دبی — مقامات عربی اعلام کردند که مصر آموزش صدها فلسطینی را برای تشکیل نیرویی تا ۱۰,۰۰۰ نفر با هدف تأمین امنیت نوار غزه آغاز کرده است، در حالی که کشورهای عربی حول چشم‌انداز غزه پساجنگ بدون حماس متحد می‌شوند.
این مقامات افزودند که اعضای بالقوه این نیرو از قبل آموزش‌های امنیتی خود را در آکادمی‌های نظامی مصر آغاز کرده‌اند. اکثر فلسطینیان این نیرو از سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری خواهند بود. آنها همچنین اشاره کردند که برخی از فلسطینیان از جناح فتح تشکیلات خودگردان – حزب سیاسی ملی‌گرای سکولار فلسطینی و رقیب حماس – نیز می‌توانند از غزه باشند.
طرح استقرار نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین در غزه احتمالاً با مخالفت اسرائیل روبرو خواهد شد، زیرا این رژیم اعلام کرده است که به تشکیلات خودگردان اجازه نخواهد داد غزه پس از جنگ را اداره کند. این موضع، اسرائیل را در برابر کشورهای عربی قرار داده است که آماده‌اند تا پس از جنگ برای کمک به اداره غزه وارد عمل شوند، زیرا آنها بر نقش تشکیلات خودگردان فلسطین اصرار دارند.
جزئیات مربوط به ترکیب نیروی بین‌المللی که شامل پرسنل امنیتی فلسطینی می‌شود، همچنان در میان برخی کشورهای عربی در حال بحث است. به عنوان مثال، امارات متحده عربی قبل از حمایت از مشارکت تشکیلات خودگردان در نقش پساجنگ، خواهان اصلاحات در این تشکیلات است. مقامات گفتند که علاوه بر فلسطینیان، بیشتر نیروهای عربی از مصر و تعداد کمتری از اردن و کشورهای خلیج فارس خواهند بود.
تلاش برای آموزش فلسطینیان به منظور تحویل گرفتن مسئولیت امنیتی از حماس در غزه در حالی صورت می‌گیرد که بسیاری از کشورهای عربی به طور صریح با مشارکت حماس در این منطقه مخالفت کرده‌اند. در ماه جولای، اتحادیه عرب با ۲۲ عضو برای اولین بار از حماس خواست تا خلع سلاح شده و به حکمرانی خود بر غزه پایان دهد. اسرائیل مدت‌هاست که برای پایان جنگ، از حماس خواسته است تا کنترل نظامی و دولتی منطقه را تسلیم کرده و گروگان‌های اسرائیلی باقی‌مانده را آزاد کند.
محمود الهباش، مشاور ارشد محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، که طرح آموزش ۱۰,۰۰۰ نیروی امنیتی را تأیید کرد، گفت: «حماس نباید بخشی از فردای جنگ باشد.» او افزود: «بدون تشکیلات خودگردان، یا حماس خواهد بود یا هرج و مرج.» وی اظهار داشت که انتظار می‌رود جامعه بین‌المللی هزینه‌ها را پوشش دهد. الهباش گفت که یک گروه ۵,۰۰۰ نفری از نیروهای امنیتی در اولین روز آتش‌بس برای آموزش به مصر اعزام خواهند شد و این آموزش حدود شش ماه به طول خواهد انجامید.
یکی از مقامات حماس این پیشنهاد عربی برای تشکیل نیروی بین‌المللی را «نه عملی و نه کاربردی» دانست و افزود که نیروهای غیرفلسطینی هرگز مورد پذیرش قرار نخواهند گرفت و موفق نخواهند بود.
در همین راستا، مصر و قطر هفته گذشته طرحی را به حماس ارائه کردند که شامل ایجاد یک نیروی بین‌المللی عمدتاً متشکل از پرسنل امنیتی عرب بود. مقامات گفتند که این نیرو شامل نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد بود که مصر آموزش آنها را آغاز کرده است. حماس این پیشنهاد را که مستلزم واگذاری کامل کنترل نظامی و سیاسی غزه توسط این گروه بود، رد کرد.
حماس در عوض اعلام کرد که پیشنهاد قبلی اسرائیل و آمریکا را می‌پذیرد که شامل یک آتش‌بس ۶۰ روزه برای آزادی ۱۰ گروگان در ازای صدها زندانی فلسطینی بود. یک هیئت اسرائیلی در قاهره برای گفتگو درباره آتش‌بس حضور دارد، اما یک سخنگوی قطری روز سه‌شنبه گفت که اسرائیل به پیشنهاد حماس پاسخ نمی‌دهد و از جامعه بین‌المللی خواست تا اسرائیل را تحت فشار قرار دهد.
او گفت: «اکنون توپ در زمین اسرائیل است که به نظر می‌رسد تمایلی به دستیابی به توافق ندارد.» دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.
اسرائیل با حکمرانی تشکیلات خودگردان فلسطین بر غزه مخالف است؛ تشکیلات خودگردان نهادی نیمه‌خودمختار است که بر بخش‌هایی از کرانه باختری نظارت دارد. نتانیاهو این تشکیلات را حامی تروریسم معرفی کرده و تفاوت کمی با حماس برای آن قائل است. با وجود این انتقاد نتانیاهو، اسرائیل با تشکیلات خودگردان در کرانه باختری همکاری امنیتی دارد.
