ویدئوهای متعدد لحظه اصابت موشک اسرائیلی به وزارت دفاع و منطقه اطراف کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق، پایتخت سوریه، در روز چهارشنبه.
ویدئوهای متعدد لحظه اصابت موشک اسرائیلی به وزارت دفاع و منطقه اطراف کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق، پایتخت سوریه، در روز چهارشنبه.

حملات اسرائیل به پایتخت سوریه، هشداری به دولت

اسرائیل تهدید کرد حملات خود را علیه نیروهای دولتی سوریه تشدید خواهد کرد، مگر اینکه آنها از سویدا، استانی در جنوب که تحت تسلط اقلیت دروزی این کشور است، عقب‌نشینی کنند.

بر اساس گزارش ارتش اسرائیل و مقامات سوری، اسرائیل روز چهارشنبه حملات هوایی مرگباری را به پایتخت سوریه انجام داد که به مجموعه‌ای شامل وزارت دفاع آسیب رساند و منطقه‌ای نزدیک به کاخ ریاست‌جمهوری را هدف قرار داد.

بمباران در مرکز دمشق، پایتخت سوریه، پس از روزها درگیری مرگبار با نیروهای دولتی سوریه در منطقه جنوبی سویدا، که قلب اقلیت دروزی این کشور است، صورت گرفت.

دولت اسرائیل، که متعهد به محافظت از این اقلیت شده است، روز چهارشنبه هشدار داد که در صورت عدم عقب‌نشینی نیروهای دولتی سوریه از این منطقه، که یک استان استراتژیک مهم در نزدیکی اسرائیل و اردن است، حملات خود را تشدید خواهد کرد. مقامات اسرائیلی پیش از این گفته بودند که می‌خواهند از استقرار هرگونه نیروی متخاصم در سوریه در نزدیکی مرزهای خود جلوگیری کنند.

تنش‌های فزاینده بین اسرائیل و دولت سوریه، گام‌های محتاطانه آنها به سوی روابط گرم‌تر پس از دهه‌ها خصومت را تهدید می‌کند. احمد الشرع، رئیس‌جمهور جدید سوریه – که یک رهبر سابق شورشی اسلام‌گرا است – از زمان برکناری دیکتاتور بشار اسد در دسامبر، تلاش کرده است کشور را با ثبات کند. او همچنین روابط نزدیک‌تری با ایالات متحده برقرار کرده است.

آقای اسد متحد وفادار ایران و دشمن قسم‌خورده اسرائیل بود. اما شورشیانی که او را برکنار کردند، در ماه‌های اخیر و با میانجیگری ایالات متحده، تماس‌هایی را با اسرائیل برقرار کرده‌اند تا تنش‌های مرزی را کاهش دهند.

مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای روز چهارشنبه، خشونت را «تهدیدی مستقیم برای تلاش‌ها جهت کمک به ایجاد سوریه‌ای صلح‌آمیز و باثبات» توصیف کرد و افزود که واشنگتن در حال مذاکره با اسرائیل و سوریه در این زمینه است.

اعضای نیروهای امنیتی دولت سوریه در سویدا در روز چهارشنبه.
اعضای نیروهای امنیتی دولت سوریه در سویدا در روز چهارشنبه.
کرم المصری/رویترز

درگیری‌های اخیر مرگبارترین دوره ناآرامی در سویدا در حافظه اخیر را رقم زد. به گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه، یک ناظر جنگی مستقر در بریتانیا، بیش از ۲۰۰ نفر در چهار روز گذشته کشته شده‌اند.

قطعی برق و اینترنت گسترده است. بیمارستان‌ها با کمبود تجهیزات پزشکی مواجه هستند. بسیاری از غیرنظامیان قادر به فرار نیستند و در خانه‌های خود پناه گرفته‌اند.

به گفته دیده‌بان، درگیری در سویدا روز یکشنبه پس از حمله مسلحانه اعضای یک قبیله بدوی به یک مرد دروزی در بزرگراه اصلی و سرقت از او، آغاز شد. مقامات سوری گفتند که با تشدید ناآرامی‌ها، دولت آقای شرع روز دوشنبه نیروهای نظامی خود را به این استان اعزام کرد تا درگیری را سرکوب کند.

اما با توجه به بی‌اعتمادی عمیق به دولت جدید، برخی از اعضای شبه‌نظامیان دروزی در سویدا تصور کردند که نیروهای دولتی برای کمک به بدویان و حمله به دروزیان می‌آیند، به گفته رهبران شبه‌نظامیان دروزی.

آتش‌بسی که روز سه‌شنبه اعلام شد، شکست خورد و درگیری‌ها روز چهارشنبه دوباره بین نیروهای دولتی سوریه و جنگجویان دروزی در سویدا از سر گرفته شد.

تازه‌ترین موج ناآرامی در سوریه، چالش‌های عمیقی را که دمشق در تلاش برای بازگرداندن اقتدار در کشوری که همچنان توسط شبکه‌ای پیچیده از گروه‌های مسلح باقی‌مانده از جنگ داخلی تقریباً ۱۴ ساله تجزیه شده است، نشان داد.

