ناوچه 'هسن' نیروی دریایی آلمان در حال حرکت به سمت دریای سرخ برای استقرار. عکس: گتی ایماژ
ناوچه 'هسن' نیروی دریایی آلمان در حال حرکت به سمت دریای سرخ برای استقرار. عکس: گتی ایماژ

حوثی‌ها ادعاهای اروپا در مورد قدرت دریایی را درهم شکستند

حملات اخیر در دریای سرخ نشان‌دهنده ضعف اروپاست

نموداری که کاهش شدید ترددها در دریای سرخ را نشان می‌دهد.
نمودار: اکونومیست
اکونومیست

پس از آتش‌بس آمریکا با حوثی‌ها، شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در یمن، در ماه مه، اتحادیه اروپا فرصتی یافت تا در دریای سرخ از سایه نظامی آمریکا خارج شود. سازمان دریایی این بلوک در حال اجرای عملیات آسپیادز بود؛ یک مأموریت "صرفاً دفاعی" در دریای سرخ، اقیانوس هند و خلیج فارس، برای بازگرداندن کشتیرانی دریایی در منطقه. تعداد ترددها از زمان آغاز حملات حوثی‌ها در اکتبر 2023 به شدت کاهش یافته بود، با کاهش 60 درصدی حجم کل (به نمودار مراجعه کنید).

نقشه‌ای که دریای سرخ و مناطق اطراف آن را با نشانه‌های حملات حوثی‌ها نشان می‌دهد.
نقشه: اکونومیست
اکونومیست

با این حال، آسپیادز محافظت کمی ارائه داد، زمانی که در اوایل ماه ژوئیه، دو کشتی تجاری Magic Seas و Eternity C مورد حمله حوثی‌ها قرار گرفتند. هر دو محاصره، هدف تیراندازی قرار گرفته و غرق شدند. عملیات نجات آنها باید توسط شناورهای خصوصی یا شرکت‌های امنیتی هماهنگ می‌شد. یک افسر از شرکت Cosmoship Management، اپراتور کشتی Eternity C، به وال استریت ژورنال گفت که او از آسپیادز درخواست کمک کرده بود؛ اما این عملیات به سادگی هیچ کشتی‌ای در منطقه نداشت.

کمبود منابع بخشی از مشکل است. هنگامی که آسپیادز در فوریه 2024 راه‌اندازی شد، دریابان واسیلیوس گریفاریس (Vasileios Gryparis)، فرمانده یونانی آن، تخمین زد که حداقل ده کشتی، به همراه پشتیبانی هوایی، مورد نیاز است. در طول حملات اخیر حوثی‌ها، آسپیادز تنها دو ناوچه و یک هلیکوپتر در اختیار داشت.

این عملیات همچنین با کمبود بودجه مواجه است، به طوری که شورای اروپا تنها 17 میلیون یورو (19.8 میلیون دلار) برای هزینه‌های یک ساله اختصاص داده است. این را با آمریکا مقایسه کنید، که تنها برای بازسازی یک نوع موشک در طول عملیات Prosperity Guardian، که در دسامبر 2023 برای مقابله با حملات حوثی‌ها در دریای سرخ رهبری کرد، ده برابر این مبلغ را هزینه کرد.

هزینه‌های اندک برای عملیات آسپیادز بخشی از مشکل بسیار بزرگ‌تر کمبود منابع است. بیزاری دهه‌ها از هزینه‌های دفاعی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آنها را بدون شناورهای لازم برای مقابله با تهدیدات دریایی رها کرده است. به ناوهای هواپیمابر توجه کنید؛ اسکادران‌های هواپیمای آنها به آنها اجازه می‌دهد تا مأموریت‌های تهاجمی و دفاع هوایی را با انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری نسبت به ناوچه‌های مجهز به توپ و موشک به سرعت انجام دهند. کشورهای عضو ناتو در اتحادیه اروپا، در مجموع سه ناو هواپیمابر دارند. آمریکا 11 ناو هواپیمابر دارد.

