بحران ارزی و رکوردشکنی دلار
ارزش ریال ایران روز دوشنبه بار دیگر با سقوط مواجه شد و به رکورد بیسابقه بیش از ۱.۳ میلیون ریال در برابر هر دلار آمریکا رسید. این فروپاشی ارزی در حالی رخ میدهد که کمتر از دو هفته از عبور نرخ دلار از مرز ۱.۲ میلیون ریال تحت فشارهای ناشی از تحریم و تنشهای منطقهای میگذرد.
معاملهگران ارز در تهران نرخ دلار را فراتر از ۱.۳ میلیون ریال اعلام کردند که نشاندهنده شتاب بالای کاهش ارزش پول ملی از تاریخ ۳ دسامبر است.
اصلاح قیمت بنزین و آثار تورمی
ایران روز شنبه سطح سوم قیمتی را برای بنزین معرفی کرد؛ این اولین اصلاح عمده قیمت سوخت پس از افزایش قیمتها در سال ۲۰۱۹ است. اقتصاددانان هشدار میدهند که این تغییر قیمت میتواند در زمانی که تضعیف ریال موجب گرانی مواد غذایی شده است، بنزین بر آتش تورم باشد.
بر اساس سیستم بازنگری شده، رانندگان برای خرید اضافی باید بیش از سه برابر قیمت سهمیهای اولیه هزینه بپردازند. این روند بودجه خانوارها را برای تامین کالاهای استراتژیک مانند گوشت و برنج به شدت تحت فشار قرار داده است.
تنشهای دیپلماتیک و فشار حداکثری
اقتصاد ایران سالهاست که تحت تأثیر تحریمهای بینالمللی آسیب دیده است. پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، دولت او کارزار فشار حداکثری را احیا کرده و تحریمهای هدفمند علیه بخش مالی و صادرات انرژی ایران را گسترش داد.
فشار مضاعف دیگری نیز در اواخر سپتامبر با فعال شدن مکانیسم اسنپبک رخ داد که منجر به مسدود شدن داراییهای ایران در خارج از کشور و توقف مبادلات تسلیحاتی شد. عدم قطعیت درباره درگیریهای منطقهای نیز بر اضطراب بازار افزوده است.