌های دولت آمریکا را کاهش دهد یا خیر.
آنتونی چاپیرا (Anthony Chapira)، رئیس تحقیقات اقتصاد کلان در Lombard Odier Investment Managers، گفت: "مؤسسه‌ای مانند Doge با هدف کاهش اتلاف در دولت در اصل خوب است. اما باید دید که کدام برنامه‌ها هدف قرار می‌گیرند."
ترامپ بارها تأکید کرده است که برنامه‌های رفاهی مانند تأمین اجتماعی و مدیکر دست نخورده باقی خواهند ماند و در عین حال متعهد شده است که بودجه ارتش آمریکا را افزایش دهد.
آنتونی فاوسی (Anthony Fauci)، دانشمند ارشد بیماری‌های عفونی که بازنشستگی خود را در دولت بایدن اعلام کرد، از زمان بازگشت ماسک به واشنگتن به طرز عجیبی دوباره ظاهر شده است و در هفته‌های اخیر شروع به حضور در برنامه‌های تلویزیونی و پادکست‌ها کرده است. با این حال، کسانی که به دنبال صرفه‌جویی‌های واقعی هستند، از تمرکز Doge بر کارکنان دولت فدرال ناامید شده‌اند.
لوت‌نیک، وزیر بازرگانی، در یک کنفرانس با حضور مدیران ارشد تجاری در ماه سپتامبر، به این نکته اشاره کرد. وی گفت: "بیشترین هزینه در دولت مربوط به حقوق و دستمزد نیست. بیشترین هزینه مربوط به حقوق و دستمزد به علاوه مزایا است. بیشتر هزینه مربوط به انتقال پول از یک نفر به نفر دیگر است."
وی افزود: "اگر به بودجه نگاه کنید، خواهید دید که بیشتر صرفه‌جویی در اینجا نیست [با اشاره به کارمندان]. در اینجا [با اشاره به مزایای رفاهی] است."
لوت‌نیک، که قبلاً ریاست یک شرکت خدمات مالی جهانی را بر عهده داشت، اذعان کرد که برای کاهش هزینه‌ها در برنامه‌های رفاهی بزرگتر، Doge باید با ده‌ها سال سابقه سیاست‌گذاری مقابله کند که برای انجام هرگونه تغییر نیازمند همکاری با کنگره است – یک مسیر دشوارتر از صرفاً اخراج کارکنان. لوت‌نیک از Doge حمایت کرده است.
حتی با کنار رفتن ماسک از عملیات روزمره Doge، مشکلات قانونی شرکت‌های او با دولت فدرال تازه شروع شده است. وزارت دادگستری تحقیقات جنایی را در مورد ادعاهای مربوط به تسلا در مورد دامنه رانندگی خودروهای برقی آن و همچنین نحوه استفاده این شرکت از بودجه دولتی برای توسعه نرم‌افزار رانندگی خودکار آغاز کرده است.
ماسک نیز با نگرانی‌های اعضای کنگره و مقامات ارشد اطلاعاتی بر سر روابط کاری او با چین مواجه است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در اوایل سال جاری گفت که روابط ماسک با دیگر کشورها "شایسته بررسی" است. جک رید (Jack Reed)، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا، ماه گذشته در مورد استارلینک ماسک ابراز نگرانی کرد و گفت: "من فکر می‌کنم هر بار که ما شاهد یک رابطه نزدیک، هرچند مبهم، با یک بازیگر خارجی از طرف یک پیمانکار دفاعی هستیم، باید با احتیاط رفتار کنیم."
با کناره‌گیری ماسک از ریاست Doge در هفته‌های آینده، تلاش ترامپ برای اصلاح و کاهش هزینه‌ها احتمالاً به رویکردی سنتی‌تر باز خواهد گشت. به جای تمرکز بر کارایی‌ها و لغو قراردادها، تمرکز مجدد بر کاهش برنامه‌های رفاهی بزرگتر و مالیات‌گیری از طریق کاهش هزینه‌های اختیاری که از طریق فرآیند عادی کنگره انجام می‌شود، خواهد بود – مسیری کندتر اما کمتر پردردسر که به احتمال زیاد موفقیت‌های بیشتری نسبت به Doge در هشت ماه گذشته خواهد داشت.