دوحه، قطر – یک مقام ارشد حماس به رویترز گفت که این گروه قصد دارد کنترل امنیتی غزه را در طول یک دوره موقت حفظ کند و افزود که نمی‌تواند متعهد به خلع سلاح این گروه تروریستی شود – مواضعی که دشواری‌های پیش روی برنامه‌های ایالات متحده برای تضمین پایان جنگ را منعکس می‌کند.
محمد نزال، عضو دفتر سیاسی حماس، همچنین گفت که این سازمان تروریستی برای آتش‌بسی تا پنج سال جهت بازسازی غزه ویران شده آمادگی دارد، با این شرط که تضمین‌هایی برای آنچه پس از آن رخ می‌دهد، به فلسطینی‌ها «چشم‌انداز و امید» برای تشکیل کشورشان ارائه دهد.
نزال در مصاحبه‌ای با رویترز از دوحه، جایی که رهبران حماس مدت‌هاست در آن اقامت دارند، از اقدامات سرکوب‌گرایانه این گروه در غزه، که روز دوشنبه اعدام‌های صحرایی عمومی را انجام داد، دفاع کرد. او ادعا کرد که همیشه در طول جنگ «اقدامات استثنایی» وجود داشته و اعدام‌شدگان مجرمینی بودند که مرتکب قتل شده بودند.
در حالی که حماس قبلاً به طور کلی این دیدگاه‌ها را ابراز کرده بود، زمان‌بندی اظهارات نزال نشان‌دهنده موانع بزرگی است که تلاش‌ها برای تثبیت پایان کامل جنگ آغاز شده توسط حمله تروریستی ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل، توسط حماس، را سد می‌کند؛ این اظهارات چند روز پس از توافق بر سر فاز اول آتش‌بس صورت گرفته است.
این اظهارات به شکاف‌های بزرگی بین مواضع حماس و طرح پرزیدنت دونالد ترامپ برای غزه اشاره دارد، پیش از مذاکراتی که انتظار می‌رود به تسلیحات حماس و نحوه اداره این منطقه بپردازد.
در پاسخ به درخواست اظهارنظر درباره سخنان نزال، دفتر نخست‌وزیر اسرائیل گفت که اسرائیل به توافق آتش‌بس متعهد است و به اجرای کامل تعهدات خود پایبند است.
دفتر نخست‌وزیری در بیانیه‌ای به رویترز گفت: «حماس قرار است در فاز اول همه گروگان‌ها را آزاد کند، که این کار را نکرده است. حماس می‌داند اجساد گروگان‌های ما کجا هستند. بر اساس این توافق، حماس باید خلع سلاح شود. هیچ اگر و اما‌یی در کار نیست. آنها این کار را نکرده‌اند. حماس باید به برنامه ۲۰ ماده‌ای پایبند باشد. زمان آنها رو به اتمام است.»
طرح ۲۹ سپتامبر ترامپ خواستار بازگرداندن فوری همه گروگان‌ها توسط حماس و سپس متعهد شدن به خلع سلاح و واگذاری اداره غزه به یک کمیته تکنوکراتیک تحت نظارت یک نهاد انتقالی بین‌المللی بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از این طرح حمایت کرده و گفته بود که این طرح توانایی‌های نظامی حماس را از بین می‌برد، به حکومت سیاسی آن پایان می‌دهد و تضمین می‌کند که غزه هرگز دیگر تهدیدی برای اسرائیل نخواهد بود.
با این حال، توافق آتش‌بس که در ۹ اکتبر توسط ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، و میانجی‌ها در شرم‌الشیخ امضا شد، به خلع سلاح حماس اشاره‌ای ندارد یا از این گروه تروریستی نمی‌خواهد که همه اجساد گروگان‌های درگذشته خود را پیش از آزادی زندانیان فلسطینی توسط اسرائیل، آزاد کند.
حماس که در جنگ توسط اسرائیل به شدت مورد حمله قرار گرفته، تحت فشار زیادی است تا خلع سلاح شود و کنترل غزه را واگذار کند وگرنه با خطر از سرگیری درگیری‌ها مواجه خواهد شد.
نزال در پاسخ به این سوال که آیا حماس از تسلیحات خود دست می‌کشد، روز چهارشنبه گفت: «نمی‌توانم با بله یا خیر پاسخ دهم. صراحتاً، این به ماهیت پروژه بستگی دارد. پروژه خلع سلاحی که شما از آن صحبت می‌کنید به چه معناست؟ سلاح‌ها به چه کسی تحویل داده خواهند شد؟»
او افزود که مسائلی که در فاز بعدی مذاکرات مورد بحث قرار می‌گیرد، از جمله سلاح‌ها، نه تنها به حماس بلکه به سایر گروه‌های مسلح فلسطینی نیز مربوط می‌شود و نیاز به رسیدن فلسطینی‌ها به یک موضع کلی خواهد داشت.
