دولت ترامپ در نظر دارد برخی از محدودیتهای تراشههای هوش مصنوعی مربوط به دوران بایدن را به عنوان بخشی از تلاش گستردهتر برای بازنگری در محدودیتهای تجارت جهانی نیمههادیها که با مخالفت شدید شرکتهای بزرگ فناوری و دولتهای خارجی مواجه شده است، لغو کند.
لغو قانون موسوم به "انتشار هوش مصنوعی"، که هنوز نهایی نشده است، به دنبال بازسازی سیاستی است که تحت ریاستجمهوری جو بایدن آغاز شد و سه رده گسترده از کشورها را برای تنظیم صادرات تراشهها از سوی شرکتهایی مانند انویدیا (Nvidia Corp.) و دیگران ایجاد کرد. به گفته افراد مطلع، دولت ترامپ این چارچوب را زمانی که در ۱۵ می به اجرا درآید، اعمال نخواهد کرد و به جای آن در حال تدوین نسخه خود از قوانین است که احتمالا بر مذاکرات مستقیم با کشورهایی مانند امارات متحده عربی یا عربستان سعودی تمرکز خواهد کرد.
بحث سیاستگذاری که همچنان ادامه دارد، بر نحوه تنظیم ارسال نیمههادیها به مکانهایی خارج از چین متمرکز است. مقامات ترامپ و بایدن هر دو به دنبال محدود کردن جاهطلبیهای چین در زمینه نیمههادیها بودهاند، با نگرانی از اینکه فناوری پیشرفته تراشه و هوش مصنوعی میتواند به چین مزیت نظامی ببخشد.
کنار گذاشتن چارچوب انتشار هوش مصنوعی، اقداماتی را که چین را هدف قرار میدهند و ترامپ اخیراً آنها را سختتر کرده، تغییر نخواهد داد. در عوض، این اقدام فرصتهای تازهای برای سایر کشورها فراهم میکند تا برای دسترسی به تراشههای خود مذاکره کنند، در حالی که دولتها در سراسر جهان به دنبال توسعه قابلیتهای داخلی هوش مصنوعی هستند. این معاملات میتوانند تحت تأثیر وعدههای سرمایهگذاری یا ملاحظات گستردهتر تجاری و دیپلماتیک قرار گیرند.
یکی از افراد مطلع گفت که مقامات آمریکایی ممکن است قصد خود را برای لغو قانون انتشار هوش مصنوعی به زودی در روز پنجشنبه اعلام کنند؛ پیش از سفر رئیسجمهور دونالد ترامپ به خاورمیانه، جایی که تعدادی از کشورها نسبت به جدیدترین محدودیتها ابراز نارضایتی کردهاند. مقررات جایگزین ترامپ، که به گفته این افراد با هدف تقویت کنترلها بر تراشهها در خارج از کشور خواهد بود، هنوز در حال شکلگیری است.
دفتر صنعت و امنیت وزارت بازرگانی در بیانیهای که توسط یک سخنگو منتشر شد، اعلام کرد: "قانون هوش مصنوعی بایدن بیش از حد پیچیده، بیش از حد بوروکراتیک است و مانع نوآوری آمریکا میشود. ما آن را با یک قانون بسیار سادهتر جایگزین خواهیم کرد که نوآوری آمریکا را رها کرده و تسلط آمریکا در زمینه هوش مصنوعی را تضمین میکند."
پس از گزارش بلومبرگ نیوز درباره این حرکت، سهام شرکتهای تولیدکننده تراشه افزایش یافت. سهام انویدیا ۳.۱ درصد و شاخص نیمههادی بورس فیلادلفیا - یک معیار مهم - ۱.۷ درصد رشد کرد.
ایالات متحده اولین بار در سال ۲۰۲۲ محدودیتهای گستردهای را بر فروش تراشههای پیشرفته به چین اعمال کرد و این اقدامات را چندین بار تشدید کرده تا بخش گستردهتری از نیمههادیها و لیست فزایندهای از کشورها را شامل شود. این شامل گسترش در سال ۲۰۲۳ به بیش از ۴۰ کشور، از جمله بخش زیادی از حوزه خلیج فارس و بخشهایی از جنوب شرق آسیا، بود که مقامات بایدن گمان میکردند چین میتواند از طریق واسطهها به فناوری ممنوعه دسترسی پیدا کند. قانون انتشار هوش مصنوعی، که در آخرین هفته کاری بایدن رونمایی شد، الزامات صدور مجوز را به بیشتر نقاط جهان گسترش داد.
این چارچوب برای افزایش محدودیتها بر توانایی چین برای دسترسی به تراشههای آمریکایی از طریق کشورهای ثالث و جذب کشورهای بیشتر به مدار آمریکا با تعیین الزامات امنیتی برای دسترسی به بهترین فناوری آمریکایی طراحی شده بود. این قانون شامل محدودیتهایی بر مجموع محمولهها به مکانهایی مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی بود که طبق مقررات سال ۲۰۲۳ قبلاً باید برای واردات تراشههای پیشرفته از دولت آمریکا مجوز میگرفتند. همچنین برای اولین بار کنترلهای تراشه را بر دهها کشور از جمله هند، مالزی و لهستان اعمال کرد.
در حالی که برنامه ترامپ برای عدم اجرای قانون انتشار هوش مصنوعی یک مهلت موقت برای این کشورها فراهم میکند، برخی کنترلها احتمالاً همچنان اعمال خواهند شد.
