عربستان سعودی در حال افزایش تمهیدات ایمنی برای مراسم حج امسال است که قرار است از روز چهارشنبه آغاز شود. این اقدام یک سال پس از مرگ ۱,۳۰۱ نفر در گرمای شدید در جریان مراسم سالانه حج در مکه صورت میگیرد.
با توجه به ورود بیش از یک میلیون نفر به پادشاهی عربستان در زمانی که دما به شدت بالا است، مقامات امنیتی اطراف مکه را برای دور نگهداشتن زائران بدون مجوز از شهر مقدس تشدید کردهاند.
مقامات همچنین اظهار داشتند که برای کاهش اثرات دمای شدید — که میتواند به نزدیک ۵۰ درجه سانتیگراد برسد — ۱۰,۰۰۰ درخت کاشتهاند، ۴۰۰ آبسردکن نصب کردهاند و از دستگاههای مه پاش استفاده میکنند.
دولت در ماههای اخیر بارها پیامهایی را در بیلبوردها، شبکههای اجتماعی و تلویزیون پخش کرده است که زائران بدون مجوز با جریمه افزایش یافته ۵,۰۰۰ دلاری — دو برابر سال گذشته — و ممنوعیت ورود ۱۰ ساله مواجه خواهند شد.
مقامات گفتند که اکثر افرادی که سال گذشته بر اثر گرمازدگی جان باختند، زائران غیرمجازی بودند که در گرمای شدید به سرپناه مناسب و سایر خدمات اولیه دسترسی نداشتند.
"توفیق الربیعه"، وزیر حج و عمره، به فایننشال تایمز گفت: «ما مشتاقیم که مردم فقط با مجوز بیایند، زیرا مجوز به این معنی است که شما یک بسته کامل از خدمات حملونقل و اقامت دریافت میکنید که ایمنی را تضمین میکند.»
وی افزود: «آنها باید با ویزای حج بیایند، نه ویزای بازدید یا گردشگری. این به سازماندهی کمک میکند و ایمنی زائران را تضمین مینماید.»
مقامات امنیتی عربستان سعودی اعلام کردند که ۲۶۹,۶۷۸ نفر را بدون مجوز از ورود به مکه متوقف کردهاند. مقامات همچنین بیش از ۲۳,۰۰۰ ساکن سعودی را به دلیل نقض مقررات حج جریمه کرده و مجوز ۴۰۰ شرکت حج را لغو کردهاند.
هم مردم و هم دولت عربستان سعودی به میزبانی از زائران مسلمان از سراسر جهان که به مکه و مدینه میآیند، افتخار ویژهای دارند. از سال ۱۹۸۶، پادشاه این کشور از عنوان "خادم حرمین شریفین" استفاده میکند.
این کشور در سالهای اخیر به طور فزایندهای گردشگری مذهبی را به عنوان بخشی از برنامه ولیعهد محمد بن سلمان برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و کاهش وابستگی آن به درآمدهای نفتی ترویج کرده است.
برخی معتقدند که هزینه بستههای حج و لیستهای انتظار طولانی در سیستم سهمیه بندی برای هر کشور، تعداد رو به رشد زائران غیرمجاز را در سالهای اخیر تشدید کرده است.
علاوه بر درختان و دستگاههای مه پاش، مقامات در حال گسترش استفاده از "جادههای سفید" نیز هستند که با استفاده از مواد بازیافتی طراحی شدهاند تا جذب گرما از نور خورشید را کاهش دهند.
ناوگان جدیدی از پهپادها (درونها) تصاویر ویدئویی لحظهبهلحظه را به یک نرمافزار مجهز به هوش مصنوعی ارسال خواهند کرد که حرکت و جریان زائران را برای جلوگیری از ازدحام جمعیت رصد میکند؛ پس از آنکه در سال ۲۰۱۵، ۲۳۰۰ زائر در چنین رویدادی جان خود را از دست دادند.
"ربیعه" گفت: «میدانیم که مکه یک منطقه گرم است و ما هنوز در فصل تابستان هستیم.» وی افزود که دولت قصد دارد حرکت زائران را به گونهای برنامهریزی کند که از حضور در فضای باز بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، یعنی زمانی که دما در بالاترین حد خود قرار دارد، جلوگیری کنند.
طبق دین اسلام، حج به عنوان پنجمین "ستون" از پنج ستون اسلام در نظر گرفته میشود و برای همه مسلمانان بالغ واجب است که حداقل یک بار این سفر را انجام دهند، اگر از نظر جسمی و مالی توانایی داشته باشند. حدود ۱.۵ میلیون نفر در مراسم سالانه حج شرکت میکنند که زمان آن توسط تقویم اسلامی تعیین میشود.
در مقایسه، عمره — زیارت کوچکتر — را میتوان در تمام طول سال انجام داد. دولت قصد دارد تعداد زائران عمره را از حدود ۱۵ میلیون نفر به ۳۰ میلیون نفر تا سال ۲۰۳۰ افزایش دهد.