ساعاتی پس از توافق هند و پاکستان بر سر آتش‌بسی که هدف آن پایان دادن به بدترین خشونت‌ها بین این دو رقیب دارای سلاح هسته‌ای در سال‌های اخیر بود، مقامات هندی، اسلام‌آباد را به نقض این پیمان متهم کردند.
اوایل روز شنبه، دو طرف پس از آنچه پرزیدنت ترامپ آن را توافقی با میانجی‌گری ایالات متحده توصیف کرد، بر سر توقف درگیری‌ها به توافق رسیدند. اما اواخر همان روز، ویکرام میسری، وزیر امور خارجه هند، گفت که پاکستان "بارها این توافق را نقض کرده است."
او گفت: "این نقض تفاهم قبلی است که امروز حاصل شد. نیروهای مسلح پاسخ مناسب و کافی را ارائه می‌دهند."
عطاالله تارار، وزیر اطلاعات پاکستان، در اظهاراتی به یک شبکه تلویزیونی محلی، هرگونه نقض آتش‌بس را رد کرد.
وزیر امور خارجه مارکو روبیو و معاون رئیس جمهور جی.دی. ونس رهبری یک تلاش دیپلماتیک را برای ترغیب دو کشور به عقب‌نشینی از درگیری فزاینده‌ای که رئیس جمهور از هسته‌ای شدن آن بیم داشت، بر عهده داشتند.
روبیو روز جمعه با همتایان خود در هر دو کشور صحبت کرده بود و به‌طور مشخص به آنها گفته بود که وارد مذاکرات شوند "برای جلوگیری از اشتباه محاسباتی".
این آتش‌بس به روزها درگیری پس از یک حمله ستیزه‌جویانه در کشمیر تحت اداره هند پایان داد که دهلی نو، اسلام‌آباد را مقصر آن می‌داند. پاکستان هرگونه دخالت در این حمله را رد می‌کند.
به گفته یک فرد مطلع از وضعیت، مقامات ارشد ایالات متحده روز جمعه اطلاعات نگران‌کننده‌ای دریافت کردند که نشان می‌داد درگیری بین پاکستان و هند ممکن است از کنترل خارج شود.
طی دو روز گذشته، ونس و روبیو پیشتاز تماس با مقامات ارشد در هند و پاکستان بودند و از آنها خواستند که درگیری‌های فزاینده خود را پایان دهند.
به گفته یک فرد مطلع از وضعیت، ونس در یک تماس روز جمعه با نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، او را تشویق کرد تا گزینه‌های کاهش تنشن را بررسی کند و ایده‌هایی را که پاکستان ممکن است با آنها موافقت کند، تشریح کرد. مودی قبل از قطع تماس به‌صراحت نگفت که آیا به طرح صلح ونس علاقه دارد یا خیر.
مقامات ایالات متحده سپس به تماس با همتایان خود در هند و پاکستان ادامه دادند تا اطمینان حاصل کنند که در عرض 12 تا 18 ساعت درگیری را متوقف خواهند کرد.
ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی Truth Social خود در اوایل روز شنبه، به هر دو کشور "برای استفاده از عقل سلیم و اطلاعات عالی" تبریک گفت.
مداخله ایالات متحده بین دو کشور در گذشته تأثیرگذار بوده است، اگرچه تحلیلگران سیاسی هشدار داده بودند که نفوذ واشنگتن بر اسلام‌آباد در سال‌های اخیر با نزدیک‌تر شدن پاکستان به مدار چین کاهش یافته است.
ایالات متحده همچنان به عنوان یک واسطه قابل اعتماد از سوی هر دو طرف دیده می‌شود. کارشناسان سیاسی در روزهای اخیر نگران بودند که ترامپ به اندازه کافی بر خطر وقوع جنگ بزرگ دیگری در جهان تمرکز ندارد، زیرا توجه خود را پس از اعلام تعرفه‌ها در اوایل آوریل، معطوف به توافق‌های تجاری کرده است.
