مدت‌ها بود که کشورهای نوردیک بیشتر به دلیل تلاش‌های صلح‌طلبانه و زندگی راحت خود شناخته می‌شدند تا نظامی‌گری.
اکنون، آن‌ها در حال کنار گذاشتن این وجهه هستند. کشورهای نوردیک به عنوان الگویی برای دفاع اروپا ظاهر شده‌اند. آن‌ها پیشرو تلاش‌ها برای معکوس کردن کاهش نیروهای نظامی دهه‌ها برای مقابله با تجاوزات روسیه و تضمین‌های امنیتی نامشخص از سوی کاخ سفید ترامپ هستند.
چهار کشور اصلی نوردیک از جمله بزرگترین اهداکنندگان کمک‌های نظامی به اوکراین بر اساس جمعیت در اروپا هستند و گام‌هایی برای ایجاد یک معماری امنیتی منطقه‌ای جدید برداشته‌اند که کمتر به ایالات متحده متکی است.
هر کشور نوردیک به تنهایی برای مقابله نظامی با روسیه دچار مشکل خواهد شد. اما در مجموع، کشورهای نوردیک اقتصادی تقریباً به اندازه مکزیک و تقریباً به اندازه روسیه دارند. پس از پیوستن سوئد و فنلاند به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، آن‌ها بخشی از نیروهای خود را با هم ادغام کرده‌اند.
سوئد دارای یک صنعت دفاعی پیشرفته است که زیردریایی، تانک‌های جنگی و جت‌های جنگنده مافوق صوت تولید می‌کند. نروژ دارای قابلیت‌های نظارت دریایی و جنگی در قطب شمال است. فنلاند دارای یکی از بزرگترین ارتش‌های دائمی و نیروهای توپخانه‌ای سرانه در اروپا است. و نیروهای ویژه دانمارک دهه‌ها تجربه در اعزام به برخی از خطرناک‌ترین مناطق افغانستان و عراق برای جنگیدن در جنگ‌های آمریکا را دارند. (پنجمین کشور نوردیک، ایسلند، هیچ ارتش دائمی یا صنعت دفاعی ندارد).
اریک سیاراملا، عضو ارشد برنامه روسیه و اوراسیا در اندیشکده کارنگی و تحلیلگر ارشد سابق اطلاعاتی ایالات متحده، گفت: «شما یک گروه منطقه‌ای با پتانسیل اقتصادی و منابع برای توسعه یک پایگاه صنعتی-دفاعی کاملاً یکپارچه مانند آلمان دارید، اما با نوع کاملاً متفاوتی از درک تهدید و اراده سیاسی.»
کشورهای نوردیک دارای پیوندهای فرهنگی تاریخی مشترک هستند. در قرون وسطی، وایکینگ‌های اسکاندیناوی در سراسر اروپا مستعمره و غارت کردند، حتی به آمریکای شمالی نیز رسیدند. قرن‌ها بعد، کشورهای نوردیک جنگ‌های خونینی را بین خود به راه انداختند، و قدرت‌های منطقه‌ای دانمارک و سوئد بر سر قلمرو می‌جنگیدند و اشراف یکدیگر را در میدان‌های شهر گردن می‌زدند. بعداً، در یک اقدام آشتی‌جویانه‌تر، سوئد اجازه داد جایزه صلح نوبل در نروژ اهدا شود، حتی پس از اینکه دو کشور اتحادیه خود را در سال 1905 منحل کردند.
اکنون، دیدگاه مشترک نوردیک از روسیه به عنوان یک تهدید جدی در آینده، این کشورها را بیش از هر زمان دیگری در تاریخ مدرن به هم نزدیک کرده است. یک ارزیابی اطلاعاتی اخیر دانمارک اعلام کرد که روسیه می‌تواند ظرف سه تا پنج سال آینده جنگی بزرگ را علیه یک یا چند کشور اروپایی ناتو آغاز کند، دیدگاهی که بیشتر با کشورهای بالتیک همخوانی دارد تا سایر پایتخت‌های غربی.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل سابق ناتو که اکنون وزیر دارایی نروژ است، گفت: «کشورهای نوردیک برای اولین بار از زمان اتحادیه کالمار در دهه 1400 دارای یک سیاست امنیتی واحد هستند. آن‌ها اهمیت تعمیق همکاری‌های نظامی خود را به گونه‌ای تشخیص داده‌اند که برای چندین قرن شاهد آن نبوده‌ایم.»
کشورهای نوردیک نیروهای هوایی خود را با هم ترکیب کرده‌اند و یک فرماندهی مشترک هوایی نوردیک را در سال 2023 ایجاد کرده‌اند. سال گذشته آن‌ها چشم‌اندازی برای دفاع مشترک تا سال 2030 تحت عنوان همکاری دفاعی نوردیک (Nordefco) تعیین کردند.
مطمئناً، کشورهای نوردیک در حال جبران دهه‌ها خلع سلاح پس از پایان جنگ سرد هستند. نیاز به تسلیح مجدد تنها در بحبوحه کاهش اعتماد اروپا به ایالات متحده به عنوان یک متحد قابل اعتماد تحت ریاست جمهوری ترامپ افزایش یافته است.
این درک در کپنهاگ بیشتر از هر جای دیگری احساس می‌شود، که در خط مقدم رویارویی اروپا با ترامپ پس از تهدید وی به الحاق گرینلند، قلمرو دانمارکی، قرار دارد. حفاظت دانمارک از این جزیره قطب شمال، که سه برابر اندازه تگزاس است، تا حد زیادی به هفت کشتی فرسوده متکی است که آنقدر از سلاح و حسگر خالی شده‌اند که به سختی می‌توان آن‌ها را ناو جنگی به حساب آورد، و حدود دوازده سرباز نخبه که توسط سگ‌ها روی سورتمه کشیده می‌شوند.
