خطوط هوایی آمریکایی و اروپایی در پی ورود درگیری اسرائیل با ایران به دومین هفته خود و در حالی که آمریکا در حال بررسی پیوستن به حملات علیه سایت‌های هسته‌ای ایران است، پروازهای خود را به مقاصدی در خلیج فارس متوقف کرده‌اند.
شرکت «امریکن ایرلاینز گروپ» پروازهای روزانه خود به دوحه، پایتخت قطر، را به حالت تعلیق درآورد، و «فین‌ایر اوی‌جی» (Finnair Oyj) نیز همین کار را کرد؛ در حالی که «یونایتد ایرلاینز هولدینگز» (United Airlines Holdings Inc.) سرویس خود به دبی را به دلیل عملیات نظامی و افزایش تنش‌ها در منطقه متوقف کرده است.
«ایرفرانس-کی‌ال‌ام» (Air France-KLM) اعلام کرد که برخی پروازهای دبی خود را در این هفته لغو کرده و «بریتیش ایرویز» (British Airways) نیز گفت که مسیرهای بحرین به دلیل محدودیت‌های عملیاتی و محدودیت‌های حریم هوایی تا پایان ماه متوقف شده‌اند. بر اساس وب‌سایت «ایر کانادا» (Air Canada)، این شرکت نیز پروازهای خود به دبی را به حالت تعلیق درآورده است.
تصمیمات این خطوط هوایی نشان‌دهنده اولین بار در طول ۲۰ ماه از تنش‌های فزاینده در خاورمیانه است که شلوغ‌ترین هاب‌های منطقه تحت تأثیر لغو پروازها قرار گرفته‌اند. تعلیق‌های قبلی به کشورهای اطراف اسرائیل و آسمان کشورهایی که موشک‌های ایران از آنجا عبور می‌کنند، محدود می‌شد.
این اقدامات بی‌سابقه نگرانی‌های فزاینده‌ای را در بخشی از خاورمیانه که معمولاً امن و مصون از آشفتگی‌های منطقه‌ای تلقی می‌شود، برجسته می‌کند. تهران تهدید کرده است که در صورت دخالت واشنگتن، به پایگاه‌های آمریکا در خلیج فارس حمله کرده و تنگه هرمز را که یک آبراه حیاتی برای تجارت نفت و هم‌مرز با امارات متحده عربی و عمان است، مسدود خواهد کرد.
دبی، مقر «امارات» (Emirates)، و دوحه، مقر «قطر ایرویز» (Qatar Airways)، دو هاب مهم در خاورمیانه برای سفرهای هوایی منطقه‌ای و به‌ویژه بلندمدت هستند که از موقعیت خود به عنوان دروازه‌های جهانی برای پردازش پروازها بین آمریکا، اروپا و آسیا استفاده می‌کنند.
خطرات پرواز خطوط هوایی به مناطق ناپایدار با حوادث اخیر مشخص شده است: آخرین خصومت‌ها میان اسرائیل و ایران باعث شد یک بوئینگ ۷۷۷ متعلق به امارات در تهران گیر بیفتد؛ و یک جت مسافربری «آذربایجان ایرلاینز» در اواخر سال ۲۰۲۴ هنگام نزدیک شدن به گروزنی مورد اصابت یک موشک زمین به هوای احتمالی روسیه قرار گرفت. این هواپیما بازگشت و در قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند.
یک دهه پیش، پرواز MH17 «مالزی ایرلاینز» بر فراز اوکراین توسط یک موشک روسی سرنگون شد و ۲۹۸ نفر کشته شدند.
هشدار آمریکا
«امریکن ایرلاینز» پس از آن اقدام کرد که سفارت آمریکا در قطر به شهروندان آمریکایی در این کشور و پرسنل خود هشدار داد تا "هوشیاری خود را افزایش دهند". بر اساس اطلاعیه‌ای که پنجشنبه در وب‌سایت وزارت امور خارجه منتشر شد، به آنها توصیه شد که از محیط اطراف خود آگاه باشند، از تظاهرات و تجمعات بزرگ خودداری کنند، در مکان‌های مرتبط با آمریکا احتیاط کنند و "حاشیه‌ای امن را حفظ کنند".
این خطوط هوایی اعلام کرد که پرواز روزانه «امریکن» از فیلادلفیا به دوحه تا ۲۲ ژوئن به حالت تعلیق درآمده است. آخرین پرواز از دوحه به فیلادلفیا صبح پنجشنبه انجام شد.
«امریکن» گفت: "ما با در نظر گرفتن ایمنی و امنیت، وضعیت را رصد خواهیم کرد و در صورت لزوم، عملیات خود را بیشتر تنظیم خواهیم کرد."
«یونایتد» پروازهای روزانه بین پایگاه خود در فرودگاه بین‌المللی لیبرتی نیوآرک در نیوجرسی و دبی را از پنجشنبه متوقف کرد و گفت که این سرویس را "زمانی که ایمن باشد" از سر خواهد گرفت. «دلتا ایرلاینز» (Delta Air Lines Inc.) و «یونایتد» پروازهای خود از آمریکا به تل‌آویو را اوایل این ماه پس از حملات هوایی اسرائیل علیه ایران به حالت تعلیق درآورده بودند.
تنش‌ها در منطقه از زمان حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ گروه فلسطینی حماس به اسرائیل، افزایش یافته است. تل‌آویو با سرکوب در غزه و حمله به گروه‌های مورد حمایت ایران در لبنان و یمن واکنش نشان داده است. اسرائیل از ۱۳ ژوئن حملاتی را علیه ایران آغاز کرد و سایت‌های هسته‌ای این کشور را هدف قرار داد.
اختلالات حریم هوایی روز جمعه در منطقه پس از توقف پروازهای اسرائیل و قطع عملیات ایران در فرودگاه اصلی تهران، شدیدترین بود. عراق، سوریه، اردن و لبنان بین بستن و باز کردن حریم هوایی خود در رفت و آمد بوده‌اند، در حالی که اسرائیل و ایران به تبادل آتش می‌پردازند.
طبق بیانیه سفارت آمریکا، دسترسی به پایگاه هوایی العدید نیز به طور موقت محدود شد. این تأسیسات توسط نیروهای چندین کشور استفاده می‌شود. طبق شورای روابط خارجی، بیش از ۴۵۰۰۰ نیروی نظامی آمریکایی در خاورمیانه، در ۱۹ پایگاه پراکنده شده‌اند. قطر میزبان بزرگترین پایگاه آمریکا در منطقه است، در حالی که بحرین مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا است.
بیشتر بخوانید: کشورهای حاشیه خلیج فارس از سرعت حمله اسرائیل به ایران غافلگیر شدند