روبیو گفت که هر دو کشور با مذاکره در مورد مسائل گسترده‌تر که بر روابط آنها تأثیر می‌گذارد موافقت کرده‌اند. با این حال، وزارت امور خارجه هند، برنامه‌ریزی برای مذاکرات بیشتر را رد کرد.
هند و ایالات متحده در سال‌های اخیر در میان افزایش تنش‌ها با چین، به‌طور قابل توجهی به یکدیگر نزدیک‌تر شده‌اند.
حسین حقانی، عضو ارشد موسسه هادسون و سفیر سابق پاکستان در ایالات متحده، گفت که مداخله واشنگتن کلیدی بوده است.
او گفت: "دو طرف اصلاً به یکدیگر اعتماد ندارند. وقتی دو بازیگر اصلی بی‌اعتمادی مطلق دارند، نقش یک قدرت بزرگ که به عنوان واسطه در آتش‌بس عمل می‌کند، در درجه اول این است که به ایجاد آن اعتماد برای جلوگیری از وحشت هر دو طرف کمک کند."
با این حال، تامانا سالک‌الدین، مدیر سابق بخش افغانستان و پاکستان در شورای امنیت ملی در دولت اوباما، گفت که به نظر می‌رسد ایالات متحده سختی پیش رو در پایدار نگه داشتن آتش‌بس را دست کم می‌گیرد. تنش‌ها بین پاکستان و هند با لفاظی‌های جنگ‌طلبانه رهبران در هر دو سوی مرز تشدید می‌شود، رهبرانی که می‌خواهند حمایت داخلی را تحکیم کرده و آنچه را که فکر می‌کنند ارتش‌های ارتقا یافته‌شان است، به نمایش بگذارند.
او گفت، در همین حال، ایالات متحده نفوذ خود را به عنوان واسطه در منطقه کاهش داده است و اشاره کرد که دولت ترامپ هنوز سفرایی را برای دهلی نو یا اسلام‌آباد منصوب نکرده است.
اوایل این هفته، هند آنچه را که حملات تلافی‌جویانه برای حمله ستیزه‌جویانه ماه گذشته در بخش تحت کنترل خود در کشمیر که ۲۶ کشته برجای گذاشت، خواند، آغاز کرد. پاکستان گفت که هواپیماهای هندی درگیر در این حملات را سرنگون کرده است. هند در مورد این ادعا اظهار نظری نکرده است.
تا پیش از تشدید اخیر، هند و پاکستان در حالت صلحی سرد قرار داشتند، زیرا هر دو طرف بر مسائل داخلی تمرکز داشتند و هند عمدتاً استراتژی عدم تعامل با پاکستان را دنبال می‌کرد.
اما درگیری‌های مستقیم این هفته – از جمله استفاده از انواع جدیدی از سلاح‌ها و ادعای پاکستان مبنی بر سرنگونی جت‌های جنگنده هندی – خطر تبدیل شدن درگیری خاموش بین آنها به جنگ تمام‌عیار را افزایش داد.
هند گفته است ستیزه‌جویان در حمله کشمیر ماه گذشته به لشکر طیبه تعلق داشتند، سازمانی که توسط ایالات متحده به عنوان تروریستی شناخته شده و در پاکستان مستقر است و حملات سال ۲۰۰۸ بمبئی را انجام داده است.
هند، پاکستان را به حمایت از ستیزه‌جویان متهم می‌کند. پاکستان هرگونه دخالت در حمله آوریل را تکذیب کرده است.
