دبی، ۱۱ می (رویترز) - به گفته مقامات، گفتگوهای تازه بین مذاکرهکنندگان ایرانی و آمریکایی برای حل اختلافات بر سر برنامه هستهای تهران روز یکشنبه در عمان پایان یافت و مذاکرات بیشتری برنامهریزی شده است. در همین حال، تهران علناً بر ادامه غنیسازی اورانیوم اصرار ورزید.
گرچه تهران و واشنگتن هر دو اعلام کردهاند که دیپلماسی را برای حل اختلاف دهها ساله هستهای ترجیح میدهند، اما همچنان بر سر چندین خط قرمز عمیقاً اختلاف نظر دارند؛ خطوط قرمزی که مذاکرهکنندگان باید برای رسیدن به توافق هستهای جدید و جلوگیری از اقدام نظامی در آینده، آنها را دور بزنند.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکوف، نماینده ویژه ترامپ در خاورمیانه، چهارمین دور گفتگوها را در مسقط از طریق میانجیهای عمانی برگزار کردند، با وجود اینکه واشنگتن در اظهارات عمومی موضعی سختگیرانه اتخاذ کرده که به گفته مقامات ایرانی، کمکی به مذاکرات نخواهد کرد.
عراقچی گفت که این گفتگوها "نسبت به سه دور قبلی جدیتر و صریحتر" بود.
عراقچی به تلویزیون دولتی گفت: "اکنون همدیگر را بهتر درک میکنیم و امیدواریم که در آینده پیشرفت بیشتری داشته باشیم... غنیسازی اورانیوم ایران باید ادامه یابد، اگرچه ممکن است دامنه و سطح آن تغییر کند."
یک مقام ارشد دولت رئیسجمهور دونالد ترامپ روز یکشنبه گفت که مذاکرات "مستقیم و غیرمستقیم" بیش از سه ساعت به طول انجامیده است.
این مقام گفت: "ما از نتیجه امروز دلگرم شدهایم و مشتاقانه منتظر دیدار بعدی خود هستیم که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد."
روز پنجشنبه، ویتکوف به وبسایت "بریتبارت نیوز" گفت که خط قرمز واشنگتن این است: "بدون غنیسازی. این به معنی برچیدن تأسیسات و عدم تسلیحاتسازی است." وی خواستار برچیدن کامل تأسیسات هستهای ایران در نطنز، فردو و اصفهان شد.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، در پستی در پلتفرم X گفت که گفتگوهای ایران و آمریکا شامل ایدههای "مفید و اصیل" بود که نشاندهنده تمایل مشترک برای رسیدن به توافقی "محترمانه" است.
وی گفت که دور بعدی گفتگوها پس از مشورت طرفین با رهبران خود برگزار خواهد شد.
سفر ترامپ به خاورمیانه
چهارمین دور گفتگوها پیش از سفر ترامپ به خاورمیانه برگزار شد. ترامپ که تهدید به اقدام نظامی علیه ایران در صورت شکست دیپلماسی کرده است، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه، کارزار "فشار حداکثری" علیه تهران را احیا کرده است.
عراقچی روز یکشنبه در واکنش به اظهارات ویتکوف گفت که ایران در مورد حقوق هستهای خود، که شامل غنیسازی اورانیوم است، مصالحه نخواهد کرد.
به گفته مقامات ایرانی، تهران مایل است در ازای لغو تحریمها، در مورد برخی محدودیتها بر کار هستهای خود مذاکره کند، اما پایان دادن به برنامه غنیسازی یا واگذاری ذخایر اورانیوم غنیشدهاش از جمله "خطوط قرمز ایران است که نمیتوان در مذاکرات بر سر آنها مصالحه کرد."
یک مقام ارشد ایرانی نزدیک به تیم مذاکرهکننده، که نخواست نامش فاش شود، گفت که خواستههای آمریکا برای "غنیسازی صفر و برچیدن سایتهای هستهای ایران کمکی به پیشرفت مذاکرات نخواهد کرد."
این مقام گفت: "آنچه آمریکا علناً میگوید با آنچه در مذاکرات گفته میشود متفاوت است."
علاوه بر این، ایران به طور کامل مذاکره در مورد برنامه موشکی بالستیک خود را رد کرده است و دستگاه حاکمه روحانیت خواستار تضمینهای کامل است که ترامپ دوباره یک توافق هستهای را کنار نگذارد.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ در دوره اول ریاست جمهوری خود از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تهران با شش قدرت جهانی خارج شد و تحریمهای سختی را دوباره اعمال کرد که اقتصاد ایران را ویران کرده است.
ایران، که مدتهاست میگوید برنامه هستهایاش صلحآمیز است، از سال ۲۰۱۹ محدودیتهای هستهای توافق ۲۰۱۵ را نقض کرده است، از جمله "به طرز چشمگیری" غنیسازی اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد، نزدیک به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای تسلیحات هستهای، تسریع کرده است. این اطلاعات بر اساس گزارش دیدهبان هستهای سازمان ملل است.