مقامات هر دو کشور روز سهشنبه اعلام کردند که ایالات متحده و چین موافقت کردند برخی از اقدامات تنبیهی که علیه اقتصاد یکدیگر اعمال کرده بودند را لغو کرده و به آتشبس تجاری ماه می بازگردند.
پس از دو روز مذاکرات فشرده در لندن، انتظار میرود مقامات ارشد اقتصادی ایالات متحده و چین «توافق چارچوب» جدید را برای تأیید نهایی به رهبران خود، رئیسجمهور ترامپ و شی جینپینگ، رهبر ارشد چین، ارائه دهند.
هدف این توافق که جزئیات کامل آن بلافاصله منتشر نشد، بازگرداندن روابط به شرایطی است که ایالات متحده و چین ماه گذشته در سوئیس به آن دست یافته بودند. آن توافق در هفتههای اخیر پس از اینکه چین به محدود کردن محمولههای فلزات خاکی کمیاب و آهنرباهای ارزشمند مورد نیاز تولیدکنندگان آمریکایی ادامه داد، از هم گسیخته شد.
هاوارد لوتیک، وزیر بازرگانی، که بخشی از تیم مذاکرهکننده بود، پس از مذاکرات به خبرنگاران حاضر در لندن گفت که نگرانیهای آمریکا در مورد محدودیتهای چین بر صادرات فلزات و آهنرباها حل شده است. او همچنین گفت که اقدامات متقابل ایالات متحده در پاسخ به این محدودیتهای چینی، «به شکلی متوازن» لغو خواهد شد.
مقامات آمریکایی در هفتههای اخیر تلاش کرده بودند با سختگیری بر صادرات محصولات و فناوریهای آمریکایی از جمله مواد شیمیایی، قطعات هواپیما و نرمافزار، و همچنین پیشنهاد ممنوعیت ثبتنام دانشجویان چینی در دانشگاههای ایالات متحده، بر چین فشار وارد کنند.
فردی مطلع از مذاکرات که اجازه صحبت علنی نداشت، گفت طرف چینی موافقت کرده است که ارسال فلزات خاکی کمیاب را به ایالات متحده آغاز کند، در حالی که ایالات متحده نیز کنترلهای صادراتی اعمال شده بر محصولات چینی را از زمان نشست ژنو لغو خواهد کرد و هر دو اقدام به صورت همزمان انجام خواهند شد.
این فرد افزود که آقای لوتیک، به همراه جیمیسون گریر، نماینده تجاری آمریکا، و اسکات بسنت، وزیر خزانهداری، روز چهارشنبه در مورد این توافق به آقای ترامپ گزارش خواهند داد.
آقای لوتیک گفت: «ما قطعاً انتظار داریم که موضوع فلزات خاکی کمیاب و آهنرباها با توجه به ایالات متحده آمریکا در این چارچوب اجرایی حل و فصل شود.»
آقای گریر، که در این گفتگوها شرکت داشت، گفت که دو طرف در تماس منظم باقی خواهند ماند تا اختلافات اقتصادی خود را حل کنند؛ نکتهای که پس از مذاکرات ژنو نیز هر دو طرف بر آن توافق کرده بودند. اما او گفت که هنوز جلسهای دیگر برنامهریزی نشده است.
مقامات در خانه لنکاستر در لندن، در مجاورت کاخ سنت جیمز، برای تلاش در جهت بازگرداندن آتشبس خود دیدار کردند. فرد مطلع از مذاکرات گفت که گفتگوها تا اواخر شب ادامه داشت و گاهی اوقات پر تنش میشد و به نظر میرسید که ممکن است به هم بخورد.
هفته گذشته، آقای ترامپ 90 دقیقه تماس تلفنی با آقای شی داشت – این اولین باری بود که دو رئیس کشور از زمان بازگشت آقای ترامپ به قدرت در ماه ژانویه مستقیماً صحبت کرده بودند.
توقف ۹۰ روزه برخی تعرفهها، که کشورها در ژنو بر آن توافق کرده بودند، قرار است در ماه اوت منقضی شود. آقای گریر گفت که هر دو طرف «انگیزه» دارند، اما این به آقای ترامپ بستگی دارد که تصمیم بگیرد آیا این توقف با ادامه مذاکرات بیشتر تمدید خواهد شد یا خیر.
آقای گریر همچنین گفت که موضوع یک توافق تجاری گستردهتر مطرح شده است، اما جلسات کنونی بر اجرای توافقات حاصل شده در ژنو و در تماس دو رهبر متمرکز بود.