با دارایی‌های محدود، نیروهای دریایی اروپا در حال دست و پا زدن هستند در حالی که تهدیدات دریایی در حال افزایش است. در سال گذشته، فرانسه و ایتالیا ناوهای هواپیمابر شاخص خود را به اقیانوس‌های هند و آرام فرستاده‌اند تا عزم خود را در مواجهه با افزایش قدرت دریایی چین نشان دهند. توجه آنها می‌تواند به مناطق دیگر نیز معطوف شود. در ماه مه، اتحادیه اروپا یک مرکز هشدار اولیه امنیت دریایی در دریای سیاه اعلام کرد، جایی که روسیه در حال هدف قرار دادن مسیرهای کشتیرانی اوکراین و انتقال غیرقانونی نفت بوده است.

محدودیت‌های نهادی نیز واکنش سریع اتحادیه اروپا به تهدیدات نظامی را دشوار می‌کند. عملیات‌هایی مانند آسپیادز تحت سیاست مشترک امنیت و دفاع این بلوک قرار می‌گیرند، به این معنی که ادامه آنها نیازمند موافقت همه‌جانبه 27 عضو آن است. بودجه‌های دفاعی رو به رشد کشورهای اروپایی در نهایت دارایی‌های دریایی بیشتری تولید خواهند کرد. فرانسه در حال برنامه‌ریزی برای یک ناو هواپیمابر جدید است که انتظار می‌رود ساخت آن در سال 2031 آغاز شود. اما قرار نیست این ناو تا سال 2038 جایگزین ناو کنونی آن، Charles de Gaulle شود. بازل ژرمون (Basil Germond)، کارشناس دفاعی در دانشگاه لنکستر، می‌گوید حتی اگر سایر کشورها نیز شروع به ساخت و تقویت نیروی دریایی خود کنند، سال‌ها یا دهه‌ها طول می‌کشد تا این کشتی‌ها بتوانند مستقر شوند.

تا زمانی که محموله‌ها هنوز در حرکت هستند، دریای سرخ اولویت اصلی اتحادیه اروپا نیست. برخی کشتی‌ها مسیر بسیار طولانی‌تری را از اطراف آفریقا طی می‌کنند، که 20 روز سفر و 33 درصد افزایش در هزینه‌های سوخت را به یک سفر رفت و برگشت روتردام-سنگاپور اضافه می‌کند. برخی دیگر به سادگی خطر مسیر کوتاه دریای سرخ به کانال سوئز را می‌پذیرند، حتی با وجود اینکه هزینه بیمه خطرات جنگ از 0.2 تا 0.3 درصد ارزش کشتی در ماه‌های قبل از دو حمله، به 1 درصد افزایش یافته است. در هر صورت، آنها هنوز در حال کشتیرانی هستند.

منابع بیشتر به تنهایی مشکل را حل نخواهد کرد. ناوهای هواپیمابر برای محافظت در برابر حملات موشکی به شناورهای اسکورت نیاز دارند و تضمینی برای موفقیت نیستند. مشخص نیست که آیا حملات هوایی آمریکا به حوثی‌ها دستاورد زیادی داشته است یا خیر. پایان دادن به حملات آنها به کشتی‌ها ممکن است نیازمند یک راه‌حل دیپلماتیک عمومی باشد.

در هر صورت، پرهزینه‌ترین پیامدها ممکن است هنوز در راه باشند. سالواتوره مرکولیانو (Salvatore Mercogliano)، مورخ دریایی در دانشگاه کمپبل در کارولینای شمالی، توضیح می‌دهد: "حوثی‌ها به همه یک راهنما داده‌اند. شما می‌توانید با منابع بسیار کم، نتایج نامتناسبی به دست آورید." اگر گروه‌های دیگر نیز به همین ترتیب تلاش کنند تا نقاط استراتژیک را مسدود کنند، دیر یا زود نیروی دریایی، از جمله نیروهای دریایی اروپا، باید قدرت آتش خود را به نمایش بگذارند. ¦