زندگی‌هایی که زیستند - ۲۰۲۴

تقریباً تمام جنبه‌های زندگی کانزی توسط انسان‌ها مدیریت شده بود. او در یک محیط ساخته دست بشر متولد شد و توسط بونوبوی دیگری به نام ماتاتا پرورش یافت. در حالی که دانشمندان سعی داشتند به ماتاتا زبان بیاموزند، کانزی به صورت خودجوش شروع به استفاده از لکسیگرام‌ها کرد. او نشان داد که میمون‌ها می‌توانند از طریق تعاملات اجتماعی زبان بیاموزند، موضوعی که دهه‌ها مورد بحث زبان‌شناسانی چون نوآم چامسکی بود.

جین گودال با نام‌گذاری روی شامپانزه‌ها در سال ۱۹۶۰، سنت‌های علمی زمان خود را به چالش کشید. او بدون داشتن مدرک دکترا و با رویکردی انسانی، توانست به دنیای مرموز شامپانزه‌های تانزانیا نفوذ کند. گودال معتقد بود برای درک این موجودات باید با ملایمت و بدون تکبر در چشم‌های آن‌ها نگاه کرد تا پیوندی واقعی شکل بگیرد.