کاخ سفید در پاسخ به درخواست اظهارنظر در مورد سخنان نزال، رویترز را به اظهارات ترامپ در روز پنجشنبه ارجاع داد.
ترامپ گفت: «ما از آنها تعهد گرفته‌ایم و فرض می‌کنم که آنها به تعهد خود عمل خواهند کرد»، و اشاره کرد که حماس اجساد بیشتری را بازگردانده است، اما در مورد مسئله خلع سلاح یا حضور موقت آن در منطقه توضیحی نداد.
نزال همچنین تاکید کرد که حماس هیچ علاقه‌ای به نگهداری اجساد باقی‌مانده گروگان‌های درگذشته‌ای که در حمله ۷ اکتبر ربوده شدند، ندارد.
حماس حداقل ۹ جسد از ۲۸ جسد را تحویل داده است. او اظهار داشت که با مشکلات فنی در بازیابی اجساد بیشتر روبرو است و افزود که در صورت نیاز طرف‌های بین‌المللی مانند ترکیه یا ایالات متحده برای جستجو کمک خواهند کرد.
یک مقام ارشد ترکیه هفته گذشته گفت که ترکیه در یک کارگروه مشترک با اسرائیل، ایالات متحده، قطر و مصر برای یافتن اجساد مشارکت خواهد کرد.
حماس در ۴ اکتبر با آزادی گروگان‌ها و واگذاری اداره امور به یک کمیته تکنوکراتیک موافقت کرد، اما گفت که سایر مسائل باید در یک چارچوب گسترده‌تر فلسطینی مورد بررسی قرار گیرند. این گروه همه گروگان‌های زنده را روز دوشنبه آزاد کرد.
نزال گفت که مذاکرات فاز دوم به زودی آغاز خواهد شد.
اهداف انتخابات و «امید» برای فلسطینی‌ها
روز سه‌شنبه، ترامپ گفت که به حماس ابلاغ کرده است که باید خلع سلاح شود وگرنه مجبور به این کار خواهد شد. ترامپ همچنین پیشنهاد کرده بود که حماس برای عملیات امنیت داخلی در غزه مجوز موقت دریافت کرده است و کشتن اعضای باندهای تبهکار توسط حماس را تایید کرده است.
نزال با اشاره به سخنان ترامپ گفت که در مورد حضور حماس در منطقه تفاهمی وجود دارد، بدون اینکه مشخص کند این تفاهم با چه کسانی بوده است. او اشاره کرد که حضور حماس برای محافظت از کامیون‌های کمک‌رسانی در برابر دزدان و باندهای مسلح ضروری است.
او گفت: «این یک فاز انتقالی است. از نظر مدنی، همانطور که گفتم، یک اداره تکنوکراتیک وجود خواهد داشت. در منطقه، حماس حضور خواهد داشت.» او افزود که پس از فاز انتقالی، باید انتخابات برگزار شود.
نزال گفت که میانجی‌ها با این گروه در مورد نیروی ثبات‌ساز بین‌المللی برای غزه، که در طرح آتش‌بس ترامپ پیشنهاد شده بود، صحبت نکرده‌اند.
منشور بنیان‌گذاری حماس خواستار نابودی اسرائیل است، اگرچه رهبران این گروه تروریستی گاهی اوقات در ازای تشکیل کشور فلسطینی در کرانه باختری، غزه و شرق اورشلیم، آتش‌بسی طولانی‌مدت با اسرائیل پیشنهاد کرده‌اند.
اسرائیل این موضع را یک ترفند می‌داند.
نزال گفت که حماس در دیدارهایی با مقامات آمریکایی یک آتش‌بس طولانی‌مدت پیشنهاد کرده و خواستار آتش‌بسی حداقل سه تا پنج ساله برای بازسازی نوار غزه است. او افزود: «هدف آماده شدن برای یک جنگ آینده نیست.»
او گفت که فراتر از آن دوره، تضمین‌هایی برای آینده نیازمند آن است که کشورها «افق‌ها و امید را برای مردم فلسطین فراهم کنند.»
او افزود: «مردم فلسطین یک کشور مستقل فلسطینی می‌خواهند.»