بلندپروازانه‌ترین قمار سینمایی عربستان سعودی بالاخره آماده نمایش است: هفته گذشته خبر رسید که فیلم «جنگجوی صحرا»، یک حماسه تاریخی ۱۵۰ میلیون دلاری که به طور کامل در این پادشاهی فیلمبرداری شده و با بازی آنتونی مکی، بازیگر مارول، قرار است در تاریخ ۲۸ سپتامبر در جشنواره فیلم زوریخ به نمایش درآید.
این تولید پرهزینه و به سبک هالیوود، پرمخاطب‌ترین فیلم عربستان سعودی تا به امروز است که نقطه عطفی در تلاش این پادشاهی برای تبدیل شدن به یک بازیگر اصلی در صنعت سرگرمی جهانی محسوب می‌شود. این تلاش، که بخشی از برنامه تنوع اقتصادی چشم‌انداز ۲۰۳۰ است، شاهد سرمایه‌گذاری سنگین دولت در ساخت یک اکوسیستم سینمایی از صفر بوده است – ارائه مشوق‌های مالی، ساخت استودیوهای جدید و تامین بودجه تولیدات محلی و بین‌المللی.
با این حال، «جنگجوی صحرا» مسیری پرفراز و نشیب را تا رسیدن به پرده سینما طی کرده و اکنون در زوریخ به نمایش درمی‌آید تا مشخص شود آیا رویاهای سینمایی عربستان سعودی می‌تواند به موفقیت گیشه تبدیل شود یا خیر.
جزئیات: «جنگجوی صحرا» در سال ۲۰۲۱ در پس‌زمینه صحراهای اطراف نئوم، کلان‌شهر آینده‌نگری که در حال ساخت است، فیلمبرداری شد و قرار بود نمایشی از توانایی عربستان سعودی در میزبانی تولیدات پرهزینه باشد. اما این پروژه با عدم قطعیت مواجه شد. در مقطعی گزارش شد که روپرت وایت، کارگردان، از پروژه کنار گذاشته شده، اما سپس توسط استودیوهای MBC، شرکت متعلق به عربستان سعودی که فیلم را تولید کرده، دوباره به کار بازگردانده شد.
«جنگجوی صحرا» اولین ارتباط عربستان سعودی با هالیوود نیست. در سال ۲۰۲۳، فیلم اکشن «قندهار» با بازی جرارد باتلر پس از فیلمبرداری در این پادشاهی اکران شد، اما نقدهای متوسطی دریافت کرد و تنها ۹.۴ میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشت.
چرا مهم است: «جنگجوی صحرا» به عنوان روشن‌ترین نماد جاه‌طلبی‌های گسترده‌تر ریاض، با حمایت کمیسیون فیلم عربستان و غول سرگرمی منطقه، MBC، خودنمایی می‌کند.
شتاب در سینمای عربستان سعودی فقط به واردات هالیوود محدود نمی‌شود. در ژانویه، تولید «۷ سگ»، یک تریلر عربی‌زبان با بازیگران مصری کریم عبدالعزیز و احمد عز، در ریاض آغاز شد. با بودجه‌ای حدود ۴۰ میلیون دلار، این فیلم بزرگترین تولید عربی‌زبان تاریخ است و توسط دو کارگردان بلژیکی-مراکشی، عادل العربی و بلال فلاح، کارگردانی می‌شود که اخیراً فیلم «پسران بد: تا پای جان می‌رانیم» با بازی ویل اسمیت را کارگردانی کرده‌اند.
این پروژه با کارگردانان مشترک اروپایی و بازیگرانی که چهره‌های شاخص منطقه و نام‌های هالیوودی مانند مونیکا بلوچی را در بر می‌گیرد، نشان‌دهنده جاه‌طلبی ریاض برای قرار دادن خود هم به عنوان قطب جهانی فیلمبرداری و هم مرکزی برای سینمای عربی‌زبان است.
این فیلم‌ها بر مبنای مجموعه‌ای از تحولات ساخته شده‌اند که عربستان سعودی را در قلب چشم‌انداز در حال تحول سرگرمی خاورمیانه قرار داده است. پس از لغو ممنوعیت چندین دهه‌ای سینما در سال ۲۰۱۷، این پادشاهی تا سال ۲۰۲۳ به یکی از ۱۵ بازار برتر گیشه در جهان تبدیل شد، طبق گزارش گووِر استریت آنالیتیکس.
در همین حال، جشنواره بین‌المللی فیلم دریای سرخ و صندوق دریای سرخ عربستان سعودی بسترهای جدیدی را برای فیلمسازان منطقه فراهم کرده‌اند، در حالی که چندین صندوق سرمایه‌گذاری که اخیراً راه‌اندازی شده‌اند، صدها میلیون دلار برای پروژه‌های سینمایی وعده می‌دهند.
استراتژی روشن است: به چالش کشیدن پایتخت‌های سنتی فیلم عرب مانند قاهره، و جذب تولیدات هالیوودی که برای مدت طولانی اردن یا امارات متحده عربی را در منطقه ترجیح داده‌اند. با این حال، با رشد نقش عربستان سعودی در تامین مالی و تولید فیلم‌ها، سوالاتی در مورد نوع داستان‌هایی که در نهایت روایت خواهند شد و میزان آزادی خلاقانه فیلمسازان باقی می‌ماند.
بیشتر بدانید: غول پخش منطقه‌ای، گروه MBC، نیز به شدت در حال توسعه خدمات استریمینگ خود است که اخیراً این شرکت مستقر در عربستان سعودی توافقنامه‌ای را امضا کرد تا با نتفلیکس همکاری کند.