زمانی که دولت ترامپ در این هفته به یک توافق تجاری با اتحادیه اروپا دست یافت، تعرفه‌ها توجه زیادی را به خود جلب کردند. اما این توافق شامل یک ماده قابل توجه نیز هست که می‌تواند میزان فروش نفت و گاز آمریکا به اتحادیه اروپا را بیش از سه برابر کند.
بر اساس این توافق تجاری، این بلوک ۲۷ کشوری اعلام کرده است که تا پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ، هر سال ۲۵۰ میلیارد دلار منابع انرژی از ایالات متحده خریداری خواهد کرد. این یک جهش عظیم از ۷۰ میلیارد دلار فعلی است که عمدتاً به شکل نفت خام و گاز طبیعی مایع خریداری می‌شود.
تحلیلگران می‌گویند دستیابی به این هدف فروش تقریباً غیرممکن خواهد بود. با این حال، این شرایط، حتی اگر تنها بخشی از آن محقق شود، می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد و سیاست اروپا داشته باشد.
تغییر قابل توجه در مصرف سوخت‌های فسیلی در اروپا، یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان، می‌تواند بر سرعت افزایش دمای جو زمین و در نتیجه سرنوشت میلیاردها نفر در سراسر جهان تأثیر بگذارد. سوزاندن سوخت‌های فسیلی دمای جهانی را افزایش داده و موج‌های گرما، آتش‌سوزی‌ها و سیل‌ها را تشدید کرده است، از جمله در ایالات متحده و اروپا.
سوخت‌های فسیلی دهه‌ها منافع آمریکا در خارج از کشور را شکل داده‌اند. اما به ندرت دولتی آمریکایی صادرات سوخت‌های فسیلی را به این شدت به عنوان یک ابزار سیاسی و اقتصادی در انتخاب‌های انرژی کشورها مورد استفاده قرار داده است.
این دولت در یک سند اطلاعاتی گفت: «این [توافق] برتری انرژی ایالات متحده را تقویت می‌کند، وابستگی اروپا به منابع متخاصم را کاهش می‌دهد و کسری تجاری ما با اتحادیه اروپا را باریک‌تر می‌کند.»، اشاره به هدف اعلام شده اتحادیه اروپا برای کاهش یا حتی حذف خرید سوخت خود از روسیه.
توافقی برای خرید این حجم زیاد انرژی از یک کشور، با نگرانی دیگر اروپا یعنی امنیت انرژی مغایرت دارد. اروپا در حال موفقیت در رهایی از گاز روسیه بوده است.
اما توافق ترامپ می‌تواند خطر وابستگی به ایالات متحده را به همراه داشته باشد و این تنها سوال پیرامون جزئیات توافق نیست.
آیا اروپا اصلاً می‌تواند اینقدر خرید کند؟
بر اساس گفته تحلیلگران صنعت انرژی، خیر. کریس آیلیت، پژوهشگر در چتم هاوس (مرکز تحقیقات سیاست خارجی مستقر در لندن)، گفت: «رقمی که به دلار اعلام شده آنقدر از آنچه واقعاً ممکن است دور است که نشانه‌های چیزی است که فقط برای رسیدن به توافق گفته شده.»
آمار رسمی اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که این اتحادیه سال گذشته حدود ۷۰ میلیارد دلار نفت و گاز از ایالات متحده و ۲۶ میلیارد دلار از روسیه وارد کرده است. بنابراین، حتی اگر اتحادیه اروپا تمام واردات روسی خود را با واردات آمریکایی جایگزین کند – که به خودی خود یک کار دشوار است، با توجه به اینکه سوخت‌های آمریکا به جای خط لوله از طریق کشتی حمل می‌شوند – حتی به نصف هدف توافق هم نمی‌رسد.