یکی از افراد مطلع گفت که مقامات ترامپ قصد دارند محدودیتهایی را بر کشورهایی که تراشهها را به چین هدایت کردهاند، از جمله مالزی و تایلند، اعمال کنند. در همین حال، طبق گفته این افراد که خواستند نامشان فاش نشود زیرا برنامهها هنوز علنی نشدهاند، وزارت بازرگانی به شدت اجرای قوانین موجود صادرات تراشه را ادامه خواهد داد.
سخنگوی دولت تایلند اعلام کرد که منتظر جزئیات این سیاست است. نماینده وزارت سرمایهگذاری، تجارت و صنعت مالزی به تصمیم آمریکا اشاره کرد و گفت که سیاستهای شفاف و پایدار برای بخش فناوری ضروری هستند.
تحلیل بلومبرگ اینتلجنس:
بر اساس گزارش بلومبرگ نیوز، دولت ترامپ قصد دارد "قانون انتشار هوش مصنوعی" دوران بایدن، یک چارچوب جهانی گسترده برای صادرات تراشههای هوش مصنوعی، را قبل از اجرایی شدن کامل آن در ۱۵ می، لغو کند. این لغو احتمالی و دراماتیک، سیگنالی از بازنگری اساسی در سیاست آمریکا در زمینه فناوری حیاتی هوش مصنوعی است. در حالی که گزارشها حاکی از وعده دولت برای ادامه سختگیری علیه چین و محدودیتهای جدید در کانونهای انحراف (مانند مالزی و تایلند) است، این اقدام بلافاصله معادلات را برای غولهای فناوری آمریکا، متحدان خارجی و رقابت جهانی هوش مصنوعی تغییر میدهد و یک پیچیدگی نظارتی را با عدم قطعیت جدید و چشمانداز رویکرد معاملاتیتر در کنترلهای فناوری جایگزین میکند.
- مایکل دنگ، تحلیلگر
انویدیا، سازنده پیشرو تراشهها برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی، به افزایش تعداد محدودیتهای آمریکا اعتراض کرده است. این شرکت پیوسته قانون انتشار هوش مصنوعی را مورد انتقاد قرار داده و برای لغو کامل آن فشار آورده است، با این استدلال که محدودیتها بر کشورهای ثالث تنها آنها را به چین نزدیکتر میکند. جنسن هوانگ، مدیر عامل انویدیا، نیز این هفته گفت که شرکتهای آمریکایی باید قادر به فروش در چین باشند، بازاری که او پیشبینی میکند در چند سال آینده به ۵۰ میلیارد دلار برای تراشههای هوش مصنوعی برسد.

با این حال، دولت ترامپ محدودیتهایی را که جاهطلبیهای فناوری پکن را هدف قرار میدهند، تشدید کرده است. پیش از این، فروش تراشه H20 انویدیا در چین را ممنوع کرده بود، اقدامی که ۵.۵ میلیارد دلار هزینه کاهش ارزش دارایی برای این شرکت در پی داشت.
این شرکت در بیانیهای ایمیلی گفت: "ما از رهبری و جهتگیری جدید دولت در سیاست هوش مصنوعی استقبال میکنیم. با لغو قانون انتشار هوش مصنوعی، آمریکا فرصتی بینظیر در یک نسل برای رهبری انقلاب صنعتی بعدی و ایجاد شغلهای با درآمد بالا در ایالات متحده، ساخت زیرساختهای جدید با تامین از سوی آمریکا و کاهش کسری تجاری خواهد داشت."
بسیاری از مسائل به شرایط توافقات دوجانبه تراشه بستگی دارد که مقامات ترامپ ممکن است در ماههای آینده مذاکره کنند. دستیابی به چنین توافقاتی میتواند یک کار بسیار بزرگ باشد و ممکن است منجر به دهها سیاست جداگانه شود که شرکتها باید از آنها پیروی کنند.
اما در کوتاهمدت، این مهلت میتواند برای شرکتهایی مانند اوراکل کورپ (Oracle Corp.)، که در حال برنامهریزی توسعه عظیم مرکز داده در مالزی است و قرار بود از محدودیتهای قانون انتشار هوش مصنوعی فراتر رود، یک مزیت باشد.
اقدام دولت ترامپ همچنین خبری خوش برای کشورهایی مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی خواهد بود که تحت دورههای قبلی محدودیتهای آمریکا قرار گرفته بودند، اما فرصتهای تازهای برای مذاکره شرایط بهتر با تیم جدید در واشنگتن میبینند.
بلومبرگ نیوز پیشتر گزارش داده بود که ترامپ به تسهیل محدودیتها برای امارات متحده عربی ابراز علاقه کرده است و ممکن است آغاز کار بر روی یک توافقنامه دولتی در زمینه تراشههای هوش مصنوعی را هنگام بازدید از امارات در طی سفر گستردهتر خود به خاورمیانه از ۱۳ تا ۱۶ می اعلام کند.
امارات متحده عربی به طور خاص در فشار برای چنین توافقی فعال بوده است و تعهد داده که طی دهه آینده تا ۱.۴ تریلیون دلار در فناوری و زیرساخت آمریکا سرمایهگذاری کند؛ وعدهای که مسیر گفتگو را به نفع این کشور تغییر داد.
طبقهبندی کشورها و محدودیتهای مرتبط با صادرات تراشه تنها سیاست جدید در قانون انتشار هوش مصنوعی نبود. این چارچوب همچنین کنترلهای صادراتی را برای "وزنهای" مدل هوش مصنوعی (AI model weights) وضع کرد؛ این وزنها پارامترهای عددی هستند که نرمافزار برای پردازش دادهها و انجام پیشبینیها یا تصمیمگیریها از آنها استفاده میکند. برنامههای دولت ترامپ برای این محدودیتها در دست بررسی است.