ایران روز شنبه نسبت به مداخله خارجی ابراز نگرانی کرد و ترسید که از بیانیه میانجی‌گری شده توسط دونالد ترامپ میان آذربایجان و ارمنستان کنار گذاشته شده باشد. این دو کشور با امضای پیمان صلح در واشنگتن و موافقت با کنترل یک کنسرسیوم خصوصی آمریکایی بر یک کریدور استراتژیک در مرز ایران، به پایان ۳۵ سال دشمنی نزدیک‌تر شده‌اند.
این کریدور که از جنوب ارمنستان می‌گذرد، آذربایجان را به برون‌بوم آن، یعنی نخجوان، متصل خواهد کرد که از خواسته‌های دیرینه باکو بوده است. ایالات متحده این کریدور را تحت حاکمیت ارمنستان و با اجاره زمین ۹۹ ساله اداره خواهد کرد که این امر موازنه قدرت در منطقه را تغییر می‌دهد. برخی از مفسران ایرانی مدعی شدند که این توافق به "خفگی ژئوپلیتیک ایران در منطقه" منجر می‌شود.
کنترل کریدور که در امتداد مرز ارمنستان و شمال ایران قرار دارد، بزرگترین مانع برای دستیابی به توافق صلح میان دو کشور بوده است.
این توافق همچنین ضربه دیگری به نفوذ رو به کاهش روسیه در منطقه است، زیرا نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، کشور اکثریت مسیحی خود را به سمت غرب و در نهایت اتحادیه اروپا هدایت می‌کند. روسیه – که همچنان یک پایگاه نظامی در ارمنستان دارد – به نظر می‌رسد قادر به مقاومت در برابر ابتکار ترامپ نیست، که بخشی از آن به دلیل درگیری با اوکراین است.
وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ای در روز شنبه اعلام کرد: «ایجاد شبکه‌های ارتباطی در چارچوب منافع متقابل، با احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورهای منطقه، و بدون مداخله خارجی، به امنیت و توسعه اقتصادی ملت‌های منطقه خدمت خواهد کرد.»
عباس موسوی, سفیر سابق ایران در باکو و سخنگوی معاون رئیس جمهور, دخالت مستقیم ترامپ در موضوع روابط بین آذربایجان و ارمنستان را «جالب، توهین‌آمیز و خطرناک» توصیف کرد.
اما ایران برای جلوگیری از توافقی که آمریکا، ارمنستان و آذربایجان آن را در راستای منافع متقابل خود می‌بینند، کار زیادی نمی‌تواند انجام دهد.
ارمنستان و آذربایجان از اواخر دهه ۱۹۸۰، زمانی که ناگورنو-قره‌باغ، منطقه کوهستانی آذربایجان که بیشتر ساکنان آن ارمنی‌تبار بودند، با حمایت ارمنستان از آذربایجان جدا شد، درگیر مناقشه بوده‌اند. آذربایجان، که قدرت نظامی برتر و یک دیکتاتوری اقتدارگرا است، در سال ۲۰۲۳ با زور کنترل کامل منطقه را پس گرفت، که منجر به فرار تقریباً ۱۲۰ هزار ارمنی‌تبار ساکن این منطقه به ارمنستان شد.
در جدیدترین بخش این توافق، یک کنسرسیوم آمریکایی – که هنوز تشکیل نشده است – کنترل یک کریدور ترانزیتی ۲۰ مایلی را که آذربایجان را به برون‌بوم نخجوان متصل می‌کند، در دست خواهد گرفت. این کریدور «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی» نامیده خواهد شد.
این پیشنهاد، که ابتدا در دوران دولت بایدن مورد بحث قرار گرفته بود، احتمال حضور آمریکا را درست در مرز ایران افزایش می‌دهد. تهران نگران است که چنین تحولی ممکن است دسترسی آن را به دریای سیاه و همچنین به اروپا از طریق گرجستان قطع کند.
گشایش بیشتر مرز با ترکیه، ارمنستان را در پروژه کریدور میانی ادغام خواهد کرد، که یک مسیر تجاری-اقتصادی میان اروپا و چین است و روسیه و ایران را دور می‌زند. رهبران ارمنستان مدت‌هاست که منافع اقتصادی این پروژه را برای کشور محصور در خشکی خود دیده‌اند.
کاخ سفید اعلام کرد که کریدور حمل‌ونقل جدید «اتصال بدون مانع بین دو کشور را ممکن می‌سازد، در حالی که به حاکمیت، تمامیت ارضی و مردم ارمنستان احترام می‌گذارد.» این مسیر قرار است شامل جاده‌ها، خطوط راه‌آهن، خطوط لوله‌های نفت و گاز و خطوط فیبر نوری باشد. حضور تجاری آمریکا انگیزه هر دو طرف را برای توسل به راه‌حل‌های نظامی کاهش می‌دهد.
به عنوان بخشی از توافق واشنگتن، دو طرف همچنین توافق کرده‌اند که به سایر اختلافات مرزی پایان دهند، اما الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، در نشست‌های خبری تاکید کرد که یک توافق نهایی مستلزم اصلاح قانون اساسی ارمنستان برای حذف «ادعاهای بی‌اساس سرزمینی» علیه آذربایجان است و افزود عدم انجام این کار «اقدام بی‌احترامی» از سوی آمریکا تلقی خواهد شد. انتظار می‌رود ارمنستان در سال ۲۰۲۷ همه‌پرسی در مورد قانون اساسی برگزار کند، اما هرچه علی‌اف بر خواسته‌اش بیشتر تاکید کند، خصومت در داخل ارمنستان نیز افزایش خواهد یافت.
اما علی‌اف و متحدش ترکیه، از این توافق سود زیادی می‌برند، بنابراین ممکن است به دنبال موانع نباشند. به عنوان مثال، به عنوان بخشی از این توافق، محدودیت‌های همکاری نظامی بین آذربایجان و آمریکا می‌تواند برداشته شود. علی‌اف گفت: «ما توافق صلح را که مدت‌ها مورد مذاکره بود، پیش‌امضا کرده‌ایم، و این واقعیت که در پایتخت ابرقدرت شماره ۱ جهان، در دفتر شماره ۱ جهان، و در حضور رئیس‌جمهور بزرگ ایالات متحده پیش‌امضا شده است، به این معنی است که نباید تردیدی وجود داشته باشد که هیچ یک از طرفین گامی به عقب برنخواهند داشت.»
او همچنین خواستار اهدای جایزه صلح نوبل به ترامپ شد.