شامگاه ۶ مه، یک فروند جنگنده F/A-18 سوپر هورنت در حال فرود بر روی ناوهواپیمابر یواس‌اس هری اس. ترومن در دریای سرخ بود. یک مکانیزم داخلی برای کاهش سرعت این جت جنگنده از کار افتاد و هواپیمای ۶۷ میلیون دلاری از باند ناوهواپیمابر به داخل آب سقوط کرد.
این سومین جت جنگنده‌ای بود که ترومن در کمتر از پنج ماه از دست داده بود، و تنها چند ساعت پس از آن رخ داد که پرزیدنت ترامپ با اعلام خبر دستیابی آمریکا به آتش‌بس با حوثی‌ها در یمن، مقامات پنتاگون را غافلگیر کرد. ترومن در دسامبر ۲۰۲۴ برای نبرد با شبه‌نظامیان همسو با ایران به دریای سرخ رسیده بود – به کارزاری پیوسته بود که مملو از تبادل آتش سنگین و موقعیت‌های خطرناک بود و نیروی دریایی آمریکا را تحت فشار قرار داد.
مقامات اکنون در حال تحلیل چگونگی توانایی یک دشمن چابک در آزمایش قدرتمندترین ناوگان سطحی جهان هستند. حوثی‌ها با وجود جنگ از پناهگاه‌ها و غارهای بدوی در یکی از فقیرترین کشورهای جهان، دشمنی به طور شگفت‌آور دشوار از آب درآمدند که نیروی دریایی را در شدیدترین نبردهای خود از زمان جنگ جهانی دوم درگیر کردند.
حوثی‌ها از گسترش فناوری موشک و پهپاد ارزان‌قیمت از ایران بهره‌مند شدند. آن‌ها موشک‌های بالستیک ضدکشتی را شلیک کردند که اولین استفاده رزمی از این سلاح دوران جنگ سرد بود و در نحوه استقرار تسلیحات خود نوآوری به خرج دادند. جدیدترین فناوری‌ها جنگ دریایی را متحول کرده‌اند، درست همان‌طور که جنگ‌های زمینی در اوکراین را بازنویسی کرده‌اند – نیروهای نظامی را مجبور به انطباق در زمان واقعی می‌کنند. ایالات متحده در حال توسعه روش‌های جدیدی برای رهگیری جدیدترین پهپادها و موشک‌ها است اما هنوز عمدتاً به سیستم‌های دفاعی گران‌قیمت متکی است.
حدود ۳۰ فروند کشتی از اواخر سال ۲۰۲۳ تا امسال در عملیات رزمی در دریای سرخ شرکت کردند که حدود ۱۰ درصد از کل ناوگان فعال نیروی دریایی را تشکیل می‌دهد. به گفته یک مقام آمریکایی، در این مدت، ایالات متحده دست‌کم ۱.۵ میلیارد دلار مهمات بر سر حوثی‌ها ریخت.
نیروی دریایی توانست بخش زیادی از زرادخانه حوثی‌ها را نابود کند – اما هنوز به هدف استراتژیک بازگرداندن کشتیرانی از طریق دریای سرخ دست نیافته است و حوثی‌ها همچنان به طور منظم موشک‌هایی را به سمت اسرائیل شلیک می‌کنند.
رهبران نظامی و کنگره که شروع به بررسی این کارزار برای درس‌گرفتن کرده‌اند، نگران فشار این استقرار طاقت‌فرسا بر آمادگی کلی نیروها هستند. پنتاگون همچنین در حال بررسی هواپیماهای از دست رفته و یک برخورد جداگانه در دریا – حوادثی که همگی شامل گروه ضربت ترومن بودند – است و نتایج آن در ماه‌های آینده انتظار می‌رود.
فرماندهی مرکزی – که با نام سنتکام نیز شناخته می‌شود و بر عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه نظارت دارد – از اظهار نظر درباره تحقیقات در حال انجام یا عملکرد و تأثیر این کارزار خودداری کرد.
پیامدهای این استقرار برای سال‌ها احساس خواهد شد. این عملیات منابعی را از تلاش‌ها در آسیا برای بازدارندگی چین منحرف کرد و برنامه‌های نگهداری ناوهواپیمابرها را به تأخیر انداخت. این امر می‌تواند شکاف‌های حیاتی را در نیمه دوم این دهه ایجاد کند، زمانی که کشتی‌های جنگی غول‌پیکر چاره‌ای جز پهلوگیری برای سرویس نخواهند داشت.
