برلین — برای سه سال، یک تیم کارآزموده از کارآگاهان هر روز صبح در مقر پلیس فدرال آلمان در پوتسدام، نزدیک برلین، دور یک تخته سفید جمع می‌شدند. اکنون تحقیقات آن‌ها درباره عامل بزرگترین اقدام خرابکارانه تاریخ معاصر – بمب‌گذاری خطوط لوله نورد استریم – در آستانه ایجاد تفرقه در حمایت از اوکراین، کشوری که مسئول این اقدام می‌دانند، قرار گرفته است.
لهستان پیش از این از استرداد یکی از مظنونین برای محاکمه در آلمان خودداری کرده است. این کشور او را قهرمانی می‌داند که منبع حیاتی درآمد ماشین جنگی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، را از بین برده است. دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان، که مدت‌ها وابستگی آلمان به انرژی روسیه را زیر سوال برده بود، این تحقیقات را به تمسخر گرفت. او گفت: مشکل این نیست که خط لوله منفجر شد. «مشکل این است که ساخته شد.»
در داخل آلمان، حزب اپوزیسیون آلترناتیو برای آلمان (AfD) از خشم عمومی نسبت به افزایش قیمت‌های انرژی که بدون هیچ راه چاره‌ای تثبیت شده‌اند، سوءاستفاده کرده است. این حزب اکنون در حال کارزاری برای قطع کمک‌ها به کی‌یف است، که ستون فقرات حمایت غرب از اوکراین محسوب می‌شود.
انتظار می‌رود پرونده استرداد دیگری، این بار شامل یک مظنون اوکراینی در ایتالیا، طی هفته‌های آتی حل و فصل شود و نقش کی‌یف را تحت بررسی عمومی بیشتری قرار دهد.
طولانی‌ترین خط لوله به طول ۱۲۲۳ کیلومتر از زیر دریای بالتیک می‌گذشت و گاز طبیعی روسیه را به بزرگترین مشتری خود، آلمان، و بقیه اروپا ارسال می‌کرد. پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، این پروژه به سرعت به نقطه کانونی بحث‌ها در مورد نحوه واکنش غرب تبدیل شد.
برخی کشورها خواهان توقف خطوط لوله و حذف یک منبع آسان ارز خارجی برای روسیه بودند. کشورهای دیگر به شدت به سوخت ارزان روسیه وابسته بودند و استدلال می‌کردند که قطع عرضه به اقتصاد آن‌ها آسیب می‌رساند. آلمان شرط‌بندی خود را با احتیاط انجام داد: نورد استریم ۱ را باز نگه داشت اما نورد استریم ۲ را که آماده بهره‌برداری بود، تأیید نکرد.
بمب‌گذاری‌ها، در سپتامبر ۲۰۲۲، این بحث را بی‌معنا کرد. در حالی که مقادیر عظیمی دی‌اکسید کربن (CO2) – معادل انتشار سالانه دانمارک – در دریای بالتیک آزاد می‌شد، برخی مقامات آمریکایی و آلمانی، روسیه را به انجام این انفجارها متهم کردند. کرملین مدعی شد که آمریکا و بریتانیا پشت این حمله بودند.
پلیس و دادستان‌های آلمان و دیگر افراد آشنا با جزئیات پرونده، تصویر روشنی از چگونگی انجام حملات توسط یک واحد نظامی نخبه اوکراینی تحت نظارت مستقیم ژنرال والری زالوژنی، فرمانده کل وقت اوکراین، به دست آوردند.
روند آهسته جمع‌آوری قطعات این پازل بلافاصله پس از انفجارها در بالتیک آغاز شد.
افراد آشنا با این پرونده گفتند که تیم پوتسدام با ردیابی شرکت‌های اجاره قایق، تلفن‌ها و پلاک خودروها، زمینه را برای مقامات آلمانی فراهم کرد تا حکم بازداشت سه سرباز از واحد نظامی ویژه اوکراین و چهار غواص کهنه‌کار در اعماق دریا را صادر کنند. آن‌ها گفتند هدف خرابکاران، قطع هم درآمدهای نفتی روسیه و هم روابط اقتصادی آن با آلمان بود.
شواهد قاطع از یک عکس سیاه و سفید دانه‌دانه به دست آمده از یک دوربین کنترل سرعت آلمانی به دست آمد. این عکس چهره یک غواص اوکراینی در اعماق دریا را نشان می‌داد که پلیس با استفاده از نرم‌افزار تشخیص چهره موجود در بازار او را شناسایی کرد. در عرض چند دقیقه، آن‌ها پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های حرفه‌ای او را با لینک‌هایی به دیگر مظنونین پرونده پیدا کردند.
اما به نظر می‌رسد که همه از تلاش‌های آن‌ها قدردانی نکردند.
غواص اوکراینی که تیم او را در لهستان ردیابی کرده بود، متعاقباً در یک بی‌ام‌و مشکی با پلاک دیپلماتیک، که توسط وابسته نظامی اوکراین در ورشو رانده می‌شد، به اوکراین برده شد. دولت اوکراین از اظهار نظر خودداری کرد. یک مقام ارشد اوکراینی به صورت خصوصی گفت که کی‌یف پس از هشداری از سوی دولت لهستان اقدام کرده است.
