ظهور هنر هوش مصنوعی و احیای رسانه‌های آنالوگ

اگر وارد فروشگاه Torn Light Records در خیابان میلواکی، که کریدور هیپسترهای شیکاگو محسوب می‌شود، شوید، ممکن است احساس کنید به گذشته برگشته‌اید. صدای دلنشین جاز در فضا پخش می‌شود. در یک ویترین برجسته، نسخه‌ای از آلبوم "Remain in Light"، آلبومی کالت از گروه Talking Heads که در سال ۱۹۸۰ منتشر شده، به نمایش گذاشته شده است. با این حال، این فروشگاه سال گذشته افتتاح شده و از سینسیناتی به اینجا نقل مکان کرده است. این تنها یکی از نیم دوجین فروشگاه صفحه‌فروشی در این خیابان است، اما رقابت مشکلی ایجاد نکرده است: فروش‌ها پررونق بوده‌اند. دانیل باکلی، یکی از مالکان، می‌گوید: «اینکه مردم دوباره به رسانه‌های فیزیکی علاقه‌مند شده‌اند، فوق‌العاده است.»

احیای وینیل تقریباً دو دهه است که در حال انجام است. طبق داده‌های انجمن صنعت ضبط آمریکا (Recording Industry Association of America)، فروش LPها و EPها امروز به اندازه اواخر دهه ۱۹۸۰ بالاست. سال گذشته فروش در آمریکا ۷ درصد افزایش یافت و به ۱.۴ میلیارد دلار یا ۴۴ میلیون صفحه رسید. آلبوم "The Tortured Poets Department" از تیلور سوئیفت، ۲.۲ میلیون نسخه در این فرمت فروخت. مطالب زیادی در مورد اینکه چگونه صفحات وینیل به اقلام کلکسیونی تبدیل شده‌اند و به خصوص برای نسل Z، نمادی از تعهد یک طرفدار به هنرمند هستند، نوشته شده است. با این حال، رونق وینیل تنها بخشی از احیای گسترده‌تر رسانه‌های آنالوگ است.

کاست‌ها – البته فرمتی خاص در مقایسه با وینیل – نیز در حال افزایش صدا هستند. در بریتانیا در سه ماهه اول سال جاری، فروش کاست‌ها بیش از ۲۰۰ درصد نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است. (شاید خریداران تجربه ناامیدکننده پیچیدن دقیق نوار به عقب با مداد را فراموش کرده‌اند، یا برای به خاطر آوردن آن خیلی جوان هستند.)

اگر از Torn Light به سمت آزمایشگاه فیلم Bellows بروید، یک فروشگاه و آزمایشگاه پردازش فیلم که در سال ۲۰۲۲ افتتاح شد، متوجه می‌شوید که عکاسی با فیلم نیز دوباره محبوب شده است. یک مدیر اجرایی از کداک (Kodak) سال گذشته فاش کرد که تقاضا برای فیلم در پنج سال گذشته دو برابر شده است، حتی با وجود اینکه قیمت فیلم از سال ۲۰۱۹ تا ۵۰ درصد افزایش یافته است.

علاقه‌مندان به سینما، مانند عکاسان، به دنبال سلولوئید هستند. گرچه سینماهای زنجیره‌ای بزرگ ممکن است برای رقابت با خدمات پخش آنلاین (streaming) در تلاش باشند، اما مکان‌های هنری که فیلم‌های ۳۵ میلی‌متری را با استفاده از پروژکتورهای قدیمی نمایش می‌دهند، در حال رونق هستند. نمایش‌ها در Music Box در شیکاگو یا Metrograph در نیویورک ممکن است هفته‌ها قبل به طور کامل فروخته شوند.

حتی کلمه مکتوب نیز در حال بازگشت به صفحات چاپی است. پلی‌بوی (Playboy) بار دیگر با نسخه سالانه جدید خود، هیجان‌انگیز شده است. جاشوا کوشنر، سرمایه‌گذار خطرپذیر، و کارلی کلاس، همسر سوپرمدل او، امیدوارند جان تازه‌ای به مجله لایف (Life) ببخشند و نسخه‌های چاپی دو هفته‌ای آن را دوباره راه‌اندازی کرده‌اند. تعداد زیادی از نشریات محلی یا تخصصی دیگر در آمریکا و بریتانیا – از جمله ان‌ام‌ای (NME)، دِ آنیون (The Onion) و سَووِر (Saveur) – پس از چندین سال فعالیت صرفاً دیجیتال، دستگاه‌های چاپ خود را دوباره روشن کرده‌اند.