با وجود اطمینان‌هایی که از سوی رهبری جدید سوریه داده شده، بسیاری از اقلیت‌های مذهبی و قومی این کشور همچنان نسبت به آقای شرع، که زمانی رهبر گروهی شورشی بود که به القاعده وفاداری می‌ورزید، بدبین هستند.

آوار در دمشق در روز چهارشنبه، پس از حمله موشکی اسرائیل.
آوار در دمشق در روز چهارشنبه، پس از حمله موشکی اسرائیل.
خلیل عشوی/رویترز

حملات هوایی اسرائیل در پایتخت در روز چهارشنبه، به گفته دیده‌بان، خسارات «گسترده‌ای» در قلب دمشق به بار آورد و ستون‌های غلیظی از دود بر فراز آسمان شهر بلند شد. بر اساس گزارش وزارت بهداشت سوریه، حداقل یک غیرنظامی کشته و ۱۸ نفر زخمی شدند.

سوری‌ها صحنه‌هایی از هرج و مرج را توصیف کردند که در آن جنگنده‌های اسرائیلی آسمان پایتخت را می‌شکافتند و موشک باران می‌کردند در حالی که کارگران پشت میزهای خود نشسته بودند یا در حال رفت و آمد بودند.

ابومصعب، ۳۰ ساله، کارمند وزارت دفاع گفت: «هنگامی که اولین حمله هوایی رخ داد، ما داخل وزارتخانه بودیم. سپس حمله دومی صورت گرفت. بعدها، هواپیما بازگشت و چهار حمله پیاپی انجام داد.» او افزود: «هنوز افرادی زیر آوار گرفتار هستند.»

ارتش اسرائیل به مجتمع ستاد کل ارتش سوریه حمله کرد، جایی که به گفته آن‌ها، فرماندهان سوری نیروهای دولتی را در سویدا هدایت می‌کردند. وزارت دفاع نیز در همین مجتمع قرار دارد.

ارتش اسرائیل همچنین منطقه‌ای نزدیک به کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق، مقر قدرت رئیس‌جمهور را هدف قرار داد.

اسرائیل در ماه مه نیز در جریان دور قبلی خشونت‌های فرقه‌ای مربوط به دروزیان سوریه، به نزدیکی کاخ دمشق حمله کرده بود.

یک مقام نظامی اسرائیلی به خبرنگاران گفت که اسرائیل ده‌ها حمله هوایی علیه نیروهای سوری در سویدا انجام می‌دهد – از جمله هدف قرار دادن سربازان سوری. این مقام، که به شرط ناشناس ماندن برای رعایت پروتکل نظامی صحبت می‌کرد، گفت که اسرائیل برای جلوگیری از تجمع نیروهای متخاصم در نزدیکی مرزهای خود و همچنین برای جلوگیری از حملات به غیرنظامیان دروزی اقدام می‌کند.

تشدید خشونت‌ها در جنوب سوریه همچنین باعث هرج و مرج در نزدیکی مرز جداکننده این کشور از قلمرو تحت کنترل اسرائیل شد، زیرا ده‌ها نفر از شهروندان دروزی اسرائیل با هجوم به آن سوی مرز، تلاش کردند با دروزیان سوریه ابراز همبستگی کنند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در یک بیانیه تلویزیونی به آنها هشدار داد که ممکن است در سوریه کشته یا ربوده شوند و از آنها خواست به خاک اسرائیل بازگردند.

او گفت: «ما برای نجات برادران دروزی خود و از بین بردن باندهای رژیم اقدام می‌کنیم. و اکنون یک درخواست از شما دارم: شما شهروندان اسرائیلی هستید. از مرز عبور نکنید. شما جان خود را به خطر می‌اندازید.»

مدت کوتاهی پس از حملات هوایی اسرائیل به دمشق، مقامات سوری اعلام کردند که آتش‌بس جدیدی در سویدا حاصل شده است.

این توافق که به گفته وزارت کشور سوریه با رهبران محلی در سویدا حاصل شده بود، خواستار «توقف فوری و جامع کلیه عملیات نظامی»، بازگشت اقتدار دولتی به منطقه و ادغام منطقه در دولت سوریه شد.

یکی از بزرگترین چالش‌ها برای دولت جدید آقای شرع، کنترل موج‌های خشونت فرقه‌ای بوده است که به راحتی می‌تواند دوباره به یک درگیری داخلی گسترده‌تر تبدیل شود. این درگیری‌ها سومین موج بزرگ خشونت علیه اقلیت‌های سوری از زمان فروپاشی رژیم اسد بود.

در ماه مارس، گروه‌های مسلحی که در نیروهای امنیتی آقای اسد خدمت کرده بودند، نیروهای دولت جدید را در سواحل سوریه به کمین انداختند و باعث روزها خشونت فرقه‌ای شدند که به گفته دیده‌بان، بیش از ۱۶۰۰ نفر، عمدتاً از اقلیت علوی، در آن کشته شدند.

در ماه مه، بیش از ۳۹ نفر، عمدتاً از اقلیت دروزی، طی دو روز در موجی از خشونت در نزدیکی دمشق کشته شدند.

گبی سوبلمن، رهام مرشد، لارا جیکس و محمد حاج کادور در تهیه این گزارش مشارکت داشتند.