در همین حال، فرمانده واحد خرابکاری پس از یک جستجوی جامع در ایتالیا پیدا شد. افراد آشنا با تحقیقات گفتند که در ابتدا، کارآگاهان تنها یک عکس پاسپورت از مردی خندان، با شانه‌های پهن و چشمانی آبی روشن داشتند. این عکس از سند مسافرتی اوکراینی که وی در زمان عملیات از آن استفاده کرده بود، گرفته شده بود: یک پاسپورت معتبر که با نامی جعلی صادر شده بود و پلیس گفت که این موضوع برای عملیات سرویس‌های ویژه اوکراین معمول است. او هیچ حضوری در شبکه‌های اجتماعی نداشت و هیچ پایگاه داده اروپایی یا متحد، عکس او را در خود نداشت.
در یکی از جلسات ساعت ۹:۳۰ صبح، تیم تحقیقات به راه‌حلی احتمالی دست یافتند پس از آنکه یکی از آن‌ها پرسید: «اوکراینی‌ها کجا به تعطیلات می‌روند؟» شاید مظنون آن‌ها خارج از اتحادیه اروپا سفر می‌کرد. تیم شروع به بررسی کردند.
مدت کوتاهی پس از آن، پلیس مرزی یک کشور دوست یک تطابق پیدا کرد. این مرد برای کسب‌وکار به آنجا سفر کرده بود. کارآگاهان اکنون یک کپی از گذرنامه او با نام واقعی و تاریخ تولدش را داشتند. آن‌ها او را به عنوان سرهی ک.، یک کهنه‌سرباز ۴۶ ساله سرویس امنیتی SBU اوکراین، شناسایی کردند. او در اولین روز حمله روسیه به یک واحد نیروهای ویژه پیوسته بود و در هفته‌های اولیه جنگ، فرماندهی یک یگان پدافند هوایی را در نبرد کی‌یف بر عهده داشت.
پلیس آلمان یک «هشدار بی‌صدا» روی گذرنامه او قرار داد که برای فعال شدن در صورت عبور او از مرز اتحادیه اروپا طراحی شده بود.
در ۱۳ اوت، زمانی که سرهی از اوکراین وارد لهستان شد، هشدار فعال شد. سپس آن‌ها او را با استفاده از داده‌های سیستم عوارض جاده‌ای و رزرو هتل همسرش در یک وب‌سایت مسافرتی آنلاین، تا جمهوری چک و سپس ایتالیا ردیابی کردند.
نیروی پلیس کارابینیری ایتالیا او را پس از اقامتش در یک اقامتگاه بونگالو در شهر قرون وسطایی سان کلمنته دستگیر کرد. روز بعد، در مسیر دادگاه، سرهی با خبرنگاران روبرو شد و سه انگشت خود را بالا برد – یک سلام اوکراینی که نماد تری‌زوب، نشان ملی این کشور است. وکیل او استدلال کرد که سرهی بی‌گناه است، اما هر کس نورد استریم را منفجر کرده، بخشی از یک عملیات نظامی در دفاع از اوکراین عمل کرده و بنابراین از پیگرد قانونی مصون است.
به گفته افراد آشنا با جلسه، در جلسه ۹:۳۰ صبح روز بعد، کارآگاهان آلمانی شادمان بودند. آن‌ها احساس می‌کردند که تحقیقاتشان به زودی در دادگاه آلمان به نتیجه خواهد رسید.
انتظار می‌رود تا دسامبر، قضات ایتالیایی درباره استرداد این اوکراینی به آلمان تصمیم بگیرند. پلیس آلمان از قبل یک هواپیمای اختصاصی برای انتقال سرهی از ایتالیا و آوردن او به هامبورگ برای محاکمه آماده کرده است.
این موضوع می‌تواند یک شمشیر دولبه باشد. هر گونه دادرسی قضایی به نظر می‌رسد که روابط بین اوکراین و آلمان را، که بزرگترین حامی مالی کی‌یف و تامین‌کننده برخی از مورد تقاضاترین تجهیزات نظامی آن، به ویژه سیستم‌های پدافند هوایی است، بیشتر تیره کند. فشار سیاسی بر رهبر آلمان، صدراعظم فریدریش مرتز نیز در حال افزایش است، هرچند افراد نزدیک به او گفتند که می‌توانند عواقب داخلی را با وجود تلاش‌های اپوزیسیون برای قطع بودجه اوکراین مدیریت کنند. آن‌ها گفتند که افکار عمومی آلمان از قبل به این ایده عادت کرده‌اند که کی‌یف پشت این حمله بوده است، از جمله از طریق گزارش‌های وال استریت ژورنال.
با این حال، مقامات ارشد پیشنهاد کرده‌اند که اگر کارآگاهان به این اندازه پرونده‌ای علیه اوکراین نمی‌ساختند، مدیریت پیامدهای دیپلماتیک این بمب‌گذاری‌ها برای آلمان آسان‌تر بود.
برای ارتباط با بویان پانچفسکی، به آدرس [email protected] ایمیل بفرستید.