تحلیلگران سیاسی در ابتدا انتظار داشتند که خصومت‌های اخیر الگوی درگیری مشابه در سال ۲۰۱۹ را دنبال کند، زمانی که پس از یک حمله مرگبار به نیروهای امنیتی در بخشی از کشمیر که تحت کنترل هند است، هند حمله‌ای را در آن سوی مرز آغاز کرد که به گفته این کشور، اردوگاه‌های تروریستی پاکستان را هدف قرار داده بود. پاکستان در آن زمان با سرنگونی یک جت جنگنده هندی پاسخ داد. تبادل آتش پس از بازگرداندن خلبان توسط اسلام‌آباد کاهش یافت.
اما این بار، هر دو کشور انواع سلاح‌هایی را مستقر کردند که قبلاً علیه یکدیگر استفاده نکرده بودند، مانند پهپادها و مهمات پرسه‌زن به تعداد زیاد، که نتیجه را غیرقابل پیش‌بینی‌تر می‌سازد.
آتش‌بس یک پیروزی برای دولت ترامپ بود. توقف درگیری‌های اخیر بین هند و پاکستان قدرت واشنگتن در تأثیرگذاری بر درگیری‌های جهانی را نشان داد.
هارش پنت، استاد مدعو در موسسه هند کالج کینگ و معاون برنامه سیاست خارجی در بنیاد تحقیقاتی آبزرور مستقر در دهلی نو، گفت که تغییرات تکنولوژیکی در میدان جنگ در حال تغییر نحوه وقوع درگیری‌ها است.
او گفت: "این یک لایه دیگر به نردبان تشدید تنش افزوده است."
یک مقام ارشد دولت هند روز شنبه هشدار داد که پایداری آتش‌بس نامشخص است.
هند مدت‌هاست که پاکستان را متهم به پرورش گروه‌های تروریستی کرده و می‌گوید اسلام‌آباد از آنها برای انجام حملات در هند استفاده می‌کند و از بی‌ثباتی در کشمیر بهره می‌برد. پاکستان دخالت در چنین حملاتی را رد کرده است.
دو طرف به وضوح نسبت به قصد یکدیگر بی‌اعتماد هستند. برای سال‌ها، ارتش‌های آنها درگیر تبادل آتش در سراسر خط کنترل، مرز واقعی که کشمیر مورد مناقشه را بین آنها تقسیم می‌کند، بوده‌اند.
آنها در سال ۲۰۰۳ به یک آتش‌بس با میانجی‌گری بریتانیا دست یافتند، اما این توافق از آن زمان بارها نقض شده است. طبق داده‌های دولت هند، در سال ۲۰۲۰، بیش از ۵۰۰۰ نقض آتش‌بس در امتداد خط کنترل وجود داشته است.
سالک‌الدین گفت که بی‌اعتمادی متقابل نشان می‌دهد که آتش‌بس اخیر "خیلی زودتر از آنچه آمریکایی‌ها امیدوارند از هم می‌پاشد."
رابرت بلک‌ویل، سفیر سابق ایالات متحده در هند و عضو ارشد ممتاز هنری کیسینجر در روابط خارجی در شورای روابط خارجی، گفت که دولت ایالات متحده به دنبال ایجاد یک میانجی‌گری بزرگ نیست، بلکه صرفاً به دنبال کاهش تنش است.
او گفت: "ما هیچ راه‌حلی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز مناقشه کشمیر ارائه نکرده‌ایم. ما فقط آنها را متقاعد کردیم که به بمباران یکدیگر پایان دهند."
روبیو در یک مصاحبه روز شنبه گفت که ایالات متحده با مقامات در هند و پاکستان درباره اینکه چگونه واشنگتن می‌تواند به آنها در جلوگیری از تشدید تنش بیشتر کمک کند، صحبت کرده است.
او گفت که در میان چیزهای دیگر، مقامات آمریکایی در حال بررسی این هستند که چگونه می‌توانند به هند و پاکستان کمک کنند تا "در برخی جنبه‌ها از آنچه در حال وقوع است، اطلاعات بیشتری داشته باشند"، اشاره‌ای به آنچه می‌تواند به اشتراک‌گذاری اطلاعات برای هر دو طرف باشد.