رهبران لهستان روز جمعه پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر اینکه پهپادهای روسی که این هفته حریم هوایی ناتو را نقض کرده‌اند ممکن است یک "اشتباه" بوده باشد را رد کردند.
دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: "ما هم آرزو داشتیم که حمله پهپادی به لهستان یک اشتباه بوده باشد. اما اینطور نبود. و ما این را می‌دانیم."
رادوسواف سیکورسکی، وزیر امور خارجه لهستان، نیز در واکنش به اظهارات ترامپ، اواخر پنجشنبه در ایکس نوشت: "خیر، آن یک اشتباه نبود."
رهبران ارشد سیاسی و نظامی ناتو گفتند که مشخص نیست آیا نفوذ روسیه عمدی بوده است یا خیر، اما تاکید کردند که این ائتلاف به رهبری آمریکا یک ابتکار جدید به نام "نگهبان شرقی" (Eastern Sentry) را با هدف تقویت دفاعیات در امتداد کل جناح شرقی خود اجرا خواهد کرد – هشداری آشکار به مسکو.
مارک روته، دبیرکل ناتو، در یک کنفرانس خبری اواخر جمعه بعد از ظهر، در حالی که با انگشت خود به تریبون می‌کوبید، نقض حریم هوایی توسط روسیه را "خطرناک و غیرقابل قبول" خواند، صرف‌نظر از نیت آن.
ما هم آرزو داشتیم که حمله پهپادی به لهستان یک اشتباه بوده باشد. اما اینطور نبود. و ما این را می‌دانیم.
— دونالد تاسک (@donaldtusk) ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۵
روز چهارشنبه، ناتو جت‌های جنگنده خود را برای سرنگونی پهپادهای روسی که وارد حریم هوایی لهستان شده بودند، به پرواز درآورد؛ این در حالی بود که روسیه اهدافی را در اوکراین بمباران می‌کرد. مقامات لهستانی گفتند که ۱۹ مورد نقض حریم هوایی رخ داده و حداقل سه پهپاد سرنگون شده‌اند. به نظر می‌رسد این پهپادها طعمه‌های غیرمسلحی بوده‌اند که اغلب برای گمراه کردن پدافند هوایی استفاده می‌شوند.
ترامپ، در پاسخ به سوال یک خبرنگار در روز پنجشنبه، با تأمل گفت: "ممکن است یک اشتباه بوده باشد. ممکن است یک اشتباه بوده باشد."
ترامپ ابتدا به نفوذ پهپادی به طور مرموزی واکنش نشان داد و در "تروث سوشال" (Truth Social) نوشت: "قضیه نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای روسی چیست؟ شروع شد!"
روز جمعه، ترامپ – که گاهی اوقات بسیار مشتاق‌تر از رهبران اروپایی برای مذاکره با روسیه بوده است – از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، ابراز ناامیدی کرد و گفت که صبر او در برابر رهبر روسیه رو به پایان است.
ترامپ در مصاحبه‌ای با برنامه "فاکس و فرندز" (Fox & Friends) گفت: "صبر من در حال تمام شدن است و خیلی سریع هم تمام می‌شود"، که بیانگر احساساتی است که او هفته‌ها، حتی پیش از دیدار ماه گذشته‌اش با پوتین در آلاسکا، اظهار کرده بود. ترامپ افزود: "ما باید بسیار، بسیار قاطعانه عمل کنیم."
در این مصاحبه، ترامپ به طور خلاصه به نقش پوتین در نفوذ پهپادی نیز اشاره کرد و گفت: "من از کسی دفاع نمی‌کنم... اما او به هر حال نباید نزدیک لهستان باشد."
روته بارها گفته است که ناتو هنوز به این نتیجه نرسیده است که آیا پهپادها عمداً به حریم هوایی لهستان فرستاده شده‌اند یا خیر؛ موضعی که او جمعه بعدازظهر در کنفرانس خبری با ژنرال الکسوس جی. گرینکویچ، فرمانده عالی نیروهای متفقین ناتو در اروپا، آن را تکرار کرد.