چه چیزی باعث این احیای رسانه‌های قدیمی شده است؟ بی‌شک نوستالژی نقش دارد. بسیاری، صدای خفیف صفحه وینیل یا درخشش ملایم فیلم ۳۵ میلی‌متری را فریبنده می‌یابند. و در دنیایی که همه چیز فوراً روی صفحه نمایش در دسترس است، اقلام ملموس لوکس می‌شوند.

اما دلیل اصلی، خشم علیه الگوریتم است. روند آنالوگ، جشن روش‌های قدیمی ساخت چیزها در میان انقلاب هوش مصنوعی است: به عنوان مثال، در نظر بگیرید که احیای وینیل همزمان با راه‌اندازی اسپاتیفای (Spotify) بود.

جک ساوورتی، موسیقیدان انگلیسی-ایتالیایی که دو آلبوم برتر جدول بریتانیا داشته است، از حامیان بسیاری از روش‌های آنالوگ است. او معتقد است یکی از مشکلات فناوری مدرن، شیوه ای است که مردم را به مصرف موسیقی ترغیب می‌کند. او مقایسه‌ای با جنبش غذای آهسته (Slow Food) که در دهه ۱۹۸۰ در ایتالیا در مخالفت با فست‌فود آغاز شد، انجام می‌دهد: «من از بیگ مک گاه به گاه لذت می‌برم، اما این دلیل یادگیری آشپزی من نیست.» الگوریتم اسپاتیفای ممکن است بسیار راحت باشد، اما مردم را به گوش دادن تنبلانه به موسیقی‌های فراموش‌شدنی سوق می‌دهد. برداشتن یک LP به معنای انتخاب آگاهانه است.

مشکل دیگر، خود محصولات هستند که اغلب انسان‌ها را از معادله خارج می‌کنند. اسپاتیفای متهم شده است که «هنرمندان ارواح» را در لیست پخش‌های خود جای داده است: یعنی موسیقی ساخته شده توسط موسیقیدانان ناشناس که اسپاتیفای حقوق آنها را در اختیار دارد تا سهم درآمدی که باید به شرکت‌های ضبط پرداخت کند را کاهش دهد. همچنین مقدار زیادی موسیقی تولید شده توسط هوش مصنوعی وجود دارد. یک گروه هوش مصنوعی به نام The Velvet Sundown توسط خالقش به عنوان «تحریک هنری مداوم» توصیف شده و پس از حضور در چندین لیست پخش اسپاتیفای در سال جاری، میلیون‌ها بار پخش شده است. طبق گفته Deezer، روزانه حدود ۲۰,۰۰۰ قطعه موسیقی تولید شده توسط هوش مصنوعی در پلتفرم آن آپلود می‌شود. به گوش بسیاری، این موسیقی نیست.

در مورد عکاسی، بیشتر دوربین‌های تلفن همراه از قبل از هوش مصنوعی برای ادغام چند عکس در یک تصویر استفاده می‌کنند. ویژگی‌های جدید ارائه‌شده توسط اپل (Apple) و گوگل (Google) اکنون به کاربران امکان می‌دهد افراد یا ویژگی‌های ناخواسته را از یک عکس حذف کنند – چیزی شبیه به یک پروپاگاندیست شوروی، اما برای دوست‌پسرهای سابق یا لکه‌ها. فیلم، در مقابل، اصیل به نظر می‌رسد. در سینما، فیلم‌هایی که روی نگاتیو ۳۵ میلی‌متری چاپ می‌شوند، به ندرت جلوه‌های بصری ناشیانه یا رنگ‌بندی‌های ناخوشایند دارند.

این واکنش تا کجا پیش خواهد رفت؟ فرهنگ آنالوگ، با وجود تمام مدگرایی‌اش، همچنان یک بازار کوچک است. صفحات وینیل تنها ۸ درصد از درآمدهای موسیقی آمریکا را تشکیل می‌دهند. کداک فیلم بیشتری می‌فروشد، اما فاصله زیادی تا بازیابی دوران اوج خود دارد. با این حال، علاقه‌مندان به آنالوگ، آغازگران روندها هستند: آنها بازار دیجیتال را مجبور به تطبیق می‌کنند. فوجی (Fuji) اکنون دوربین‌های دیجیتال را با حالت‌های «شبیه‌سازی فیلم» می‌فروشد. کوبوز (Qobuz)، رقیب فرانسوی اسپاتیفای، از کارمندان خود می‌خواهد که توصیه‌های موسیقی بنویسند.

در دنیای ربات‌های هوشمند، "لمس انسانی" یک نقطه قوت است. مواد غذایی مدت‌هاست که تبلیغ می‌کنند حاوی «هیچ ماده مصنوعی» نیستند – شاید آثار هنری نیز به زودی همین‌طور باشند. ¦