
ناظران حقوق بشر و کارشناسان پزشکی وضعیت ۱۲۰ جسد فلسطینی را که اسرائیل به غزه تحویل داده است، محکوم کردند. آنها خاطرنشان کردند که بسیاری از این اجساد «شواهد روشنی» از شکنجه و احتمال سرقت اعضا را نشان میدهند.
دفتر اطلاعرسانی دولت در غزه اعلام کرد که بررسیهای رسمی نشان میدهد که بیشتر اجساد فلسطینی کشف شده، حکایت از شکنجه سیستماتیک، اعدامهای میدانی و له شدگی دارند.
تحویل این اجساد ناشناس در سه مرحله صورت گرفت: ۴۵ جسد روز سهشنبه، ۴۵ جسد دیگر روز چهارشنبه و ۳۰ جسد روز پنجشنبه تحویل داده شدند.
منیر البرش، مدیر کل وزارت بهداشت غزه، در پستی در پلتفرم X اجساد را این گونه توصیف کرد: «همچون حیوانات بسته شده، چشمبند زده شده و آثار وحشتناک شکنجه و سوختگی را بر خود داشتند که عمق جنایات پنهانی را آشکار میکند.»
او افزود: «آنها به طور طبیعی نمردند؛ پس از مهار شدن اعدام شدند. این افراد زیر خاک دفن نشده بودند، بلکه ماهها در سردخانههای اشغالگران نگهداری میشدند.»
تصاویر دلخراش منتشر شده در فضای مجازی، اجساد متلاشی شدهای را نشان میدهد که با طناب بسته شده و چشمبند زدهاند، همراه با علائمی که گزارشهای پزشکی قانونی آنها را نشانههای شکنجه فیزیکی تشخیص دادهاند.
برخی کلیپها فلسطینیانی را نشان میداد که در حال مشاهده تصاویری از اجساد روی صفحهنمایش بودند و تلاش میکردند هویت اجساد را برای تشخیص عزیزان خود شناسایی کنند.
ویدیویی که در فضای مجازی منتشر شده است، مادری فلسطینی را نشان میدهد که در اتاقی نشسته و صفحهنمایشی اجسادی را که اسرائیل به عنوان بخشی از توافق آتشبس تحویل داده است، نمایش میدهد.
گزارش شده که مادر در تلاش برای شناسایی جسد پسرش بوده است pic.twitter.com/WqIjRlQfo8— Middle East Eye (@MiddleEastEye) October 17, 2025
دیدبان حقوق بشر اروپا-مدیترانه خاطرنشان کرد که اجساد آزاد شده از اسرائیل «نشانههای واضحی از آویزان شدن، آثار طناب دور گردن، جراحات ناشی از شلیک گلوله از فاصله نزدیک، دست و پاهای بسته شده با کابلهای پلاستیکی و چشمبند» داشتند.
این نهاد افزود که اجساد نشانههایی از له شدگی توسط تانکها را نشان میدادند، در حالی که برخی دیگر حاکی از این بود که افراد مورد شکستگی، سوختگی و زخمهای عمیق قرار گرفتهاند.
این گروه نظارتی گفت: «روایت رسمی، نظامی و رسانهای که فلسطینیان را از انسانیت ساقط کرده و تصویر آنها را به عنوان جمعیتی شایسته نابودی عادیسازی کرده است، محیطی مساعد برای تحریک و پذیرش کشتار و شکنجه آنها ایجاد کرده است.»
دیدبان اروپا-مدیترانه افزود: «این تحریک در عملکردهای میدانی منعکس شد که به خشونت بیسابقهای منجر گردید و اسیران و بازداشتشدگان را از حمایتهای اساسی محروم کرده و به بازداشتها، ناپدید شدنهای اجباری، شکنجه و اعدامها انجامید.» این نهاد خاطرنشان کرد که این الگوها نشانههای قوی از «قصد نسلکشی» را ارائه میدهند.
اسماعیل الثوابته، مدیر کل دفتر اطلاعرسانی دولت در غزه، همچنین به شبهات مربوط به سرقت اعضا توسط اسرائیل اشاره کرد.
او به الجزیره گفت: «وقتی اجساد را بررسی کردیم، متوجه شدیم که بخشهای بزرگی از آنها ناپدید شدهاند. نیمتنه، اجساد بدون سر، بدون دست و پا، بدون چشم و بدون اعضای داخلی وجود داشت.» او اضافه کرد که احتمال زیادی وجود دارد که اسرائیل این اعضا را به سرقت برده باشد.
تحویل اجساد طبق مفاد توافقنامه آتشبس که روز جمعه برای پایان دادن به جنگ غزه و مبادله اسیران و اجساد حاصل شد، انجام میگیرد.
روز دوشنبه، حماس ۲۰ اسیر اسرائیلی زنده را در ازای حدود ۲۰۰۰ زندانی فلسطینی آزاد کرد.
جنبش حماس از آن زمان تاکنون هفت نفر از مجموع ۲۸ اسیر کشته شده اسرائیلی را بازگردانده است و انتظار میرود باقیمانده آنها پس از شناسایی و بازیابی، تحویل داده شوند.
در مقابل، اسرائیل تاکنون ۹۰ جسد فلسطینی را که پیش از جنگ، در طول جنگ و پس از آن در اختیار داشت، آزاد کرده است. انتظار میرود در مجموع حدود ۴۰۰ جسد فلسطینی به عنوان بخشی از این مبادله بازگردانده شوند.