با وجود فرسودگی، مقامات نیروی دریایی گفتند که مبارزه با حوثی‌ها تجربه رزمی ارزشمندی را ارائه داد و درگیری دریای سرخ در داخل پنتاگون به عنوان یک گرم‌کردن برای یک درگیری بالقوه "سطح بالا" با چین تلقی می‌شود.
غافلگیر شدن
حوثی‌ها از زمانی که این گروه – که از جنگجویان در جنگ داخلی طولانی‌مدت یمن بودند – یک دهه پیش بخش زیادی از کشور را تصرف کردند، قدرت قابل توجهی به دست آورده‌اند. آن‌ها بعدتر با یک کارزار به رهبری قدرت‌های خلیج فارس، عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای عقب راندن آن‌ها جنگیدند.
در آغاز جنگ در غزه، حوثی‌ها، که شعار "مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسرائیل" سر می‌دهند و خود را مدافع فلسطینیان می‌دانند، شروع به حمله به شهرهای اسرائیل و همچنین کشتی‌هایی که از دریای سرخ عبور می‌کردند، کردند.
ناوشکن یواس‌اس کارنی در دریای سرخ بود که حوثی‌ها اولین گلوله پهپادها و موشک‌های خود را در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳ پرتاب کردند و ملوانان کشتی را غافلگیر کردند. تا پایان این درگیری ۱۰ ساعته، خدمه شدیدترین نبردی را تجربه کرده بودند که یک کشتی جنگی نیروی دریایی آمریکا در بخش بهتر از یک قرن دیده بود، بیش از دوازده پهپاد و چهار موشک کروز سریع‌السیر را سرنگون کردند.
با تعهد حوثی‌ها به تشدید حملات، مقامات نظامی آمریکا به سرعت به دنبال حل یک مشکل لجستیکی بودند: ناوشکن‌هایی مانند کارنی تا دو هفته از میدان نبرد خارج می‌شدند زیرا برای مسلح شدن مجدد به مدیترانه سفر می‌کردند و کشورهای اطراف نگران هدف قرار گرفتن خود توسط حوثی‌ها بودند. پنتاگون سرانجام به آنچه یک مقام آن را بندری "تحول‌آفرین" در دریای سرخ نامید، دسترسی پیدا کرد که به کشتی‌های جنگی امکان می‌داد بدون ترک منطقه عملیات، دوباره مهمات‌گیری کنند.
در دسامبر همان سال، بایدن ائتلافی چندملیتی را برای محافظت از یکی از پرترددترین خطوط کشتیرانی جهان تشکیل داد و سپس یک کارزار حملات هوایی به رهبری آمریکا را آغاز کرد. در بیشتر طول این کارزار، پنتاگون دو گروه ناوهواپیمابر را در منطقه نگه داشت که هر کدام شامل حداقل پنج کشتی و حدود ۷۰۰۰ ملوان بودند.
در طول سال ۲۰۲۴، حوثی‌ها ده‌ها حمله به کشتیرانی تجاری انجام دادند و ایالات متحده نیز در یمن برای جلوگیری از حملات قریب‌الوقوع یا تضعیف زرادخانه شبه‌نظامیان حملاتی را تلافی کرد. در فوریه، یک کشتی فله‌بر بریتانیایی هدف قرار گرفت و بعداً با محموله کود خود غرق شد. سه نفر در یک کشتی با پرچم باربادوس پس از هدف قرار گرفتن در ماه مارس کشته شدند. دو کشتی دیگر در ماه ژوئن پس از هدف قرار گرفتن توسط موشک‌های حوثی رها شدند.
سرعت عملیات بر ملوانان تأثیر گذاشت، که دائماً در تیررس حوثی‌ها بودند و باید شبانه‌روز هوشیار می‌ماندند. ناوهواپیمابر یواس‌اس دوایت دی. آیزنهاور در طول هفت ماه جنگ تنها یک توقف کوتاه در بندر داشت.