پیتر ویگو یاکوبسن، دانشیار کالج دفاع سلطنتی دانمارک، گفت: تصمیم دانمارک در ماه فوریه برای افزایش 70 درصدی هزینه‌های نظامی طی دو سال آینده - از جمله در گرینلند - "بیانگر وحشت" بود.
یاکوبسن گفت: «دانمارک با زمان مسابقه می‌دهد زیرا ما ایمان خود را به آمریکایی‌ها از دست داده‌ایم. دلیلی که ما با چنین جدیت خود را در همکاری نوردیک انداخته‌ایم این است که نمی‌توانیم از خود محافظت کنیم. و اگر ناتو نتواند این کار را انجام دهد، کشورهای نوردیک یک جایگزین هستند.»
تغییر هویت
در حالی که فراخوان کشورهای نوردیک برای جنگ ممکن است با تصویر جهانی آن‌ها مغایرت داشته باشد، اما مدتهاست که در جریان است.
فنلاند دارای یکی از بزرگترین نیروهای مسلح سرانه در اروپا است. این کشور می‌تواند 280000 نیرو را در عرض چند هفته بسیج کند و تقریباً از هر شش فنلاندی، یا حدود 900000 نفر، نیروی ذخیره هستند. پناهگاه‌های زیرزمینی در سراسر کشور می‌توانند تقریباً بقیه جمعیت را در خود جای دهند. فنلاند اکنون در حال بررسی خروج از کنوانسیون اتاوا است که مین‌های ضد نفر را ممنوع می‌کند.
سوئد موتور نوآوری نظامی است. جت‌های جنگنده JAS 39 Gripen که برای عملیات در باندهای کوتاه و مقابله با هواپیماهای روسی طراحی شده‌اند، برای اولین بار در ماه مارس در یک مأموریت نظارتی ناتو شرکت کردند. Stridsvagn 122 سوئد یکی از پیشرفته‌ترین تانک‌های جنگی جهان است و CV90 آن یکی از بهترین خودروهای جنگی پیاده نظام است.
فنلاند و سوئد هر دو دارای خدمت سربازی اجباری هستند. در سوئد، خدمت سربازی از نظر جنسیتی بی‌طرف است و بسیار انتخابی است و آن را به یک هدف نخبگان تبدیل می‌کند. در حالی که سایر کشورهای اروپایی برای افزایش رتبه‌های خود تلاش می‌کنند، نیروهای مسلح سوئد هر سال هزاران جوان را رد می‌کنند.
نروژ که مدتهاست به دلیل کم‌هزینه بودن مورد انتقاد قرار می‌گیرد، علی‌رغم داشتن بزرگترین صندوق ثروت حاکمیتی جهان به ارزش 1.5 تریلیون دلار در حالی که از قیمت‌های انرژی ناشی از جنگ اوکراین سود می‌برد، اخیراً از دو برابر شدن حمایت خود از کیف به بیش از 8 میلیارد دلار در سال 2025 خبر داد.
استولتنبرگ گفت: «این به این معناست که ما باید برای حمایت از اوکراین تلاش بیشتری انجام دهیم، اما همچنین به این معناست که ما به تقسیم عادلانه‌تر بار در بین کشورهای ناتو نیاز داریم.»
دانمارک به یکی از بلندترین صداها برای فراخوان برای تسلیح مجدد اروپا تبدیل شده است. مته فردریکسن، نخست‌وزیر دانمارک، در ماه مارس گفت که استقرار سلاح‌های هسته‌ای در خاک دانمارک را رد نمی‌کند، یک تغییر تاریخی در موضع‌گیری. کپنهاگ پس از اهدای تمام توپخانه‌های خود به اوکراین، طرحی را برای تأمین بودجه قراردادها بین دولت اوکراین و شرکت‌های دفاعی با کمبود نقدینگی این کشور برای تولید سلاح‌های متناسب با نیازهای متغیر میدان نبرد خود طراحی کرد - رویکردی که "مدل دانمارکی" نامیده می‌شود.
آنا ویزلندر، مدیر مستقر در استکهلم برای شمال اروپا در اندیشکده شورای آتلانتیک، گفت که تقویت صنعت دفاعی خود اوکراین یک راه پایدار برای افزودن بازدارندگی در برابر روسیه است در حالی که ایالات متحده عضویت اوکراین در ناتو را مسدود می‌کند.
وی گفت: «پیوند دادن صنایع دفاعی ما با یکدیگر یک سیگنال بسیار قوی است.»
مسیرهای نوردیک ممکن است در آینده از هم جدا شوند. برای مثال، در حالی که دانمارک و سوئد مایل به مشارکت نیرو در یک نیروی حافظ صلح پس از آتش‌بس در اوکراین هستند، فنلاند با 830 مایل مرز با روسیه، احتمالاً ترجیح می‌دهد سربازان را در خانه نگه دارد.
ماتی پزو، عضو ارشد تحقیقاتی در موسسه امور بین‌الملل فنلاند، گفت که در حال حاضر، یک بلوک متحد نوردیک می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر خوشه‌های ملت‌ها، مانند اطراف دریای سیاه، عمل کند. وی گفت که این مدل همچنین می‌تواند به عنوان یک بیمه نامه برای آینده عمل کند، اگر اتحاد فراآتلانتیک تحت ریاست جمهوری ترامپ از هم بپاشد.
پزو گفت: «این یک طرح بالقوه B است اگر ناتو کار نکند.»
برای تماس با سونه انگل راسموسن به آدرس [email protected] ایمیل بزنید.