ایده رئیس جمهور ترامپ مبنی بر اینکه ایالات متحده ممکن است حدود دو میلیون فلسطینی را از غزه خارج و جابجا کند و سپس نوار غزه را مالک شود و بازسازی کند، به این زودیها اتفاق نخواهد افتاد، اگر اصلاً اتفاق بیفتد. اما این ایده، هرچقدر هم که پوچ باشد، این مزیت را دارد که جهان را مجبور میکند تا با دورویی خود در مورد سرنوشت مردم فلسطین روبرو شود.
واکنش به اعلامیه آقای ترامپ به طور قابل پیشبینی اغراقآمیز بود. برخی آن را پاکسازی قومی نامیدند، گویی ارتش ایالات متحده دو میلیون نفر از مردم غزه را برخلاف میلشان جمعآوری میکند. دیگران از آقای ترامپ به دلیل امپریالیسم ایالات متحده انتقاد کردند، که برخلاف شعار کارزار او مبنی بر تحقیر مداخلات خارجی است. به همین دلایل و دلایل دیگر، خیالپردازی او درباره غزه خیالی است.
اما توجه داشته باشید که آقای ترامپ همدردی قابل تحسینی با فلسطینیها و وضعیت اسفناک آنها ابراز کرد. او روز سهشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، گفت که نوار غزه برای دههها نمادی از مرگ و ویرانی بوده و برای مردم در هر مکانی در نزدیکی آن بسیار بد بوده است. چه کسی میتواند با این موضوع مخالف باشد؟
او در ادامه گفت: ما باید با قلبهای انساندوستانه به سایر کشورهای مورد علاقه برویم، و بسیاری از آنها وجود دارند که میخواهند این کار را انجام دهند و حوزههای مختلفی را بسازند که در نهایت توسط ۱.۸ میلیون فلسطینی ساکن غزه اشغال شود و به مرگ و ویرانی و به صراحت بدشانسی پایان دهد.
این میتواند توسط کشورهای همسایه با ثروت زیاد پرداخت شود. میتواند یک، دو، سه، چهار، پنج، هفت، هشت، ۱۲ باشد. میتواند سایتهای متعددی باشد، یا میتواند یک سایت بزرگ باشد. اما مردم قادر خواهند بود در آسایش و آرامش زندگی کنند و ما مطمئن خواهیم شد که یک کار واقعاً دیدنی انجام میشود.
به راحتی میتوان این را به عنوان خیالپردازی یک دلال ریاستجمهوری که آپارتمانهای ترامپ را در یک ساحل طلایی غزه تصور میکند، رد کرد. اما آیا ایده او آنقدر بدتر از وضعیت موجود است که بقیه جهان ارائه میدهند؟
راه حل معروف دو کشوری، با یک کشور فلسطینی در کنار اسرائیل، تا زمانی که حماس هنوز غزه را اداره میکند و میتواند کرانه باختری را اداره کند، اتفاق نخواهد افتاد. کشورهای عربی برای اعزام نیروهای حافظ صلح برای ریشهکن کردن حماس یا اداره نوار غزه هیاهو نمیکنند. بهترین کاری که جهان میتواند انجام دهد این است که عبارت کلیشهای دو کشوری را بر زبان بیاورد و اجازه دهد غزه یک جهنم باقی بماند، جایی که حماس سلطه وحشت خود را احیا میکند و فلسطینیهایی که چیز دیگری میخواهند از ساختمانها به بیرون پرتاب میشوند.
واکنش به ایده آقای ترامپ به ویژه برجسته میکند که عربها واقعاً به فلسطینیها اهمیت نمیدهند. مصر از تحویل گرفتن غزه خودداری کرد، زمانی که اسرائیل پس از پیمان کمپ دیوید در سال ۱۹۷۸ آن را به همراه شبه جزیره سینا پیشنهاد کرد. مصر حتی در اوج جنگ اخیر حماس و اسرائیل به زنان و کودکان غیرنظامی فلسطینی اجازه نداد غزه را برای یک پناهگاه موقت ترک کنند.
در مورد اردن، در سال ۱۹۷۱ ملک حسین ملیگرایان فلسطینی را که حاکمیت هاشمی را تهدید میکردند، کشت و اخراج کرد. ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن پس از کشتار ۷ اکتبر ۲۰۲۳ گفت: هیچ پناهندهای در اردن، هیچ پناهندهای در مصر. هیچ یک از این کشورها مهاجران فلسطینی را که ممکن است انگیزههای جهادی را با حمایت پول و اسلحه از ایران به همراه داشته باشند، نمیخواهند.
ما شک داریم که آقای ترامپ هیچ میلی به اعزام لشکر ۸۲ هوابرد برای اشغال غزه داشته باشد. ما میدانیم که مردم آمریکا این را نمیخواهند. اما شاید پیشنهاد او باعث شود بقیه جهان برای حمایت از یک دولت پس از حماس در غزه که به فلسطینیها اجازه میدهد در سرزمینی بهتر از جهنم روی زمین زندگی کنند، تلاش بیشتری انجام دهند.