
دو منبع مطلع به آکسیوس گفتند که استیو ویتکوف، فرستاده کاخ سفید، هفته گذشته طرح جدیدی را برای معامله گروگانها و آتشبس غزه از طریق یک فعال صلح اسرائیلی به حماس ارسال کرده است.
چرا این مهم است: هدف از طرح جدید ایالات متحده، یافتن راهحلی دیپلماتیک پیش از حمله گستردهای است که اسرائیل برای اشغال شهر غزه در نظر دارد.
خبر اصلی
روز جمعه، رئیسجمهور ترامپ گفت که ایالات متحده در حال "مذاکرات عمیق با حماس" بر سر یک معامله گروگانها و آتشبس در غزه است.
- او تاکید کرد که پیام ایالات متحده به حماس این است: "اگر گروگانها را فورا آزاد کنید، اتفاقات خوبی رخ خواهد داد، اما اگر این کار را نکنید – شرایط برای شما سخت و ناخوشایند خواهد شد."
- اظهارات ترامپ در حالی مطرح شد که ارتش اسرائیل شروع به تخریب ساختمانهای بلند در شهر غزه کرد که ادعا میکند توسط حماس برای مقاصد نظامی استفاده میشوند.
- این نشاندهنده اولین فاز اصلی در حمله جدید اسرائیل برای اشغال شهر غزه بود که دولت میگوید هدف آن ریشهکن کردن حماس است. انتظار میرود این عملیات – با حمایت ترامپ – در روزهای آینده تشدید شود.
جزئیات بیشتر
به گفته یک مقام ارشد اسرائیلی مطلع از جزئیات، طرح جدید شامل آزادی تمام ۴۸ گروگان باقیمانده در ازای آتشبس و پایان عملیات اسرائیل برای اشغال غزه است.
- علاوه بر این، اسرائیل ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ زندانی و بازداشتی فلسطینی را که در زندانهای خود نگهداری میکند، از جمله صدها نفر که به حبس ابد به جرم کشتن اسرائیلیها محکوم شدهاند، آزاد خواهد کرد.
- بر اساس این طرح، به محض اعلام آتشبس، مذاکرات فورا بر سر شرایط پایان جنگ آغاز خواهد شد – از جمله خواستههای اسرائیل برای خلع سلاح حماس و خواسته حماس برای خروج نهایی و کامل نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) از نوار غزه، به گفته این مقام اسرائیلی.
- این طرح تاکید کرد که اگر حماس به این ابتکار عمل پاسخ مثبت دهد، ترامپ به طور فعال برای پایان دادن به جنگ تلاش خواهد کرد و آتشبس تا زمانی که مذاکرات بر سر شرایط پایان جنگ ادامه دارد، برقرار خواهد ماند.
- این مقام اسرائیلی گفت که طرح به حماس شامل پیامی بود مبنی بر اینکه اگر این سازمان ابتکار عمل را نپذیرد، جایگزین آن بسیار بد خواهد بود: یک عملیات گسترده اسرائیلی در غزه.
پشت صحنه
یکشنبه گذشته، ویتکوف با ترامپ گلف بازی کرد و درباره وضعیت جنگ غزه گفتگو کرد.
- دو منبع مطلع از این دیدار گفتند که ترامپ به ویتکوف دستور داد تا تلاشهای جدیدی را برای دستیابی به توافقی برای پایان جنگ و آزادی همه گروگانهای باقیمانده انجام دهد.
- سپس ویتکوف از تاجر فلسطینی-آمریکایی، بشاره بحبح، که در ماههای اخیر کانال ارتباطی غیرمستقیمی با حماس بوده است، خواست تا به این گروه بگوید که اگر همه گروگانها را آزاد کنند، ترامپ تضمین خواهد کرد که جنگ پایان مییابد.
- بحبح این پیام را به حماس رساند و اواخر همان هفته با پیامی از حماس به ویتکوف بازگشت که در آن حماس آمادگی خود را برای یک توافق جامع ابراز کرده بود.
- یک منبع مطلع گفت که حماس در این پیام تاکید کرده است که آزادی گروگانها باید همزمان با اعلام آتشبس دائمی و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه صورت گیرد.
علاوه بر بحبح، ویتکوف یک کانال ارتباطی غیرمستقیم جدید با حماس را نیز از طریق گرشون باسکین، فعال صلح اسرائیلی، برقرار کرد.
- دو منبع گفتند که ویتکوف از باسکین خواست تا اصول کلی یک توافق جامع آتشبس را به حماس منتقل کند.
