تراشه‌های هوش مصنوعی، پهپادها، جت‌ها: نگاهی به ابرمعاملات ۳.۲ تریلیون دلاری ترامپ در سفر به خلیج فارس

رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ روز جمعه سفر چهار روزه خود به خلیج فارس را پس از اعلام بیش از ۳.۲ تریلیون دلار قراردادهای تجاری و سرمایه‌گذاری گسترده با عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی به پایان رساند.

او تور خارجی خود را روز سه‌شنبه در ریاض آغاز کرد و پس از آن روز چهارشنبه به دوحه و روز پنجشنبه به امارات متحده عربی سفر کرد و سپس روز جمعه به واشنگتن بازگشت. اگرچه مسائل امنیتی مانند جنگ در غزه، بهبود اوضاع سوریه و برنامه هسته‌ای ایران بخشی از دستور کار بودند، اما اعلام ابرمعاملات و سرمایه‌گذاری در "USA Inc." (شرکت آمریکا) به وضویر اولویت ترامپ بود.

روز جمعه در ابوظبی، ترامپ بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار قرارداد بین ایالات متحده و امارات را اعلام کرد. طبق گزارش کاخ سفید، این قراردادها شامل یک سفارش ۱۴.۵ میلیارد دلاری از سوی هواپیمایی اتحاد مستقر در ابوظبی برای ۲۸ جت بوئینگ با موتورهای جنرال الکتریک بود. کاخ سفید پیشتر اعلام کرده بود که این هواپیماها شامل بوئینگ‌های 787 و 777 خواهند بود، اما تعداد دقیق هر نوع را مشخص نکرد.

روز پنجشنبه، در یک کنفرانس مطبوعاتی در قصر الوطن، کاخ ریاست جمهوری در ابوظبی، رئیس‌جمهور امارات، محمد بن زاید، تعهد قبلی مارس مبنی بر سرمایه‌گذاری حدود ۱.۴ تریلیون دلار امارات در ایالات متحده طی ۱۰ سال را مجدداً تأیید کرد.

یکی از اهداف رهبر امارات این بود که ترامپ را متقاعد کند مسیری برای ابوظبی ایجاد کند تا بتواند برخی از پیشرفته‌ترین میکروتراشه‌های هوش مصنوعی را از شرکت‌های آمریکایی خریداری کند. شیخ محمد در این مأموریت موفق بود و ترامپ با افتخار اعلام کرد که "یک قرارداد بسیار بزرگ" بین دو کشور توافق شده است که احتمالاً به معامله‌ای بین غول تراشه، انویدیا، و امارات اشاره دارد. طبق گزارش نیویورک تایمز، انویدیا و امارات در حال نهایی کردن یک توافق اولیه برای واردات سالانه ۵۰۰ هزار تراشه هوش مصنوعی به این کشور هستند.

امارات متحده عربی جاه‌طلبی‌هایی برای تبدیل شدن به یک قطب جهانی هوش مصنوعی دارد، اما واشنگتن تاکنون در خصوص دسترسی ابوظبی به این تراشه‌ها محتاط بوده است، به دلیل نگرانی‌هایی مبنی بر دسترسی رقبای چینی به این فناوری حساس.

روز چهارشنبه، ترامپ در دوحه بود، جایی که با امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی دیدار کرد. در حالی که دو نفر در دوحه کنار هم در حال امضای قراردادها بودند، ترامپ سفارش "بی‌سابقه" خرید ۱۶۰ فروند (با گزینه افزایش این رقم به ۲۱۰ فروند) هواپیما از بوئینگ را اعلام کرد.

در مجموع، کاخ سفید اعلام کرد که ۲۴۳.۵ میلیارد دلار قرارداد جدید با قطر اعلام شده است. کاخ سفید این توافقات را بخشی از یک طرح گسترده‌تر معرفی کرد که ادعا می‌کند ۱.۲ تریلیون دلار تبادل اقتصادی ایجاد خواهد کرد، اگرچه مبنای این برآورد توسط کاخ سفید به طور کامل توضیح داده نشد.

روز سه‌شنبه، ترامپ ۶۰۰ میلیارد دلار تجارت و سرمایه‌گذاری گسترده بین ایالات متحده و عربستان سعودی را اعلام کرد که شامل سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در بخش‌های مختلف از جمله هوش مصنوعی، انرژی، صنایع و معدن بود. یک قرارداد دفاعی ۱۴۲ میلیون دلاری بین دو کشور نیز در بسته ۶۰۰ میلیارد دلاری گنجانده شد.

جمعی از قدرتمندترین مدیران اجرایی وال استریت و سیلیکون ولی نیز در ریاض حضور داشتند و در یک همایش سرمایه‌گذاری سعودی-آمریکایی که شامل سخنرانی‌های ترامپ و ولیعهد سعودی محمد بن سلمان بود، به دنبال بستن قراردادها بودند.

در میان این مدیران اجرایی، ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و مشاور ترامپ، لری فینک، مدیرعامل بلک‌راک، روث پورات، رئیس و مدیر ارشد اطلاعات گوگل، و سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI حضور داشتند. طبق گزارش‌ها، حدود ۱۴۵ قرارداد به ارزش بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار در این همایش امضا شد.

