آنچه دموکرات‌ها می‌توانند از رویکرد ترامپ در خاورمیانه بیاموزند

نویسنده مشاور امنیت ملی معاون رئیس‌جمهور کامالا هریس بود.

منصفانه است که بگوییم دونالد ترامپ طرفداران زیادی در محافل سیاست خارجی دموکرات‌ها ندارد، و این نیز بحق است. رویکرد آشفته رئیس‌جمهور آمریکا به مسائل، فقدان دانش تاریخی، انتصاب وفاداران بی‌اراده به مناصب ارشد تصمیم‌گیری و تمایل آشکار وی به دیکتاتورها، به درستی مورد انتقاد و تمسخر قرار گرفته است.

اما یک حوزه وجود دارد که بسیاری از دموکرات‌ها با اکراه به ترامپ حسادت می‌ورزند: توانایی او در به چالش کشیدن ارتدکس‌های تثبیت شده بدون پرداخت هزینه سیاسی.

در حالی که رهبران دموکرات از واکنش سیاسی هنگام در نظر گرفتن ورود به عرصه‌های جدید می‌ترسند، به نظر می‌رسد ترامپ از این کار لذت می‌برد. و تمایل او به نادیده گرفتن عرف در این هفته در جریان سفرش به خاورمیانه به وضوح دیده شد.

اولین مثال خودِ این سفر است. در حالی که رؤسای جمهور تازه کار آمریکا تقریباً همیشه اولین سفرهای خود را به متحدان کلیدی در اروپا و آمریکای شمالی انجام می‌دهند، ترامپ (پس از توقفی کوتاه در رم برای تشییع جنازه پاپ) با سفر به عربستان سعودی (همانطور که در سال ۲۰۱۷ انجام داد) این سنت را در هم شکست.

ترامپ بی‌اعتنا به حساسیت متحدان یا نگرانی‌های درون حزب خود در مورد دموکراسی و حقوق بشر، از آن بستر برای اعلام فروش‌های عمده دفاعی و سرمایه‌گذاری در ایالات متحده استفاده کرد - اقداماتی که در داخل کشور محبوب هستند. او به آسانی انتقادات احتمالی (که رئیس‌جمهور باراک اوباما در سال ۲۰۰۹ با آن روبرو شد) را بابت سفر به کشورهای عربی بدون توقف در اسرائیل نادیده گرفت.

سیاست اسرائیل مثال دیگری است. ترامپ موضع‌گیری‌هایی اتخاذ کرده است که نشان‌دهنده "فاصله" با اسرائیل به گونه‌ای است که پیشینیان او - قطعاً از جمله جو بایدن - به خاطر ترس از ایجاد جنجال سیاسی و مخالفت کنگره، حتی به آن فکر هم نمی‌کردند. او مستقیماً با حماس مذاکره کرد و آزادی یک گروگان آمریکایی را تضمین نمود. او یک کارزار بمباران حوثی‌ها در یمن را بدون تضمین توقف شلیک موشک‌های آن‌ها به اسرائیل پایان داد. او مستقیماً با ایران در مورد توافق هسته‌ای که اسرائیل به شدت با آن مخالف است، مذاکره می‌کند. و گزارش‌ها حاکی از آن است که او با عربستان سعودی در مورد توافقات دوجانبه‌ای صحبت می‌کند که اسرائیل تنها در ازای عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی از ایالات متحده می‌خواهد.

همه این گام‌ها نکات قابل توجهی دارند. اما اگر بایدن آن‌ها را دنبال می‌کرد، احتمالاً با مخالفت گسترده‌ای روبرو می‌شد - از سوی حزب خودش و احتمالاً خود ترامپ.

و سپس موافقت ترامپ با رفع تحریم‌ها علیه سوریه و دیدار با رئیس‌جمهور جدید این کشور، احمد الشرع، مطرح شد. شرع یک جهادی سابق است که زمانی در زندان آمریکایی در عراق نگهداری می‌شد و ۱۰ میلیون دلار جایزه از سوی ایالات متحده برای دستگیری او تعیین شده بود. سازمان او که اکنون به نام هیئت تحریر الشام (Hay’at Tahrir al-Sham) شناخته می‌شود، نماد تروریسم اسلام‌گرا بود و توسط ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی شده بود. پس از تسلط HTS بر سوریه با برکناری بشار اسد در اواخر سال ۲۰۲۴، ایالات متحده آن تعیین و سایر تحریم‌ها را حفظ کرد و منتظر اثبات این بود که شرع واقعاً گذشته تروریستی خود را کنار گذاشته است. اما ترامپ این سیاست را شکست و با اعلام رفع تحریم‌های آمریکا در ریاض، سروصدای زیادی به پا کرد.

یک رئیس‌جمهور دموکرات ممکن بود نگران نشستن با یک تروریست اسلام‌گرای سابق باشد که اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد و هنوز تعهد خود به دموکراسی و حقوق بشر را اثبات نکرده است. اما ترامپ حق داشت چنین نگرانی‌هایی را کنار بگذارد، با توجه به فرصتی که برای دور کردن سوریه از متحدان سابقش، ایران و روسیه، فراهم می‌شد.

شاید پیامد‌بخش‌ترین آزمون رویکرد ترامپ از مذاکرات هسته‌ای با ایران پدیدار شود - که اکنون به طور مستقیم انجام می‌شود، که خود شکستی دیگر در رویه اخیر است. ترامپ ممکن است در نهایت با توافق هسته‌ای مشابه توافق سال ۲۰۱۵ اوباما موافقت کند یا نکند، اما یک چیز مسلم است و آن اینکه اگر این کار را انجام دهد، می‌تواند آن را به حزب و کنگره خود به گونه‌ای بقبولاند که بایدن هرگز نمی‌توانست.

دموکرات‌ها بدیهی است که نمی‌خواهند تمام عرف‌هایی را که ترامپ زیر پا گذاشته است، نادیده بگیرند - قطعاً پذیرش یک هواپیمای ۴۰۰ میلیون دلاری قطری در نقض قانون اساسی و درخواست برای کاهش جمعیت و تسلط ایالات متحده بر غزه در این لیست نخواهد بود. و برخلاف ترامپ، دموکرات‌ها بعید است به زودی کنترل کامل بر حزب یا کنگره خود داشته باشند.

اما وقتی صحبت از تمایل به چالش کشیدن "حکمت متعارف" و موانع سیاسی در پیگیری اهداف سیاست خارجی می‌شود، چیزی هست که دموکرات‌ها می‌توانند از آن بیاموزند. آمریکایی‌ها از اعتماد به نفس و اصالت قدردانی می‌کنند، حتی زمانی که ممکن است با سیاست خاص مورد نظر موافق نباشند. در زمینه سیاست خارجی، دموکرات‌ها ممکن است انعطاف‌پذیری سیاسی ترامپ را نداشته باشند، اما احتمالاً بیشتر از آنچه فکر می‌کنند، انعطاف دارند.