در یک روز بخصوص شلوغ در نوامبر گذشته، کشتی‌های نیروی دریایی حداقل هشت پهپاد یک‌طرفه، پنج موشک بالستیک ضدکشتی و چهار موشک کروز ضدکشتی را که توسط حوثی‌ها پرتاب شده بودند، بدون هیچ گونه جراحت یا آسیبی، خنثی کردند.
در یک سمپوزیوم اخیر دریایی، معاون دریاسالار برد کوپر، جانشین فرماندهی نظامی آمریکا در خاورمیانه، یک شب در اواخر سال گذشته را بر روی یواس‌اس استاکدیل توصیف کرد. هنگامی که ناوشکن از یک گلوگاه در جنوب دریای سرخ عبور می‌کرد، خدمه چراغ‌ها را خاموش کردند، مسیری زیگزاگ را ترسیم کردند و برای حمله آماده شدند.
کمی بعد از نیمه‌شب، حوثی‌ها چهار موشک بالستیک پرتاب کردند. ناوشکن ۱۵۵ متری (۵۰۹ فوتی) شتاب گرفت و موشک‌های سطح‌به‌هوا را برای دفاع شلیک کرد. یک موشک حوثی که با سرعت تقریباً ۴۰۰۰ مایل در ساعت حرکت می‌کرد، هنگام رهگیری آنقدر نزدیک بود که بقایای در حال سقوط نیز باید هدف قرار می‌گرفتند.
ده دقیقه بعد، حوثی‌ها یک موشک کروز ضدکشتی شلیک کردند که توسط جت‌های جنگنده از یک ناوهواپیمابر نزدیک از بین برده شد. جت‌ها یک موشک کروز دیگر و چندین پهپاد مجهز به مواد منفجره را سرنگون کردند، در حالی که ناوهواپیمابر اهداف حوثی‌ها در داخل یمن را مورد حمله قرار داد.
حدود ساعت ۲ بامداد، یک پهپاد حوثی دیگر در حال پرواز در ارتفاع کم و با سرعت آهسته مستقیماً به سمت استاکدیل شناسایی شد. تنها گزینه باز کردن آتش با یک توپخانه خودکار نصب شده بر روی عرشه بود. هنگامی که پهپاد به دریا سقوط کرد، خدمه با فریاد شادی و دست‌زدن منفجر شدند.
"یک هدف ثابت"
میدان نبرد به نفع شبه‌نظامیان بود. در آب‌های محدود دریای سرخ، که در پهن‌ترین نقطه به سختی ۳۲۰ کیلومتر (۲۰۰ مایل) وسعت دارد، کشتی‌های بزرگ توانایی مانور محدودی دارند و مدت زمان طولانی را در دید ساحل می‌گذرانند، جایی که ناظران حوثی می‌توانند به هدف‌گیری کشتی‌ها کمک کنند.
خدمه معمولاً تنها یک یا دو دقیقه قبل از برخورد پرتاب پهپاد یا موشک را تشخیص می‌دادند و باید ظرف حدود ۱۵ ثانیه تصمیم می‌گرفتند که چگونه پاسخ دهند. آن‌ها صدها حمله حوثی‌ها را رهگیری کردند.
برایان کلارک، استراتژیست سابق نیروی دریایی و همکار ارشد در موسسه هادسون، درباره استقرار یک ناوهواپیمابر در منطقه گفت: "شما آن را به یک هدف ثابت در آنجا و در برد تسلیحات حوثی‌ها تبدیل می‌کنید."
نیروی دریایی به فعالیت در محیطی مشابه در خلیج فارس عادت دارد، جایی که ایرانی‌ها در فاصله نزدیک قرار دارند. اما شبه‌نظامیانی مانند حوثی‌ها دشوارتر از یک دولت معمولی هستند که بتوان آن‌ها را بازداشت – و چنین گروه‌هایی با گسترش موشک‌های بالستیک ضدکشتی و پهپادهای تهاجمی خطرناک‌تر شده‌اند.
کلارک گفت: "ما قبلاً می‌توانستیم در نزدیکی ساحل اینگونه عملیات کنیم، زیرا انتظار این بود که دشمنان از ترس عواقب، به یک ناوهواپیمابر حمله نکنند."
