هفت هفته پس از آغاز مذاکرات بین آمریکا و ایران، مقامات اسرائیلی نگرانند که دولت ترامپ ممکن است با توافقی موافقت کند که توانایی تهران برای تولید بمب اتمی را مسدود نمی‌کند، اما گزینه اقدام نظامی اسرائیل را محدود می‌سازد.
این وضعیت، اسرائیل را با مهم‌ترین متحدش، یعنی ایالات متحده، در مورد مبرم‌ترین مسئله امنیت ملی‌اش – خطر ایران مسلح به سلاح هسته‌ای – در تنگنا قرار می‌دهد. تلاش‌های اسرائیل برای محکم کردن موضع مذاکراتی آمریکا و حفظ گزینه حمله نظامی به تأسیسات ایران، منجر به ناامیدی در کاخ سفید شده است.
پرزیدنت ترامپ روز چهارشنبه گفت که به نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، درباره انجام اقداماتی – مانند حمله نظامی – که می‌تواند مذاکرات بین آمریکا و ایران را مختل کند، هشدار داده است.
ترامپ در یک کنفرانس مطبوعاتی در کاخ سفید گفت: «من به او گفتم که انجام این کار در حال حاضر بسیار نامناسب خواهد بود، زیرا ما به یک راه‌حل بسیار نزدیک هستیم.»
نتانیاهو نگرانی‌های اسرائیل را علناً ابراز کرده و هشدار داده است که یک توافق بد، بدتر از عدم توافق است.
مذاکرات هسته‌ای در تاریخ ۱۲ آوریل آغاز شد و دو طرف پنج بار با یکدیگر ملاقات کرده‌اند؛ آمریکا توسط استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ، و تیم ایران به سرپرستی وزیر خارجه‌اش نمایندگی می‌شدند. دو طرف در حال حاضر بر سر اصرار تیم ترامپ مبنی بر اینکه ایران باید توانایی غنی‌سازی اورانیوم را کنار بگذارد، به بن‌بست رسیده‌اند.
ترامپ بارها گفته است که راه‌حل دیپلماتیک را به این بن‌بست ترجیح می‌دهد، اما اگر توافقی حاصل نشود، گزینه‌های نظامی روی میز خواهند بود. در نامه‌ای که ترامپ در ماه مارس به رهبر عالی ایران ارسال کرد، یک بازه زمانی دو ماهه برای موفقیت مذاکرات تعیین کرد، هرچند مقامات دولت این ایده ضرب‌الاجل سخت را کم‌اهمیت جلوه داده‌اند.
بسیاری در اسرائیل نگرانند که دولت ترامپ در اشتیاق خود برای رسیدن به توافق، به خط قرمز خود در مورد غنی‌سازی پایبند نباشد. خود ترامپ گفته است که هنوز در این مورد تصمیم نگرفته است. ویتکاف پیش از شروع مذاکرات گفت که آمریکا اذعان دارد هر دو طرف برای رسیدن به توافق باید امتیازاتی بدهند.
آونر گولوف، مدیر ارشد سابق شورای امنیت ملی اسرائیل که اکنون با MIND Israel، یک گروه مشاور امنیت ملی، همکاری می‌کند، گفت: «ترس این است که چون ترامپ خواهان توافق است و ایران می‌تواند زمان را به تأخیر بیندازد، در نهایت به توافقی برسیم که به اصل عدم غنی‌سازی پایبند نباشد.»
مقامات اروپایی و مقامات سابق آمریکا که با ایران مذاکره کرده‌اند نیز شک دارند که دولت بتواند توافقی را منعقد کند که به ایران مقداری ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ندهد.
در حال حاضر، آمریکا و ایران در حال کار بر روی چارچوبی هستند که اصول یک توافق را مشخص می‌کند. یک مقام ارشد آمریکایی گفت که آمریکا در حال آماده‌سازی برای ارائه یک "ورقه شرایط" به ایران است که شامل پایان غنی‌سازی خواهد بود.
این مقام گفت: «اگر آنها این شرایط را نپذیرند، روز خوبی برای ایرانیان نخواهد بود.»
نتانیاهو گفته است که دولتش از توافقی که به برنامه غنی‌سازی سوخت هسته‌ای ایران پایان دهد، حمایت خواهد کرد. با این حال، ایران در طول دو دهه مذاکرات هسته‌ای بر توانایی غنی‌سازی اورانیوم به عنوان یک خواسته اصلی اصرار داشته است. توافق هسته‌ای که توسط دولت اوباما در سال ۲۰۱۵ منعقد شد، به ایران اجازه می‌داد به غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد، اما محدودیت‌های سختی را بر فعالیت‌های هسته‌ای آن به مدت ۱۰ سال اعمال کرد تا تهران حداقل یک سال از توانایی جمع‌آوری سوخت هسته‌ای کافی برای ساخت بمب فاصله داشته باشد. ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود از این توافق خارج شد.
در اسرائیل توافق گسترده‌ای وجود دارد که این کشور باید حق اقدام مستقل در مورد ایران را، بدون در نظر گرفتن نتیجه مذاکرات، حفظ کند. اسرائیل سال گذشته با کوبیدن بر حزب‌الله، متحد ایران در لبنان، و منهدم کردن بسیاری از سامانه‌های دفاع هوایی ایران در طول تبادلات آتش مستقیم بی‌سابقه بین دو کشور، گزینه‌های خود را گسترش داد. این دستاوردها دفاع یا واکنش ایران در برابر یک حمله را دشوارتر خواهد کرد.
