واشینگتن — دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور، به ایران هشدار داده است: قبل از اینکه حملات اسرائیل هرگونه شانس دیپلماسی را از بین ببرد، با ایالات متحده به یک توافق هسته‌ای برسید.
اما کارشناسان می‌گوینند بعید است ایران در توافق هسته‌ای که حتی پیش از اقدام اسرائیل به آنچه حمله پیشگیرانه به برنامه هسته‌ای و توانایی‌های نظامی ایران نامیده، به شدت نسبت به آن محتاط بود، تجدید نظر کند. حمله هوایی شبانه اسرائیل، دانشمندان هسته‌ای و مقامات ارشد ایرانی، از جمله حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، و محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، را به شهادت رساند.
در حالی که حمله هوایی بعدازظهر جمعه به وقت محلی ادامه داشت، ترامپ به ایران هشدار داد که اگر با واشینگتن به توافق هسته‌ای نرسند، حملات اضافی "می‌تواند حتی وحشیانه‌تر باشد."
ترامپ در پستی در «تروث سوشال» نوشت: "ایران باید قبل از اینکه چیزی باقی نمانده، به یک توافق برسد و آنچه زمانی به عنوان امپراتوری ایران شناخته می‌شد را نجات دهد."
ترامپ بارها تمایل خود را برای توافقی جایگزین توافق هسته‌ای که در سال ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از آن خارج شد، ابراز کرده و ماه گذشته گفت که به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در مورد حمله به ایران هشدار داده بود.
اما آکسیوس گزارش می‌دهد که مخالفت علنی ترامپ با درگیری نظامی اسرائیل ممکن است صرفاً نمایشی بوده باشد. یک مقام اسرائیلی به این رسانه گفت: "ما چراغ سبز واضح آمریکا را برای حملات داشتیم."
ترامپ در یک سری پست در «تروث سوشال» و مصاحبه‌های رسانه‌ای در روز جمعه، پیشنهاد کرد که کارزار نظامی کنونی اسرائیل می‌تواند برای تحت فشار قرار دادن ایران به منظور تن دادن به توافق هسته‌ای "پیش از آنکه خیلی دیر شود" مورد استفاده قرار گیرد.
تریتا پارسی، معاون اجرایی موسسه کوئینسی برای حکمرانی مسئولانه در واشینگتن، گفت که بعید است ایرانی‌ها بدون "اعتماد به اینکه آنچه ترامپ وعده می‌دهد محقق خواهد شد" تسلیم شوند.
برای دو ماه، مذاکره‌کنندگان هسته‌ای تلاش کردند تا شکاف بین خواسته دولت ترامپ مبنی بر عدم غنی‌سازی و امتناع ایران از دست کشیدن از آنچه حق خود برای غنی‌سازی تحت معاهده منع اشاعه هسته‌ای (NPT) می‌داند، را پر کنند.
قرار بود استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه، روز یکشنبه در مسقط، پایتخت عمان، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، برای ششمین دور مذاکرات هسته‌ای بین دو طرف دیدار کند.
یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، به المانیتور گفت: "ما همچنان قصد داریم [با ایران] روز یکشنبه گفتگو کنیم." اما رسانه‌های دولتی عمان و ایران هر دو در روز جمعه گزارش دادند که مذاکرات به طور نامحدود به حالت تعلیق درآمده است.
علاءالدین بروجردی، نماینده مجلس ایران، به تلویزیون ایران گفت: "ما در آستانه دور ششم هستیم که فکر نمی‌کنم با این تحولات اتفاق بیفتد، زیرا آن‌ها در واقع ورود خود را به خطوط قرمز ما نشان داده‌اند."
دانیل شاپیرو، سفیر سابق ایالات متحده در اسرائیل که اکنون در شورای آتلانتیک فعالیت می‌کند، گفت که ایران ممکن است با توجه به اطلاع قبلی آمریکا از حمله اسرائیل، احساس کند که مجبور به تلافی علیه ایالات متحده است.
شاپیرو گفت: "فکر می‌کنم تصمیم بزرگ‌تری که آن‌ها با آن روبرو هستند این است که آیا احساس می‌کنند نیاز دارند به سمت دستیابی سریع به قابلیت هسته‌ای حرکت کنند، زیرا این ممکن است به آن‌ها، از نظر خودشان، بازدارندگی را که فاقد آن بودند، بدهد و حتی می‌تواند بخشی از استراتژی بقای رژیمشان باشد."
کارشناسان می‌گویند زمان گریز ایران پیش از حمله (مدت زمان لازم برای تولید مواد شکافت‌پذیر کافی برای یک سلاح هسته‌ای) در حد چند روز قابل اندازه‌گیری است. در سال‌های اخیر، ایران به طور قابل توجهی ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود را تا ۶۰ درصد افزایش داده است – این میزان درست زیر سطح لازم برای ساخت بمب (۹۰ درصد) و بسیار فراتر از سقف ۳.۶۷ درصدی است که تحت توافق هسته‌ای دوران اوباما در سال ۲۰۱۵ مجاز بود.
با وجود این افزایش، اطلاعات آمریکا همچنان بر این ارزیابی پافشاری کرده است که ایران به طور فعال به دنبال سلاح هسته‌ای نیست.
هنوز مشخص نیست که چه میزان از برنامه هسته‌ای ایران پس از هدف قرار گرفتن بزرگترین تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز توسط هواپیماهای جنگی اسرائیل و گزارش حملات در نزدیکی فردو، سایت غنی‌سازی زیرزمینی آن در نزدیکی شهر شیعه‌نشین قم، سالم باقی مانده است. بعدازظهر جمعه، ارتش حملات به سایت تحقیقاتی اصفهان در مرکز ایران را تأیید کرد.
ایران اینترنشنال به نقل از سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، تایید خسارت در نطنز و فردو را گزارش داد. این سخنگو گفت که برنامه هسته‌ای کشور عملیاتی باقی مانده است و برخی تجهیزات و مواد به سایت‌های هسته‌ای دیگر منتقل شده‌اند که برخی از آن‌ها برای محافظت در برابر حملات هوایی عمیقاً در زیر زمین دفن شده‌اند.
نتانیاهو گفت که عملیات "تا هر چند روز که لازم باشد" برای از بین بردن قابلیت‌های هسته‌ای ایران، که اسرائیل آن را تهدیدی وجودی می‌داند، ادامه خواهد یافت.
در جبهه دیپلماتیک، وزارت امور خارجه ایران سفیر سوئیس در تهران را، که حافظ منافع آمریکا در این کشور است، برای اعتراض رسمی به حمله احضار کرد. همچنین خواستار برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد شده که برای بعدازظهر جمعه برنامه‌ریزی شده است. ایران در نامه‌ای به این نهاد ۱۵ عضوی اعلام کرد که به حملات اسرائیل "قاطعانه و متناسب" پاسخ خواهد داد.