ملوانان اغلب سیستم‌های رادار را با حساسیت بالا تنظیم می‌کردند تا زمان کافی برای رهگیری پهپادها و موشک‌ها را داشته باشند. به گفته یک افسر که شش ماه در دریای سرخ گذراند، بررسی و تنظیم دقیق تنظیمات رادار برای جلوگیری از دریافت هشدارهای اشتباه و در عین حال تشخیص تهدیدات در برد مفید، یکی از دشوارترین وظایف و منبع اصلی استرس برای اپراتورهای کشتی بود.
آزمایش‌های یواس‌اس ترومن
از اکتبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها حملاتی را به شهرهای اسرائیل و دریای سرخ آغاز کرده‌اند که کشتیرانی را از یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های جهان محدود کرده است.
صدها حمله تأیید شده در منطقه از اکتبر ۲۰۲۳ تا مه ۲۰۲۵ رخ داده است. در دسامبر ۲۰۲۴، ناوهواپیمابر یواس‌اس هری اس. ترومن و گروه ضربت آن برای گشت‌زنی در منطقه اعزام شد.
در آن ماه، یک جنگنده F/A-18 سوپر هورنت از ترومن در دریای سرخ به پرواز درآمد و توسط کشتی دیگری در گروه مورد اصابت قرار گرفت، پس از آنکه اشتباهاً یک پرتابه حوثی تلقی شد. خلبانان خود را اجکت کرده و نجات یافتند.
در اواخر آوریل، یک جنگنده F/A-18E سوپر هورنت که در آشیانه ترومن در حال کشیده شدن بود، زمانی که ناوهواپیمابر برای جلوگیری از حمله حوثی‌ها منحرف شد، به دریا افتاد. این باعث از دست رفتن دو جت شد. هزینه هر کدام: ۶۷ میلیون دلار.
در ماه مه، چند ساعت پس از اعلام آتش‌بس، سومین جنگنده F/A-18 سوپر هورنت زمانی که یک مکانیزم برای کاهش سرعت جت جنگنده از کار افتاد، از ناوهواپیمابر به دریا افتاد. مکان این حادثه و مأموریت هواپیما فاش نشده است.
توجه: منطقه تحت کنترل حوثی‌ها مورد مناقشه است و ممکن است شامل بازیگران دیگری نیز باشد.
منابع: موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک (حملات حوثی‌ها)؛ MarineTraffic؛ موسسه نیروی دریایی ایالات متحده؛ آژانس اطلاعات دفاعی؛ ACAPS (قلمرو حوثی‌ها).
گرافیک: اما براون و آدرین تانگ/WSJ
تغییر تاکتیک‌ها
سه جت جنگنده از دست رفته یواس‌اس ترومن اکنون تحت بررسی پنتاگون هستند. یک مقام نیروی دریایی گفت: "این بی‌سابقه است. شاید فقط یک تصادف محض یا بدشانسی باشد – یا مسائلی اساسی وجود دارد."
اوایل سال گذشته دو عضو یگان ویژه نیروی دریایی (SEALs)، در حین سوار شدن شبانه به قایقی که مقامات گفتند حامل قطعات موشک‌های بالستیک و کروز از ایران به یمن بود، در دریا ناپدید شدند. یکی از اعضای یگان ویژه در حین تلاش برای بالا رفتن از قایق به داخل آب افتاد و دیگری به دنبال او پرید. نیروی دریایی ۱۰ روز به دنبال آن‌ها گشت و سپس آن‌ها را مرده اعلام کرد. این تلفات در سواحل سومالی در دریای عرب، صدها مایل دورتر از سواحل یمن رخ داد.
نماینده کن کالورت (جمهوری‌خواه، کالیفرنیا)، رئیس کمیته فرعی تخصیص اعتبارات مجلس نمایندگان در امور دفاعی، در جلسه استماع ۱۴ مه گفت: "در طول سال گذشته، نیروی دریایی تحت شرایط رزمی شدید و مداوم در دریای سرخ – فعال‌ترین منطقه درگیری دریایی در یک نسل – فعالیت کرده است. اما این سرعت عملیاتی مداوم هزینه‌ای دارد. کشتی‌ها و خدمه تحت فشار شدید قرار گرفته‌اند، استقرارها تمدید شده‌اند و آمادگی برای سایر وضعیت‌های اضطراری جهانی تحت فشار است."
در حالی که حوثی‌ها هرگز موفق به اصابت به یک کشتی آمریکایی نشدند، اما در ردیابی اهداف متحرک بهتر شدند.