اروپا همچنین به سرعت در حال اضافه کردن زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر است. کشورهای اتحادیه اروپا در مجموع واردکنندگان اصلی پنل‌های خورشیدی ساخت چین هستند و چین اکنون از هر پنج خودروی برقی خریداری شده در اروپا، یکی را به فروش می‌رساند. اتحادیه اروپا قانونی را تصویب کرده است که حداقل ۴۲.۵ درصد از مصرف انرژی آن تا سال ۲۰۳۰ از منابع تجدیدپذیر باشد، در حالی که در حال حاضر یک چهارم است.
لورنس توبیانا، دیپلمات سابق اقلیمی فرانسه که اکنون رئیس بنیاد اقلیم اروپا، یک گروه مدافع محیط زیست است، گفت: «اروپا به لطف رشد سریع انرژی‌های تجدیدپذیر، در مسیر استقلال خود به خوبی پیش می‌رود. او افزود: «این اتحادیه به LNG با قیمت بالا و پرخطر نیاز ندارد.» (اشاره به گاز طبیعی مایع).
یک مشکل دیگر هم وجود دارد. بعید است که رهبران سیاسی اتحادیه اروپا اختیار داشته باشند که دیکته کنند شرکت‌های خصوصی از چه کسانی انرژی بخرند.
این توافقنامه می‌گوید که می‌تواند شامل صادرات فناوری هسته‌ای آمریکا به اروپا نیز باشد. اما تحلیلگران گفتند که امیدوارکننده‌ترین فناوری‌های مربوط به نسل جدید راکتورها هنوز سال‌ها با آماده شدن برای استقرار فاصله دارند.
آیا دولت ترامپ می‌تواند جاه‌طلبی‌های اقلیمی اروپا را کُند کند؟
ممکن است، از دو طریق.
اولاً، اگر اروپایی‌ها طی سه سال آینده نفت و گاز بیشتری بخرند، آلودگی اقلیمی اروپا افزایش می‌یابد. ثانیاً، گاز آمریکا به شکل مایع است و انتشار دی‌اکسید کربن آن ۱۰ برابر حجم معادل گاز لوله‌ای از روسیه و جاهای دیگر است. این بدان معناست که انرژی بیشتری برای مایع کردن، حمل و نقل با کشتی و تبدیل مجدد آن به گاز مورد نیاز است.
توافق ترامپ همچنین می‌تواند متحدان سیاسی راست افراطی رئیس جمهور در اروپا را تقویت کند، کسانی که به دنبال از بین بردن اهداف اتحادیه اروپا برای کاهش تدریجی انتشار گازهای گلخانه‌ای بوده‌اند. کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی این بلوک، پیشنهاد کرده است که انتشار گازهای گرمایش‌زای بلوک تا سال ۲۰۴۰، ۹۰ درصد نسبت به سطح سال ۱۹۹۰ کاهش یابد. پارلمان اروپا هنوز در مورد این پیشنهاد به توافق نرسیده است.
این فقط درباره اروپا نیست
سوخت‌های فسیلی محور اصلی سایر توافقات تجاری اخیر ایالات متحده بودند. به عنوان مثال، ژاپن موافقت کرد که میلیاردها دلار در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند، از جمله برای توسعه عمده واردات انرژی ایالات متحده، بر اساس گزارش کاخ سفید.
دولت ترامپ ماه‌هاست که ژاپن، کره جنوبی و سایر کشورهای آسیایی را تحت فشار قرار داده تا یک پروژه ۴۴ میلیارد دلاری گاز طبیعی مایع در آلاسکا را تأمین مالی کنند. این پروژه سال‌هاست که بر سر مسائل مربوط به اینکه چه کسی هزینه آن را پرداخت خواهد کرد و آیا تقاضای آسیایی به اندازه کافی در آینده پایدار خواهد بود که توجیهی برای آن باشد، متوقف شده است.
بیشتر پروژه‌های گاز طبیعی مایع عمر مفیدی بین ۴۰ تا ۵۰ سال دارند و کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی متعهد شده‌اند که اقتصاد خود را تا سال ۲۰۵۰ کربن‌خنثی کنند.