مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، اعلام کرد که تهران قصد دارد تأسیسات هسته‌ای آسیب‌دیده در حملات نیروهای آمریکایی و اسرائیلی در ماه ژوئن را بازسازی کند.
این اظهارات در پی نادیده‌گرفتن تهدید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر دستور حملات جدید در صورت تلاش تهران برای تعمیر چهار سایت آسیب‌دیده، از جمله مجتمع غنی‌سازی اورانیوم نطنز و نیروگاه هسته‌ای اصفهان، مطرح شده است.
ایران بیش از دو دهه است که از زمان افشای سایت‌های غنی‌سازی مخفی، درگیر تقابلی متناوب با غرب بر سر برنامه هسته‌ای خود بوده است.
رئیس‌جمهور ایران چه گفت؟
پزشکیان در بازدید از سازمان انرژی اتمی کشور گفت که ایران در بازسازی سایت‌های آسیب‌دیده «عقب‌نشینی نخواهد کرد».
وی گفت: «تخریب ساختمان‌ها و کارخانه‌ها برای ما مشکلی ایجاد نمی‌کند. ما با قدرت بیشتری بازسازی خواهیم کرد.»
وی بار دیگر در ویدئویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، تأکید کرد که تهران به دنبال برنامه تسلیحات هسته‌ای نیست و اصرار ورزید که برنامه‌هایش صرفاً ماهیت غیرنظامی دارند.
پزشکیان افزود: «هدف همه اینها حل مشکلات مردم، مقابله با بیماری‌ها و تأمین سلامت مردم است.»
چرا آمریکا و اسرائیل به برنامه هسته‌ای ایران حمله کردند؟
برنامه هسته‌ای ایران از سال ۲۰۰۳، زمانی که تأسیسات غنی‌سازی مخفی فاش شد، در برابر نظارت غرب مقاومت کرده و به دو دهه تحریم، خرابکاری و مذاکرات شکست‌خورده دامن زده است.
تنش‌ها امسال پس از آن بالا گرفت که ایران در ماه آوریل اورانیوم را تا خلوص ۸۳ درصد غنی‌سازی کرد – بسیار فراتر از نیازهای غیرنظامی و کمی کمتر از سطح مورد نیاز برای تسلیحات هسته‌ای. سپس تهران در ماه مه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اخراج کرد که منجر به تهدیداتی از سوی ایالات متحده و اسرائیل شد.
اسرائیل برنامه هسته‌ای ایران را یک تهدید وجودی می‌داند و در ماه ژوئن، یک جنگ ۱۲ روزه علیه جمهوری اسلامی به راه انداخت و تأسیسات هسته‌ای ایران را با کمک بمب‌افکن‌های B-2 آمریکایی که می‌توانند به سایت‌های عمیق مدفون شده برسند، هدف قرار داد.
ترامپ در آن زمان مدعی شد که برنامه هسته‌ای ایران از بین رفته است، در حالی که تهران از خسارت‌های شدید سخن گفت.
هیچ ارزیابی مستقلی از میزان تخریب وجود ندارد، زیرا تهران هرگونه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را متوقف کرده است.
عمان میانجی برای از سرگیری مذاکرات فشار می‌آورد
روز شنبه، عمان، میانجی سنتی ایران، از واشنگتن و تهران خواست تا مذاکرات را برای حل بن‌بست طولانی‌مدت از سر بگیرند.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، در کنفرانسی در بحرین گفت: «ما می‌خواهیم به مذاکرات بین ایران و ایالات متحده بازگردیم.»
عمان امسال میزبان پنج دور مذاکرات آمریکا و ایران بود. تنها سه روز قبل از دور ششم، اسرائیل حملات خود را به ایران آغاز کرد.
برای افزایش فشار، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران در ماه سپتامبر پس از اینکه بریتانیا، آلمان و فرانسه مکانیسم "اسنپ‌بک" را به دلیل عدم رعایت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ توسط ایران (که با قدرت‌های جهانی حاصل شده بود) فعال کردند، بازگردانده شد.
بر اساس این توافق، تهران متعهد شده بود که برنامه هسته‌ای خود را محدود کند، اما پس از خروج واشنگتن از توافق در سال ۲۰۱۸ در دوران اولین دولت ترامپ، غنی‌سازی اورانیوم را از سر گرفت.
ویرایش: شان سینیکو