مقامات نیروی دریایی گفتند، در ابتدا، حوثی‌ها اغلب یک یا دو موشک و پهپاد را در یک زمان در ارتفاع نسبتاً بالا شلیک می‌کردند، که نیروی دریایی قادر به رهگیری آن‌ها بود. بعداً، شبه‌نظامیان حملات را در شب انجام دادند و پرتابه‌ها را کمی بالاتر از امواج به پرواز درآوردند که ردیابی آن‌ها را دشوارتر می‌کرد. آن‌ها همچنین حملات موشکی و پهپادی را با الگوهای متغیر ترکیب کردند.
حوثی‌ها همچنین توانستند بیش از دوازده پهپاد آمریکایی از نوع ریپر را سرنگون کنند که هر کدام حدود ۳۰ میلیون دلار ارزش داشتند.
به گفته یک مقام آمریکایی، هنگامی که حوثی‌ها در سال ۲۰۲۳ شروع به حمله به کشتیرانی در دریای سرخ کردند، مقامات ارشد سنتکام می‌خواستند قاطعانه عمل کنند تا قابلیت‌های آن‌ها را تضعیف کنند، اما دولت بایدن نگران تشدید تنش بود. این مقام گفت، تا زمانی که حملات تأیید شدند، حوثی‌ها تاکتیک‌های خود را تغییر داده یا دارایی‌هایشان را جابه‌جا کرده بودند، و مقامات آمریکایی اغلب برنامه‌ریزی و اطلاعات خود را منسوخ می‌یافتند.
پس از روی کار آمدن ترامپ، او به ژنرال اریک کوریلا، رئیس سنتکام، اختیار داد تا حملات را تأیید کند و به ایالات متحده اجازه داد تا سریع‌تر بر روی اطلاعات هدف‌گیری پرتابگرهای موشک و پهپادها عمل کند. سنتکام از اظهار نظر در مورد تصمیمات ریاست جمهوری خودداری کرد.
ایالات متحده در اواسط ماه مارس منابع زیادی را به این تلاش اختصاص داد و عملیاتی به نام "رافر رایدر" (Rough Rider) را آغاز کرد که شامل یک ناوهواپیمابر آمریکایی دوم، شش بمب‌افکن B-2، یک اسکادران جنگنده پیشرفته F-35 و مجموعه‌ای از ناوشکن‌های مجهز به موشک‌های هدایت‌شونده بود.
پس از ۵۳ روز بمباران، حوثی‌ها آسیب دیدند اما شکست نخوردند. حملات هوایی آمریکا صدها جنگجو، از جمله چندین مقام ارشد را کشت و یک بندر حیاتی سوخت و ذخایر بزرگی از تسلیحات و تجهیزات جنگی را نابود کرد. حوثی‌ها نتوانستند به هیچ کشتی آمریکایی آسیب برسانند.
بر اساس گزارش "پروژه داده یمن"، یک گروه نظارتی مستقل، صدها تلفات غیرنظامی یمنی پس از تشدید حملات آمریکا گزارش شد. سنتکام اعلام کرد که در حال تحقیق در مورد ادعاهای تلفات غیرنظامی در یمن است.
یک هفته قبل از اعلام آتش‌بس، یک افسر آشنا با عملیات حوثی‌ها از عزم و توانایی شبه‌نظامیان برای سازگاری ابراز شگفتی کرد. او گفت: "موشک‌های آن‌ها پیشرفته‌تر می‌شوند، که دیوانه‌کننده است. تاکنون نیروی دریایی آمریکا در رهگیری‌ها عالی عمل کرده و من انتظار دارم این روند ادامه یابد، اما تا چه زمانی؟"
در نهایت، ترامپ به یک آتش‌بس با ابتدایی‌ترین شرایط بسنده کرد: حوثی‌ها شلیک به کشتی‌های آمریکایی را متوقف می‌کنند و ایالات متحده بمباران خود را متوقف می‌کند. در حالی که ترومن از کانال سوئز عبور کرده و از مدیترانه خارج می‌شد، حوثی‌ها همچنان موشک‌های بالستیک را به سمت اسرائیل پرتاب می‌کردند.
با استفن کالین از طریق [email protected] و با شلبی هالیدی از طریق [email protected] در تماس باشید.