عدم موفقیت در آوردن رهبری جدید فلسطینی به غزه اغلب به این معنا بوده است که وقتی نیروهای اسرائیلی از منطقه‌ای که تصرف کرده‌اند عقب‌نشینی می‌کنند، حماس دوباره سر برمی‌آورد. تحلیلگران امنیتی و مقامات سابق اسرائیلی مدت‌هاست استدلال کرده‌اند که تشکیلات خودگردان فلسطین تنها راه‌حل برای مقابله با حکومت حماس در غزه است.
امیر اویوی، یک مقام سابق دفاعی اسرائیل که به دولت کنونی نزدیک است، گفت که اسرائیل نیروهای تشکیلات خودگردان فلسطین را برای کنترل غزه نخواهد پذیرفت. دفتر نتانیاهو به درخواست اظهار نظر درباره تلاش مصر پاسخ نداد.
اویوی گفت: «مصری‌ها می‌خواهند تشکیلات خودگردان در غزه باشد و این چیزی است که اسرائیل آن را نخواهد پذیرفت.» وی افزود که امنیت روزانه در غزه احتمالاً توسط افراد محلی غیرمرتبط با حماس یا تشکیلات خودگردان انجام خواهد شد و اسرائیل کنترل امنیتی کلی منطقه را حفظ خواهد کرد.
فلسطینی‌ها نیز اعتماد کمی به تشکیلات خودگردان دارند. نظرسنجی ماه می توسط خلیل شکاکی، نظرسنج فلسطینی، نشان داد که ۸۱ درصد از فلسطینی‌ها خواهان استعفای محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان هستند. تشکیلات خودگردان مدت‌هاست که از اتهامات فساد رنج می‌برد و از سوی بسیاری از فلسطینی‌ها به عنوان همدست در اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل دیده می‌شود.
خالد الگیندی، پژوهشگر مهمان در مرکز مطالعات عرب معاصر دانشگاه جورج تاون، گفت که آموزش نیروها «تلاشی از سوی کشورهای عربی برای بازسازی تشکیلات خودگردان است که با بحران مشروعیت دست و پنجه نرم می‌کند.»
تشکیلات خودگردان فلسطین می‌گوید حماس باید به یک حزب سیاسی غیرنظامی تبدیل شود و کنترل غزه را واگذار کند. دولت خودمختار همیشه تاکید کرده است که سیاست‌هایش در قبال رقیب اسلام‌گرای خود با سیاست‌های اسرائیل متفاوت است، زیرا اسرائیل خواهان نابودی کامل این سازمان شبه‌نظامی است.
حسین ابیش، محقق ارشد در موسسه کشورهای خلیج فارس عرب در واشنگتن، گفت که حتی اگر اسرائیل نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان را در غزه بپذیرد، طرح پساجنگ باید راهی برای بازسازی پلیس سابق حماس در نیروهای امنیتی پیدا کند یا با خطر تقسیم مسئولیت‌های امنیتی در این منطقه مواجه شود. این طرح همچنین به حمایت آمریکایی‌ها نیاز دارد، کسانی که احتمالاً بیشترین توانایی را برای وادار کردن اسرائیلی‌ها به پذیرش آن دارند.
ابیش پرسید: «اگر آمریکایی‌ها اسرائیلی‌ها را وادار نکنند، چه فایده‌ای دارد؟»
طرح آموزش نیروهای امنیتی در حالی مطرح می‌شود که مذاکرات آتش‌بس پیشرفت چندانی نداشته است. هیئت اسرائیلی در قاهره در حال گفتگو درباره پیشنهاد حماس برای آتش‌بس موقت است که تقریباً مشابه پیشنهادی است که اسرائیل در ماه ژوئیه پیش از فروپاشی مذاکرات ارائه کرده بود. نتانیاهو گفته است که از یک معامله واحد حمایت می‌کند که همه گروگان‌ها را آزاد کرده و به کنترل سیاسی و نظامی حماس بر غزه پایان دهد.
با وجود اجماع فزاینده در میان کشورهای کلیدی عربی از جمله مصر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی مبنی بر اینکه حماس باید قدرت را در غزه واگذار کند، این گروه که توسط ایالات متحده به عنوان تروریستی شناخته شده، نشانه‌های کمی از تسلیم شدن از خود نشان داده است. بر اساس گزارش مقامات بهداشتی فلسطینی، که تعداد مبارزان را مشخص نمی‌کنند، بیش از ۶۲,۰۰۰ فلسطینی کشته شده‌اند. بخش‌های وسیعی از منطقه به طور کامل ویران شده است. و فلسطینی‌ها همچنان با گرسنگی و سوءتغذیه شدید مواجه هستند.
این گروه شبه‌نظامی در غزه نیز تضعیف شده است. اکثر رهبران ارشد آن، از جمله یحیی سنوار، طراح حمله مرگبار به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، در طول جنگ توسط اسرائیل کشته شده‌اند. این گروه به طور فزاینده‌ای برای پرداخت حقوق جنگجویان خود و حفظ نظم و قانون با مشکل روبرو است. با این حال، اعتقاد بر این است که این گروه هنوز حدود ۲۰,۰۰۰ جنگجو دارد، اگرچه بسیاری از آنها نیروهای تازه استخدام شده و آموزش‌ندیده هستند.
با سامر سعید از طریق [email protected] و با بنوا فوکون از طریق [email protected] تماس بگیرید.