ولیعهد سعودی محمد بن سلمان برای اولین بار پس از بازگشت ترامپ برای دوره دوم ریاست جمهوری در ژانویه، طی تماس تلفنی با وی، متعهد به ۶۰۰ میلیارد دلار تجارت و سرمایه‌گذاری گسترده با ایالات متحده شد. در مجمع جهانی اقتصاد در داووس در همان هفته، ترامپ گفت که می‌خواهد ولیعهد سعودی این رقم را به ۱ تریلیون دلار افزایش دهد. ولیعهد روز سه‌شنبه گفت که دولت او در حال کار بر روی افزایش بسته ۶۰۰ میلیارد دلاری به ۱ تریلیون دلار است.

در ادامه خلاصه‌ای از برخی از قراردادهای کلیدی اعلام شده توسط کاخ سفید آورده شده است:

• عربستان سعودی قراردادی دفاعی به ارزش نزدیک به ۱۴۲ میلیارد دلار با ایالات متحده برای خرید سامانه‌هایی از "بیش از ده‌ها" شرکت نظامی آمریکایی امضا کرد.
• شرکت سعودی دیتاولت ۲۰ میلیارد دلار در مراکز داده هوش مصنوعی و زیرساخت‌های انرژی در ایالات متحده سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
• گوگل، دیتاولت، اوراکل، سیلزفورس، ادونسد میکرو دیوایسز (AMD) و اوبر قصد دارند ۸۰ میلیارد دلار در "فناوری‌های تحول‌آفرین پیشرفته" در ایالات متحده و عربستان سعودی سرمایه‌گذاری کنند.
• شامخ آی‌وی سولوشنز (Shamekh IV Solutions)، یک شرکت سعودی در زمینه مایعات وریدی (IV)، قصد دارد ۵.۸ میلیارد دلار در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند، از جمله احداث یک تأسیسات در میشیگان.
• انویدیا ۱۸ هزار میکروتراشه به شرکت جدید هوش مصنوعی عربستان سعودی، هومین (Humain)، خواهد فروخت.
• AMD یک همکاری ۱۰ میلیارد دلاری برای ارائه تراشه‌ها و نرم‌افزار به هومین و همچنین همکاری با گلوبال ای‌آی (Global AI)، سیسکو و آمازون برای ساخت یک "منطقه هوش مصنوعی" به ارزش ۵ میلیارد دلار در عربستان سعودی را اعلام کرد.

• بوئینگ و جی‌ای اروسپیس (GE Aerospace) قراردادی ۹۶ میلیارد دلاری با قطر ایرویز برای خرید حداکثر ۲۱۰ فروند هواپیما امضا کردند؛ قراردادی که کاخ سفید ادعا می‌کند سالانه از ۱۵۴ هزار شغل در ایالات متحده حمایت خواهد کرد.
• شرکت دفاعی آمریکایی پارسونز ۳۰ پروژه در قطر به ارزش حداکثر ۹۷ میلیارد دلار به دست آورد.
• شرکت محاسبات کوانتومی آمریکایی کوانتینیوم (Quantinuum) یک قرارداد سرمایه‌گذاری مشترک با الربان کپیتال قطر (Al Rabban Capital) شامل ۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری قطری را نهایی کرد.
• قطر به ارزش ۱ میلیارد دلار فناوری ضد پهپاد از شرکت دفاعی آمریکایی ریتون (Raytheon) و ۲ میلیارد دلار پهپاد MQ-9B از جنرال اتومیکس (General Atomics) خریداری خواهد کرد.
• قطر و ایالات متحده یک بیانیه نیت مبنی بر سرمایه‌گذاری ۳۸ میلیارد دلاری در زمینه امنیت و دفاع امضا کردند که شامل ۱۰ میلیارد دلار برای پایگاه هوایی العدید ایالات متحده در نزدیکی دوحه است.

• بوئینگ و جی‌ای اروسپیس قراردادی ۱۴.۵ میلیارد دلاری با هواپیمایی اتحاد برای خرید ۲۸ فروند هواپیما توسط این شرکت هواپیمایی امضا کردند؛ قراردادی که کاخ سفید می‌گوید از ۶۰ هزار شغل در ایالات متحده حمایت خواهد کرد.
• امارات گلوبال آلومینیوم (Emirates Global Aluminum) ۴ میلیارد دلار برای یک پروژه ذوب آلومینیوم در اوکلاهما سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
• اکسون موبیل، اکسیدنتال پترولیوم و ئی‌او‌جی ریسورسز (EOG Resources) یک شراکت ۶۰ میلیارد دلاری با شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC) امارات برای گسترش تولید نفت و گاز تشکیل خواهند داد.
• آمازون وب سرویسز (AWS)، شرکت اتصالات و ارتباطات E& و شورای امنیت سایبری امارات "Sovereign Cloud Launchpad" را راه‌اندازی خواهند کرد، یک طرح خدمات ابری عمومی که کاخ سفید می‌گوید ۱۸۱ میلیارد دلار به اقتصاد دیجیتال امارات کمک خواهد کرد.