تقریباً هر فردی در جهان روزانه هوای ناسالم تنفس می‌کند که ناشی از مواردی مانند اگزوز خودروها و دود خروجی از کارخانجات است. این تأثیر مرگبار است: بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، آلودگی هوا مسئول ۷ میلیون مرگ زودرس در سراسر جهان در هر سال است و آن را به دومین عامل خطرناک مرگ و میر پس از فشار خون بالا تبدیل کرده است.
اما محققان می‌گویند اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های هوا را کاهش دهیم، می‌توان این تعداد را به طور قابل توجهی پایین آورد.
مطالعه جدیدی که در تاریخ ۶ مه در ژورنال Earth’s Future منتشر شد، نشان داد که تنها در مرکز و غرب اروپا، با کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانه‌ای، می‌توان تا سال ۲۰۵۰ از مرگ حدود ۲۵۰,۰۰۰ نفر ناشی از کیفیت پایین هوا جلوگیری کرد.
محققان از دانشگاه لیدز در انگلستان، تأثیرات بهداشتی در اروپا در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۵۰ را ناشی از قرار گرفتن در معرض دو نوع آلودگی بررسی کردند. اولین نوع، ذرات معلق ریز است که می‌تواند به عمق ریه‌ها نفوذ کرده و بزرگترین خطرات بهداشتی را ایجاد کند. این آلودگی از منابعی مانند آتش‌سوزی‌های جنگلی یا محل‌های ساخت‌وساز نشأت می‌گیرد. دیگری، ازون سطح زمین است که زمانی تشکیل می‌شود که نور خورشید با آلاینده‌های خاصی مانند اکسیدهای نیتروژن تعامل می‌کند و نتیجه مواردی مانند اگزوز خودروها و انتشار گازهای کارخانجات است. قرار گرفتن در معرض این آلاینده‌های هوا می‌تواند منجر به عوارض بهداشتی بلندمدت، از جمله سکته مغزی، بیماری قلبی و ذات‌الریه شود.
بیشتر بخوانید: مطالعه نشان می‌دهد کمتر از ۱ درصد از زمین دارای سطوح ایمن آلودگی هوا است
این تیم سه سناریو را بررسی کردند که در آن‌ها سیاست‌گذاران سطوح پایین، متوسط و بالا از اقدامات را برای مقابله با تغییرات اقلیمی انجام دادند و یک مدل شیمی جوی برای شبیه‌سازی کیفیت هوای ممکن در سال ۲۰۵۰ ایجاد کردند.
محققان سطح بالای اقدام را به این صورت تعریف کردند که انتشار آلاینده‌ها از بخش‌های مسکن، صنعت، حمل‌ونقل و کشاورزی برای ۷۰ درصد از جمعیت غرب و مرکز اروپا به زیر دستورالعمل کیفیت هوای WHO برای ذرات معلق ریز سالانه کاهش یابد. آن‌ها دریافتند که انجام این کار، کیفیت هوا را در سراسر قاره بهبود بخشیده و منجر به کاهش قابل توجه مرگ و میر کلی خواهد شد.
و این می‌تواند به مقابله با نابرابری‌های بهداشتی کمک کند. در سطح جهان، جوامع فقیرتر در مقایسه با مناطق با درآمد بالاتر، بیشتر در معرض کیفیت هوای ناسالم قرار دارند. محققان دریافتند که مناطق محروم اروپا در حال حاضر نرخ مرگ و میر متناسباً بالاتری نسبت به مناطق با درآمد بالاتر دارند. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد که کاهش قابل توجه انتشار آلاینده‌ها - که در سناریوی اقدام بالا دیده می‌شود - به کاهش این نابرابری کمک می‌کند. اما تحت سناریوهای اقدام متوسط و پایین، تأثیرات بهداشتی بدتر خواهد شد، که بر ضرورت اقدامات قاطعانه برای کاهش تغییرات اقلیمی تأکید می‌کند.
آلودگی هوا در اروپا طی دو دهه گذشته با اتخاذ سیاست‌های جامع‌تر هوای پاک توسط اتحادیه اروپا رو به کاهش بوده است، با این حال هنوز کارهای بیشتری باید انجام شود. هنوز مناطقی در سراسر اتحادیه اروپا وجود دارند که غلظت آلاینده‌ها در آن‌ها بیشتر از استانداردهای فعلی این بلوک است. محققان امیدوارند یافته‌های آن‌ها سیاست‌گذاران را تشویق کند که نه تنها تأثیرات بهداشتی آلودگی هوا را در نظر بگیرند، بلکه به این موضوع نیز توجه کنند که چگونه راه‌حل‌های کاهش انتشار می‌تواند به جوامع حاشیه‌نشینی که به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، کمک کند.
کانر کلیتون، نویسنده اصلی مقاله و دانشجوی دکترا در دانشکده زمین و محیط زیست و مرکز پریستلی برای آینده اقلیم در دانشگاه لیدز، در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «استراتژی‌هایی که سیاست‌گذاران برای کاهش تغییرات اقلیمی اتخاذ می‌کنند، پیامدهای قابل توجهی بر قرار گرفتن انسان در معرض کیفیت هوا خواهند داشت که کمترین آن تعداد مرگ و میر نیست.»
«اما آن‌ها همچنین باید فوراً نابرابری پایدار در معرض قرار گرفتن بین جمعیت‌های ثروتمندتر و محروم‌تر را در نظر بگیرند، که حتی با وجود کاهش آلودگی هوا در سراسر اروپا، همچنان یک مسئله باقی مانده است.»