دیپلمات‌های اسرائیلی به المانیتور گفتند که گیدئون سار، وزیر امور خارجه اسرائیل، روز دوشنبه در بروکسل تلاش خواهد کرد همتایان اروپایی خود را متقاعد کند که به دلیل جنگ غزه، تحریم‌هایی علیه اسرائیل اعمال نکنند. همین منابع اشاره کردند که پس از تصمیم اسرائیل در روز شنبه مبنی بر گسترش ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه، انتظار نمی‌رود که مجازات‌های قابل توجهی در نشست سه‌شنبه وزیران خارجه این بلوک اعلام شود.
چه اتفاقی افتاد:
سار برای شرکت در نشست وزرای اتحادیه اروپا و همسایگان جنوبی که با هدف تقویت همکاری بین اتحادیه اروپا و کشورهای حاشیه مدیترانه از جمله سوریه و لیبی برگزار می‌شود، وارد بروکسل شد. انتظار می‌رود ورسن آغابکیان، وزیر امور خارجه فلسطین نیز در این نشست حضور یابد. نشست روز دوشنبه یک روز قبل از گردهمایی عادی وزیران خارجه اتحادیه اروپا برگزار می‌شود، جایی که انتظار می‌رود این بلوک در مورد اینکه آیا اسرائیل برای جلوگیری از تحریم‌ها به اندازه کافی عمل کرده یا به فشار بیشتری نیاز است، بحث و گفتگو کند.
بازدید سار در حالی صورت می‌گیرد که اتحادیه اروپا اقدامات تنبیهی احتمالی را در پاسخ به اقدامات اسرائیل در غزه بررسی می‌کند؛ جایی که تقریباً دو سال جنگ، طبق گزارش مقامات محلی، بیش از 50 هزار فلسطینی را کشته و بحران انسانی رو به وخامتی را به دنبال داشته است. سرویس دیپلماتیک اتحادیه اروپا هفته گذشته فهرستی از 10 اقدام احتمالی علیه اسرائیل – از تعلیق همکاری‌های فنی تا توقف بخش‌هایی از توافق‌نامه همکاری اتحادیه اروپا و اسرائیل – را به کشورهای عضو ارائه کرد، پس از آنکه "نشانه‌هایی" مبنی بر نقض تعهدات حقوق بشری اسرائیل تحت این پیمان یافت شد. کایا کالاس، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز جمعه گفت: "هدف ما مجازات اسرائیل نیست، بلکه واقعاً بهبود وضعیت در منطقه است."
پشت پرده:
یک مقام ارشد دیپلماتیک اسرائیلی به المانیتور گفت که پس از نشست وزیران خارجه اروپا در ماه ژوئن، سار و کالاس تصمیم گرفتند گفتگوی رسمی در مورد کمک‌های بشردوستانه به غزه را آغاز کنند. آنها یک گروه مشترک برای بررسی این موضوع تشکیل دادند که توسط کریستف بیگو، فرستاده جدید اتحادیه اروپا در خاورمیانه، و ایدن بار تال، مدیر کل وزارت امور خارجه، هدایت می‌شود. زمانی که بیگو هفته گذشته از اسرائیل بازدید کرد، وزارتخانه و هماهنگ‌کننده فعالیت‌های دولتی در مناطق (COGAT)، نهاد اسرائیلی مسئول تسهیل کمک‌های بشردوستانه و امور مدنی در سرزمین‌های فلسطینی، گزینه‌های مختلفی را برای افزایش کمک‌های بشردوستانه به سار ارائه دادند و او آنچه را که اتحادیه اروپا امیدوار بود در نوار غزه اجرا شود، تشریح کرد. در نتیجه، چندین تدبیر مورد توافق قرار گرفت.
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت: "توافقاتی که به دست آوردیم باید در روزهای آینده اجرا شوند. برخی اقدامات نیز تاکنون به مرحله اجرا درآمده‌اند. با این حال، اگر اسرائیل و حماس به توافق آتش‌بس دست یابند، تمامی اینها بی‌اهمیت خواهد شد، زیرا چنین توافقی شامل اقدامات بزرگتری برای کمک‌های بشردوستانه خواهد بود."