او در کنفرانس خبری در بروکسل گفت: "بدیهی است که روز به روز اطلاعات بیشتری به دست می‌آوریم. من آنها را با شما به اشتراک نمی‌گذارم." وی افزود: "حقیقت این است که در حال حاضر، ما هنوز در حال ارزیابی هستیم."
روته گفت که برنامه "نگهبان شرقی" (Eastern Sentry) بر اساس عملیات موجود "نگهبان بالتیک" (Baltic Sentry) الگوبرداری خواهد شد که مجموعه‌ای از تسلیحات جدید، تلاش‌های نظارتی و سایر دارایی‌ها را برای دفاع از کشورهای بالتیک اضافه کرده است، و ابتکار جدید برای دفاع در برابر پهپادها و سایر تهدیدات طراحی خواهد شد.
گرینکویچ گفت که میزان نفوذ پهپادی روز چهارشنبه به حریم هوایی ناتو کاتالیزوری برای این برنامه بوده است. او گفت: "واضح است که با تعداد پهپادهایی که از مرز عبور کردند، زمان آن رسیده است که نگاهی تازه به این موضوع بیندازیم."
رهبران اروپای شرقی این دیدگاه را که نفوذ چیزی جز یک تحریک هدفمند نبوده است، رد کرده‌اند.
برخی پیشنهاد کرده‌اند که روسیه می‌خواسته زمان واکنش و قابلیت‌های ناتو را بسنجد، برخی دیگر معتقدند که مسکو می‌خواهد تمایل کشورهای اروپایی برای ارسال پدافند هوایی به اوکراین را با نگرانی از نیاز به این تسلیحات در داخل کشورشان کاهش دهد.
وزیران امور خارجه لیتوانی، لهستان و اوکراین در بیانیه مشترکی در روز پنجشنبه گفتند: "این یک حمله عمدی و هماهنگ بود که یک تحریک بی‌سابقه و تشدید تنش را تشکیل می‌دهد."
مقامات روسی انکار کرده‌اند که هیچ یک از وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین آنها وارد حریم هوایی لهستان شده است. بازرسان لهستانی لاشه‌ها را برای تجزیه و تحلیل پزشکی قانونی جمع آوری کرده‌اند.
این حادثه به نظر می‌رسد تحریک‌آمیزترین آزمایش روسیه از قابلیت‌های دفاع جمعی ناتو از زمان حمله تمام‌عیار به اوکراین بوده است، که باعث نگرانی برخی متحدان شده است که یک واکنش ناکافی پوتین را به تهاجم‌های جسورانه‌تر ترغیب خواهد کرد و سایر اعضای شرقی ناتو، از جمله کشورهای بالتیک، را در معرض خطر قرار خواهد داد.
در حالی که برخی از رهبران غربی، از جمله روته، گفتند که این حادثه توانایی ناتو برای دفاع از تمام قلمرو خود را نشان داد، برخی تحلیلگران نظامی گفتند که این همچنین نشان می‌دهد که ائتلاف به رهبری آمریکا به اندازه کافی برای مقابله با ناوگان رو به رشد پهپادهای نسبتاً ارزان و بسیار مانورپذیر روسیه آماده نیست.
روز چهارشنبه، تاسک گفت لهستان درخواست فعال‌سازی ماده ۴ پیمان ناتو را داده است که منجر به مشورت بین متحدان ناتو در مورد اینکه آیا یکی از اعضا مورد تهدید قرار گرفته است یا خیر، می‌شود.
مقامات روسی مسئولیت را انکار کرده‌اند، و برخی از صداهای طرفدار کرملین بدون ارائه مدرک ادعا کرده‌اند که پهپادها توسط اوکراین به لهستان فرستاده شده‌اند. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، روز پنجشنبه گفت که لهستان "هیچ مدرکی" برای نقض حریم هوایی خود توسط روسیه ندارد.