


مقامات ارشد در تهران به ایالات متحده چشمانداز دسترسی به اقتصاد محاصره شده این کشور را به عنوان راهی برای جذب دونالد ترامپ به توافقی هستهای که احتمالاً طول عمر بیشتری خواهد داشت، ارائه میدهند.
این استراتژی به شدت یادآور استراتژی روسیه در مذاکراتش با ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ در اوکراین است: تلاش برای استفاده از پتانسیل اقتصادی عظیم کشور به عنوان اهرم.
عباس عراقچی، فرستاده ارشد سابق ایران در مذاکرات هستهای که اکنون یک اندیشکده سیاست خارجی دولتی را اداره میکند، هفته گذشته در واشنگتن پست نوشت که توافق هستهای جدید میتواند دسترسی شرکتهای آمریکایی به یک گشایش اقتصادی 'تریلیون دلاری' را فراهم کند.
یک روز بعد، مسعود پزشکیان، یک نامزد اصلاحطلب در انتخابات ریاستجمهوری ۳۰ ژوئن، بر اساس گزارش رسانههای دولتی، پتانسیل اقتصادی کشور برای سرمایهگذاری خارجی را 'چند تریلیون دلار' خواند.
رهبر ایران، آیتالله علی خامنهای، که حرف آخر را در مورد سیاست خارجی میزند، روز یکشنبه در سخنانی که از تلویزیون دولتی پخش شد، گفت که اقتصاد ایران 'بسیار بزرگ و متنوع' است و افزود که میتواند سرمایهگذاری خارجی را جذب کند که به 'کسب و کارها و اشتغال' در ایران کمک کند.
این لفاظیها نشاندهنده تغییر تاکتیکی ایران است. در گذشته، این کشور به شدت در برابر هرگونه مذاکره در مورد توافق هستهای سال ۲۰۱۵ که ترامپ در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده را از آن خارج کرد، مقاومت میکرد. ایران میگفت که 'فشار حداکثری' تحریمهای ترامپ به این معناست که او قابل اعتماد نیست.
بازگشت به برجام یا توافق جدید؟
در حالی که مقامات ایران در حال حاضر درباره بازگشت به توافق قبلی یا مذاکره برای یک توافق جدید صحبت میکنند، این توافق باید تضمینهای بیشتری نسبت به توافق قبلی داشته باشد. این تضمینها باید در مقابل خروج احتمالی آمریکا در آینده، ثبات و پایداری بیشتری را فراهم کنند.
این تغییر موضع در حالی اتفاق میافتد که اقتصاد ایران تحت فشارهای شدید تحریمهای آمریکا قرار دارد. این فشارها شامل محدودیتهایی بر صادرات نفت، دسترسی به بازارهای مالی بینالمللی و سرمایهگذاری خارجی است. مقامات ایرانی امیدوارند با ارائه چشمانداز بازگشایی این اقتصاد بزرگ، انگیزه کافی را برای آمریکا، به ویژه ترامپ، فراهم کنند تا وارد مذاکرات جدی شوند.
تحلیلگران معتقدند که این رویکرد جدید ایران ممکن است با چالشهایی روبرو شود. ترامپ در گذشته نشان داده است که به دنبال 'توافق بهتر' است و ممکن است خواهان امتیازات بیشتری باشد. همچنین، عدم اطمینان در مورد سیاستهای آینده آمریکا و احتمال تغییر دولت در ایران میتواند بر سرنوشت این مذاکرات تأثیرگذار باشد.