یک دیپلمات اروپایی به المانیتور گفت که کالاس در روز سه‌شنبه گزینه‌های مختلف برای تحریم اسرائیل را به وزیران امور خارجه ارائه خواهد کرد، اما همچنین توافقات حاصل شده بین اسرائیل و بیگو و برداشت خود را از جدیت اسرائیل در افزایش کمک‌های بشردوستانه نیز مطرح خواهد کرد. این دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، گفت: "اگر کالاس احساس کند که اسرائیل واقعاً در حال تغییر موضع و افزایش ورود کمک‌ها است، می‌تواند توصیه کند که مسئله تحریم‌ها به تعویق افتاده و اتحادیه اروپا بر تقویت گفتگو با اسرائیل در این زمینه تمرکز کند."
پیش‌زمینه:
در تاریخ 5 ژوئیه، کابینه امنیتی اسرائیل مجموعه‌ای از اقدامات را برای گسترش کمک‌های بشردوستانه به غزه، پس از هفته‌ها بحث و گفتگو با مقامات ارشد اتحادیه اروپا، تصویب کرد.
این اقدامات شامل بازگشایی چندین گذرگاه، از جمله از طریق اردن و مصر، و افزایش قابل توجه تحویل روزانه مواد غذایی و اقلام ضروری است. اسرائیل همچنین فعالیت نانوایی‌ها و آشپزخانه‌های عمومی را تسهیل خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که کمک‌ها مستقیماً به غیرنظامیان می‌رسد.
به عنوان بخشی از این تلاش‌ها، اسرائیل روز دوشنبه گذرگاه زیکیم (غرب اِرِز) را برای ورود کمک‌ها به شمال غزه که دسترسی به آن به شدت محدود شده بود، بازگشایی کرد. بیشتر مراکز توزیع همچنان در جنوب متمرکز هستند. روز پنجشنبه، سازمان ملل از اولین محموله سوخت از اسرائیل در 130 روز گذشته — 75 هزار لیتر — گزارش داد، اما اعلام کرد که این مقدار برای ادامه عملیات بشردوستانه کافی نیست. یک مقام ارشد اسرائیلی به المانیتور گفت که گام‌های بعدی در زمینه کمک‌ها در روزهای آتی انتظار می‌رود. در همین حال، ارتش اسرائیل قصد دارد چهار مرکز توزیع تحت مدیریت بنیاد بشردوستانه غزه را به دو مرکز ادغام کند تا سرعت و کارایی را بهبود بخشد.
در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده در مورد بحران انسانی در غزه، اتحادیه اروپا در حال بررسی تحریم‌های احتمالی علیه اسرائیل است. در 20 مه، این بلوک پس از یافتن نشانه‌هایی مبنی بر نقض تعهدات حقوق بشری توسط اسرائیل، بازبینی توافق‌نامه همکاری خود با اسرائیل – چارچوب قانونی حاکم بر تجارت، تحقیقات و همکاری‌های سیاسی – را آغاز کرد.
وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا به کمیسیون اروپا ماموریت دادند که پاسخ‌های احتمالی را تدوین کند. از جمله تدابیر در دست بررسی، تعلیق امتیازات تجاری، توقف همکاری‌های تحقیقاتی، یا توقف گفتگوی سیاسی است – اقداماتی که می‌تواند پیامدهای اقتصادی و دیپلماتیک ملموسی برای اسرائیل داشته باشد.
بیشتر بدانید:
برخی اقدامات، مانند تعلیق امتیازات تجاری، می‌تواند با رأی اکثریت واجد شرایط تأیید شود. اما اقدامات دیگر، از جمله تعلیق کامل توافق یا ممنوعیت ورود وزیران راست‌افراطی اسرائیل، به حمایت اجماعی نیاز دارد – که با توجه به مخالفت آلمان و ایتالیا، بعید به نظر می‌رسد.
اتحادیه اروپا بزرگترین شریک تجاری اسرائیل است و 32 درصد از کل تجارت جهانی کالاهای اسرائیل در سال 2024 را تشکیل می‌دهد.
اتحادیه اروپا همچنین در حال بررسی توقف مشارکت اسرائیل در برنامه‌های همکاری مهمی مانند افق اروپا (Horizon Europe) است که از سال 2021 بیش از 840 میلیون یورو (719 میلیون دلار) به علم اسرائیل کمک کرده است، و همچنین توافق‌نامه‌های اراسموس و حمل و نقل.