تصویری از محمد زکریا ایوب المطوق.
تصویری از محمد زکریا ایوب المطوق.

عکس دیگر. دروغ دیگر.

اسکرین‌شات از سرفصل‌های خبری با تصویر کودک.
سرفصل‌های خبری با تصویر محمد زکریا ایوب المطوق.

این تصویری است که در سراسر جهان دیده شده است؛ در صفحات اول روزنامه‌ها، در سرفصل‌ها و در شبکه‌های خبری بزرگ.

این عکس که در ۲۲ جولای توسط عکاسی از خبرگزاری دولتی آناتولی ترکیه گرفته شده، کودکی لاغر و استخوانی به نام محمد زکریا ایوب المطوق را در آغوش مادرش نشان می‌دهد. در نگاه اول، این یک صحنه دلخراش از قحطی و گرسنگی در غزه به نظر می‌رسد.

و دقیقاً همین‌طور هم رسانه‌های بین‌المللی با آن برخورد کردند.

این عکس بلافاصله به عنوان مدرکی تصویری از یک فاجعه انسانی چارچوب‌بندی شد. فراتر از آن، به عنوان مدرکی که نشان می‌دهد اسرائیل عمداً مردم غزه را گرسنگی می‌دهد.

دیلی اکسپرس آن را چنین توصیف کرد:

«تصویری وحشتناک که "گرداب بدبختی انسانی" حاکم بر غزه را در خود خلاصه می‌کند.»

این نشریه ادامه داد:

«محمد، یک ساله، ... وزنی معادل یک نوزاد سه ماهه دارد، چرا که قحطی آهسته آهسته جان‌ها را می‌گیرد... گرسنگی و رنج اکنون به سطحی بی‌سابقه رسیده است و تنها در ۴۸ ساعت گذشته حداقل ۱۲ کودک بر اثر سوءتغذیه جان باخته‌اند.»

نسخه‌های مشابهی از این ادعا در ان‌بی‌سی نیوز، گاردین، نیویورک تایمز، دیلی میل و حتی بی‌بی‌سی نیوز ظاهر شد؛ بی‌بی‌سی نیوز تا جایی پیش رفت که با عکاس، احمد جهاد ابراهیم العرینی، مصاحبه کرد که او نیز پیشنهاد داد این تصویر گرسنگی حاکم بر نوار غزه را نشان می‌دهد.

پس مسئولیت‌پذیری کجاست؟

اما چیزی درست به نظر نمی‌رسید.

«آنست ریپورتینگ» اولین گروهی بود که ناسازگاری‌ها در مجموعه تصاویر را برجسته کرد. در یکی از عکس‌ها، کودکی دیگر، که گفته می‌شود برادر بزرگتر محمد است، در پس‌زمینه ایستاده است. او کاملاً سالم و با تغذیه مناسب به نظر می‌رسد. همین نکته به تنهایی سؤالات جدی‌ای را مطرح کرد.

با این حال، رسانه‌ها همچنان این تصویر را به عنوان نمادی از قحطی که ادعا می‌شود توسط اسرائیل ایجاد شده، منتشر می‌کردند.

سپس حقایق آشکار شد.

در گزارشی از سی‌ان‌ان که شنبه منتشر شد، مادر پسر توضیح داد که محمد از یک اختلال عضلانی رنج می‌برد. این یک وضعیت پزشکی است که نیاز به فیزیوتراپی مداوم و تغذیه تخصصی دارد.

او گفت وقتی به این موارد دسترسی داشت، «شاد» بود و «می‌توانست به حالت نشسته دربیاید».

به عبارت دیگر، محمد صرفاً قربانی گرسنگی نیست. وضعیت او ناشی از یک اختلال سلامتی است، نه کمبود غذا که توسط اسرائیل ایجاد شده باشد.

او کودکی بیمار است که نیاز به مراقبت پزشکی و تغذیه تخصصی دارد؛ مراقبت‌هایی که زمانی در دسترس بودند و می‌توانند دوباره فراهم شوند.

وقت اصلاح است

بله، رنج و مشکلات در غزه وجود دارد. اما تقصیر مستقیماً بر عهده حماس است. این گروه جنگ را آغاز کرد و با امتناع از آزادی گروگان‌ها یا پذیرش آتش‌بس، همچنان آن را طولانی می‌کند. حماس کمک‌های بشردوستانه را که برای غیرنظامیان بود، غارت کرده است.

سازمان ملل نیز مسئولیت دارد. با وجود صدها کامیون کمک‌رسانی که در مرز صف کشیده‌اند، سازمان ملل بارها در توزیع این کمک‌ها ناکام بوده است. این سازمان "نگرانی‌های امنیتی" را مطرح می‌کند در حالی که همچنان اسرائیل را مقصر می‌داند.

و سپس رسانه‌ها هستند.

بارها و بارها، آن‌ها با تصاویر تأیید نشده و ادعاهای بررسی نشده پیش رفته‌اند. بدون رعایت دقت لازم. بدون هیچ پرسشی. زیرا این داستان‌ها با روایتی که می‌خواهند بگویند مطابقت دارند – اینکه اسرائیل در حال جنگ با جمعیت غیرنظامی بی‌دفاع است.

این آخرین شکست نیز بخشی از یک الگوی تکراری است.

یک عکس واحد نمی‌تواند تمام داستان را روایت کند. با این حال، بارها و بارها، رسانه‌ها از تصاویر گمراه‌کننده با تأثیرات مخرب استفاده کرده‌اند، حتی زمانی که حقایق متناقض آشکار می‌شوند.

هر رسانه‌ای که این روایت دروغین را ترویج کرده است، باید پوشش خبری خود را به‌روزرسانی کند تا حقیقت کامل را منعکس سازد: محمد یک وضعیت پزشکی دارد. او صرفاً قربانی گرسنگی نیست، و تصویر او به شکلی گمراه‌کننده و ناقص ارائه شده است.

با رسانه‌ها تماس بگیرید و درخواست اصلاحاتی کنید که این حقیقت مهم را در بر گیرد.

اعتبار تصویر: احمد جهاد ابراهیم العرینی – خبرگزاری آناتولی (از طریق گتی ایمیجز)