خبرگزاری رسمی شینهوا چین بیانیهای محتاطانه صادر کرد و گفت که دو طرف «به صورت اصولی» توافق کردهاند – اصطلاحی که رسانههای دولتی و دیپلماتها برای نشان دادن اینکه جزئیات هنوز مشخص نشدهاند، استفاده میکنند. طبق شینهوا، گفتگوها «حرفهای، منطقی، عمیق و صریح» بودند. رسانههای دولتی چین اغلب زمانی که اختلافات قابل توجهی وجود داشته باشد از اصطلاح «صریح» استفاده میکنند.
کشورها اندکی پیش از آنکه دولت ترامپ در نبردی بر سر قانونی بودن تعرفههایش به یک پیروزی زودهنگام اما مهم دست یابد، این خبر را اعلام کردند.
در واشنگتن، دادگاه استیناف فدرال روز سهشنبه موافقت کرد که آقای ترامپ بسیاری از آن عوارض وارداتی را حفظ کند؛ عوارضی که دادگاه بدوی در اواخر ماه می آنها را غیرقانونی اعلام کرده بود. این حکم تعلیق، محور اصلی دستور کار تجاری رئیسجمهور را حفظ خواهد کرد، در حالی که وکلای فدرال با ایالتها و کسبوکارهایی که میگویند از تعرفههایی که آقای ترامپ صلاحیت صدور آنها را نداشت، آسیب دیدهاند، مبارزه میکنند.
مقامات آمریکایی گفتند که احکام دادگاه در مورد تعرفهها در گفتگوها با چینیها مطرح نشده است.
آقای بسنت، که رهبری هیئت آمریکایی را بر عهده داشت، اواخر سهشنبه مذاکرات را ترک کرد تا برای جلسات استماع کنگره در روز چهارشنبه به واشنگتن بازگردد. از طرف چینی، مذاکرات توسط هه لیفنگ، معاون نخستوزیر مسئول سیاست اقتصادی، هدایت میشد.
وابستگی آمریکا به چین برای فلزات خاکی کمیاب و آهنرباهای خاکی کمیاب، به پکن ابزار قدرتمندی برای اعمال فشار بر اقتصاد آمریکا داده است. پس از آنکه آقای ترامپ تعرفهها بر کالاهای چینی را در ماه آوریل افزایش داد، پکن بر صادرات مواد معدنی و آهنرباهای حیاتی سختگیری کرد و عملیات تولیدکنندگان آمریکایی، پیمانکاران دفاعی و دیگران را تهدید به تعطیلی کرد.
ایالات متحده تنها یک معدن فلزات خاکی کمیاب در مونتین پس، کالیفرنیا دارد و ظرفیت بسیار کمی برای فرآوری فلزات خاکی کمیاب به مواد شیمیایی مورد نیاز و سپس به آهنرباها دارد. محدودیتهای مربوط به فلزات خاکی کمیاب طرف آمریکایی را برای دیدار با مقامات چینی در ژنو در ماه گذشته ترغیب کرد.
اما پس از آن دیدار، مقامات دولت ترامپ از اینکه محمولههای چینی فلزات خاکی کمیاب و آهنرباهای ساخته شده از آنها همچنان نامنظم باقی مانده بود، ناامید شدند. آنها چین را به نقض توافق ژنو متهم کردند.
در تلاش برای فشار بر چین برای لغو محدودیتهایش، مقامات آمریکایی بر صادرات برخی محصولات و فناوریهای آمریکایی به چین، از جمله نرمافزار ساخت نیمهرساناها، گازهایی مانند اتان و بوتان، و قطعات هستهای و هوافضا، سختگیری کردند. مقامات آمریکایی همچنین ممنوعیت ثبتنام دانشجویان چینی را پیشنهاد دادند.
هنوز مشخص نیست که آیا آخرین چارچوب پایدار خواهد ماند یا خیر، و تحلیلگران نسبت به قریبالوقوع بودن یک پیمان گستردهتر تردید داشتند.
هنریتا تریز، مدیر سیاست اقتصادی در ودا پارتنرز، در یادداشت پژوهشی خود نوشت: «دو روز مذاکره بهتر از هیچ است، اما صادقانه بگویم، ما در گذشته شاهد چنین مذاکرات طولانی بودهایم. زمان زیادی صرف ترجمه، تأیید معنا و تکرار چارچوب در این مذاکرات میشود که آنها را زمانبر میکند اما در نهایت وضعیت موجود را تا حد زیادی حفظ میکند، و به نظر میرسد این همان چیزی است که از لندن حاصل شده است.»
کیت برادشر از پکن و تونی رام از واشنگتن در تهیه این گزارش مشارکت داشتند.