- یک مقام ارشد اسرائیلی ادعا کرد که ویتکوف طرح خود را از طریق باسکین و بدون اطلاع قبلی به میانجیگران قطری و مصری ارسال کرده است. تنها پس از ارسال طرح از طریق باسکین بود که ویتکوف آن را به میانجیگران رسمی ابلاغ کرد.
- کاملاً مشخص نیست که ویتکوف تا چه حد اسرائیل را از طرح جدید مطلع کرده بود. اسرائیل نیز از طریق روشهای مستقل خود از پیامهای ویتکوف به حماس از طریق باسکین مطلع شد.
- باسکین از اظهار نظر خودداری کرد. کاخ سفید بلافاصله به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.
نگاهی به گذشته
باسکین، ۶۹ ساله، در شهر نیویورک متولد شد و در سال ۱۹۷۸ به اسرائیل مهاجرت کرد، جایی که برای یک سازمان جامعه مدنی متمرکز بر حل و فصل درگیری اسرائیلی-فلسطینی کار میکرد.
- او سالهاست با غازی حمد، از مقامات حماس، در تماس بوده است. سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل از باسکین به عنوان یک کانال ارتباطی غیرمستقیم با حماس استفاده کردهاند.
- باسکین در تلاشهای میانجیگری که منجر به آزادی سرباز اسرائیلی، گیلاد شالیط، شد و از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ توسط حماس در بازداشت بود، کمک کرد.
وضعیت کنونی
مقامات اسرائیلی که از کانال ارتباطی غیرمستقیم ویتکوف-باسکین با حماس مطلع شدهاند، گفتند که مشخص نیست این امر منجر به پیشرفت در مذاکرات متوقف شده خواهد شد یا خیر.
- یک مقام اسرائیلی گفت: "مشکل این است که حماس به کانالهای ارتباطی غیرمستقیم ویتکوف که مصریها و قطریها را دور میزند، بسیار مشکوک است. حماس این کانالهای ارتباطی غیرمستقیم را قابل اعتماد نمیداند."
- مقامات اسرائیلی میگوینند دلیل اصلی سوءظنهای حماس این است که آنها احساس کردند زمانی که ایالات متحده پس از آزادی گروگان آمریکایی، ادان الکساندر، فشار بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ را افزایش نداد، فریب خوردهاند.
- یک مقام ارشد اسرائیلی گفت: "ما باید چند روز دیگر صبر کنیم تا به طور قطعی ببینیم اوضاع به کجا پیش میرود، اما در این مرحله به نظر نمیرسد که حماس به این طرح پاسخ مثبت میدهد و به نظر نمیرسد که ما در آستانه یک پیشرفت باشیم. چیزی در مواضع اسرائیل، حماس یا ایالات متحده باید تغییر کند تا هر پیشرفتی حاصل شود."
آنچه میگویند
ترامپ روز یکشنبه در حساب کاربری خود در تروث سوشال نوشت که اسرائیل "شرایط او" را پذیرفته است و "اکنون زمان آن است که حماس نیز بپذیرد."
- او نوشت: "من به حماس درباره عواقب نپذیرفتن هشدار دادهام. این آخرین هشدار من است، هشدار دیگری در کار نخواهد بود!"
- دولت اسرائیل بیانیه عمومی در مورد پذیرش این طرح صادر نکرده است. یک نقل قول کوتاه از نزدیکان نتانیاهو منتشر شد که میگفت: "اسرائیل به طور جدی طرح رئیسجمهور ترامپ را در نظر میگیرد، در حالی که حماس احتمالاً آن را رد خواهد کرد."
حماس طرح ترامپ را رد نکرده است. این گروه در بیانیهای در روز یکشنبه اعلام کرد که آماده است تا فورا وارد مذاکرات شود.
- این گروه در بیانیهای گفت: "حماس از هر اقدامی که به تلاشهای انجام شده برای توقف تجاوز به مردم ما کمک کند، استقبال میکند و تاکید دارد که بلافاصله آماده نشستن بر سر میز مذاکره برای بحث در مورد آزادی همه زندانیان در ازای یک اعلامیه روشن برای پایان دادن به جنگ، خروج کامل از نوار غزه، و تشکیل کمیتهای از فلسطینیان مستقل برای اداره غزه که فوراً کار خود را آغاز خواهد کرد، است."
- حماس تاکید کرد که "تعهد صریح و عمومی" اسرائیل را به شرایط طرح میخواهد، تا اسرائیل بار دیگر از توافق سرپیچی نکند.
یادداشت ویراستار: این داستان با جزئیات بیشتر بهروزرسانی شده است.