با این حال، ایران پیشرفت خود را تسریع کرده تا بتواند سلاح هسته‌ای تولید کند. طبق گزارش آژانس اتمی سازمان ملل، ایران تولید اورانیوم غنی‌سازی شده نزدیک به درجه تسلیحات را به شدت افزایش داده است، و آمریکا معتقد است که ایران می‌تواند در عرض چند ماه یک بمب ابتدایی تولید کند.
ایران در حال حفر تونل‌های عمیق در زیر سایت اصلی غنی‌سازی نطنز خود بوده است. افراد آگاه به برنامه ایران می‌گوینند که این کار هنوز فاصله زیادی تا تکمیل شدن دارد، اما در نهایت می‌تواند به ایران اجازه دهد سوخت برای سلاح‌های هسته‌ای را دور از دسترس حملات هوایی تولید کند و برنامه هسته‌ای خود را پس از یک حمله از سر بگیرد. این تلاش‌ها می‌تواند حمله را پیش از تکمیل شدنشان جذاب‌تر کند – حتی اگر مذاکرات هسته‌ای به درازا کشیده شوند.
برخی در اسرائیل استدلال می‌کنند که باید حتی بدون حمایت آمریکا، به برنامه هسته‌ای ایران حمله کند، در حالی که پنجره فرصت همچنان باز است. اما این کار باعث جدایی از متحد اصلی آن می‌شود و بدون کمک نظامی آمریکا – از جمله کمک حیاتی آمریکا در دفع هر گونه واکنش نظامی گسترده ایران به حمله اسرائیل – کمتر مؤثر یا دشوارتر خواهد بود.
راز زیمت، پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تل آویو، گفت: «اسرائیل بدون موافقت آمریکا به سمت گزینه نظامی نخواهد رفت. بنابراین هم نگرانی از این وجود دارد که توافق به اندازه کافی خوب نباشد و هم اینکه فرصت دیگری را برای رسیدگی عمیق‌تر به مسئله هسته‌ای از دست بدهیم.»
مقامات آمریکایی گفتند که امید واشنگتن این است که چارچوب یک توافق به این نگرانی‌ها پاسخ دهد و اسرائیل را متقاعد کند که حمله قریب‌الوقوع به ایران را به تعویق بیندازد. هیچ کس در دولت ترامپ حوصله سال‌ها مذاکرات طولانی را ندارد، به ویژه با خطر حملات اسرائیل به ایران.
این مقام ارشد آمریکایی گفت: «ما در مورد نحوه برخورد با این موضوع در حال حاضر، اختلافاتی با اسرائیل داریم.» وی (با اشاره به ایران) افزود: «اما رویکرد ما می‌تواند تغییر کند اگر آنها خواهان توافق نباشند.»
به گفته فردی که با برنامه‌ریزی‌های اسرائیل آشناست، اسرائیل پیش از این برای حمله به ایران در سال جاری برنامه‌ریزی کرده بود، اما پس از درخواست دولت ترامپ برای اجازه دادن به مذاکرات، از آن صرف نظر کرد.
مقامات سابق اسرائیلی و کارشناسان امنیتی گفتند که هرگونه حمله نظامی احتمالاً تنها برنامه هسته‌ای مستحکم و گسترده ایران را به تأخیر می‌اندازد و نیازمند تلاش پایدار و چندین دور درگیری است تا یا رژیم موافقت کند برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد یا سرنگون شود.
مقامات غربی و اسرائیلی گفته‌اند که اقدام نظامی می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را حداقل یک سال به عقب بیندازد، اما عدم اطمینان قابل توجهی در مورد تأثیر حمله اسرائیل بر برنامه ایران، از جمله سایت‌های غنی‌سازی و ذخایر اورانیوم با غنای بالای آن وجود دارد.
این بحث در حالی به اوج خود می‌رسد که روابط آمریکا و اسرائیل بر سر نحوه مدیریت جنگ در غزه و تصمیمات آمریکا که اسرائیل را غافلگیر کرده است، دچار تنش شده است.
در حالی که اتحاد قوی باقی مانده است، ترامپ اخیراً در سفر خود به خلیج فارس در ماه مه، اسرائیل را نادیده گرفت، با گروه شبه‌نظامی حوثی یمن به توافق آتش‌بس رسید در حالی که این گروه همچنان به سمت اسرائیل موشک شلیک می‌کند، و با حماس مذاکره کرد تا آزادی آخرین گروگان آمریکایی زنده در غزه را تضمین کند در حالی که بسیاری از اسرای اسرائیلی همچنان در اسارت هستند.
اسرائیل بارها به تنهایی علیه تهدیدات هسته‌ای در منطقه اقدام کرده است. این کشور یک راکتور هسته‌ای عراق را در سال ۱۹۸۱ و یک راکتور هسته‌ای سوریه را در سال ۲۰۰۷ منهدم کرد. یاکوف عمیدرور، مشاور سابق امنیت ملی اسرائیل در دوران نتانیاهو، گفت که اسرائیل ممکن است مجبور شود دوباره به تنهایی عمل کند.
عمیدرور گفت: «ما یک توافق خوب را ترجیح می‌دهیم. اگر در نهایت توافق بدی باشد، اسرائیل باید از نیروی جنبشی برای تخریب برنامه هسته‌ای ایران استفاده کند، حتی اگر آمریکا با آن مخالفت کند.»