قطعی برق در ایران صنعت را پیش از بازگشت ترامپ نابود می‌کند
تولیدکنندگان به طور معمول با قطع برق مواجه می شوند زیرا شبکه زیر بار تحریم ها و کاهش سرمایه گذاری دچار مشکل شده است. چهار سال آینده ممکن است سخت تر باشد.
امین سمیع پور، تاجر ایرانی، در طول سه دهه فعالیت حرفه‌ای خود با قطعی برق غریبه نیست، اما بدتر از دوره فعلی قطعی برق که کارخانه ظروف آشپزخانه او را فلج کرده است، به یاد نمی‌آورد.
سمیع پور ۴۲ ساله گفت: «قطع شدن برق در ساعات کاری و بیکار گذاشتن کارمندان، وحشتناک است.» «وضعیت فعلی در فاجعه‌بارترین حالت خود قرار دارد و در آینده نزدیک بدتر هم خواهد شد.»
از ماه نوامبر، تولیدکنندگان به دلیل فرسودگی شبکه برق در اثر تحریم های بین المللی و عدم سرمایه گذاری خارجی، تا دو روز در هفته از برق محروم بوده اند. رژیم خود را برای راهی سخت تر آماده می کند، زیرا دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا، متعهد به اعمال فشار حداکثری شده و آماده می شود بسته تحریمی جدیدی را هدف قرار دهد که صنعت نفت را هدف قرار می دهد.
این سلسله قطعی های برق، بدترین قطعی های ایران در دهه های اخیر است و ضربه سختی به بخش های بزرگی از اقتصاد وارد کرده است، صنایع کلیدی را دچار اختلال کرده و کشوری غنی از منابع انرژی را بیشتر به بحران سوق داده است. تولیدکنندگان از قبل در اثر مجموعه ای از تحریم ها، تورم 30 درصدی و ارز در حال سقوط دچار مشکل شده اند.
عبدالکریم معصومی، ۳۶ ساله، که شرکت تامین کننده مواد شیمیایی سورن را اداره می کند، گفت: "با این روند، نسبت به آینده خوشبین نیستم." "من به طور جدی به کوچک کردن کسب و کارم و حتی چندین بار به تعطیلی آن فکر کرده ام."
آنچه برای جمهوری اسلامی در خطر است، فقط بقای تولیدکنندگان انرژی، فولاد و خودرو نیست، بلکه رژیم تئوکراتیکی است که از زمان انقلاب ۱۹۷۹ پایه گذار این ملت بوده است.
روحانیون حاکم در سال های اخیر با سطوح بی سابقه ای از عدم محبوبیت مواجه شده اند و این آسیب پذیری با کاهش سریع نفوذ منطقه ای آنها در بحبوحه جنگ های اسرائیل در غزه و لبنان و تغییر رژیم سوریه تشدید می شود.
حتی پس از توافق آتش بس بین اسرائیل و حماس، احتمال درگیری مستقیم با اسرائیل همچنان وجود دارد. اگر ایران متحمل حمله نظامی به بخش‌های حیاتی شبکه برق، تأسیسات هسته‌ای یا سایر زیرساخت‌های کلیدی خود شود، تحریم‌ها مانع از بهبود آن خواهند شد.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تخمین زده است که قطعی برق روزانه حدود 250 میلیون دلار به اقتصاد خسارت وارد می کند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد، حدود 40 درصد از ظرفیت فولادسازی بلااستفاده مانده است، عرضه گاز طبیعی به دست کم ده ها کارخانه پتروشیمی متوقف شده است و جریان گاز به بخش سیمان 80 درصد کاهش یافته است.
سمیع پور گفت: "وضعیت در 25 سال گذشته بدترین وضعیتی است که دیده ام."
بر اساس ارقام منتشر شده توسط اتاق ایران، شاخص مدیران خرید برای 9 ماه متوالی کاهش یافته است. این کاهش ها را به قطعی برق مرتبط دانست.
علاوه بر این، بر اساس گزارش بانک جهانی، پیش بینی می شود رشد درصدی تولید ناخالص داخلی از هم اکنون تا سال 2027 به نصف کاهش یابد. همچنین انتظار می رود رشد صادرات به شدت کاهش یابد.
دانیال رحمت، تحلیلگر مستقل مستقر در تهران، گفت: "بحران انرژی ایران بخشی از یک فروپاشی اقتصادی گسترده تر و دومینووار است، جایی که شکست در یک بخش باعث ایجاد اثرات آبشاری در بخش های دیگر می شود."
مصرف برق از سال 2005 بیش از دو برابر شده است و برخی استدلال می کنند که یارانه های قابل توجه گاز، عادات پرمصرفی مانند روشن کردن کولر با پنجره های باز را تشویق می کند.
در عین حال، ظرفیت تولید جدید به دلیل تمایل سرمایه گذاران بالقوه خارجی برای جلوگیری از نقض محدودیت های ایالات متحده، همگام با نیازها نبوده است.
عباس علی آبادی، وزیر نیرو، در این ماه هشدار داد که کمبود برق ایران احتمالاً تا اواسط سال جاری از 20000 مگاوات تابستان گذشته به 25000 مگاوات افزایش خواهد یافت.
علی آبادی در 5 ژانویه به قانونگذاران گفت: «واقعیت این است که عدم تعادل انرژی وجود دارد.» به گزارش ایرنا، «تنوع بخشیدن به تولید قطعا در برنامه های ما قرار دارد، اما زمان می برد.»
وی گفت که دولت 14 پروژه کوتاه مدت برای تابستان برنامه ریزی کرده است، از جمله کار بر روی واحدهای نفت کوره، کاهش محدودیت های شبکه و افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر. وزیر قیمت آن را اعلام نکرد.
ایران دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را دارد، اما برای بهره برداری از آنها با مشکل مواجه است. رضا پدیدار، نایب رئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، گفت: این کشور با کسری گاز حداقل 200 میلیون متر مکعب در روز مواجه است. این تقریباً معادل مصرف روزانه متوسط آلمان است.
پدیدار گفت: «پاسخ به تحریم های بی سابقه بین المللی ناکافی بوده است.» «انرژی، که زمانی محرک رشد اقتصادی بود، به مانعی تبدیل شده است.»
یک فاز اصلی از میدان عظیم پارس جنوبی به دلیل اختلافات مالی و دورهای متعدد تحریم های فزاینده، 18 سال طول کشید تا به پایان برسد.
TotalEnergies SE فرانسه دو بار برای کمک به توسعه این سایت تلاش کرد، اما قبل از اینکه یک شرکت داخلی برای تکمیل کار با استفاده از یک سکوی مستعمل از منطقه دیگری از میدان استفاده کند، از این کار کنار رفت.
انرژی های تجدیدپذیر تقریباً وجود ندارند. خبرگزاری دولتی شانا در 13 ژانویه گزارش داد، بیش از 92 درصد از منابع انرژی ایران از نفت و گاز تامین می شود، در مقایسه با 60 درصد در سطح جهان.
یک نیروگاه هسته‌ای 1000 مگاواتی در بوشهر ساحلی فعالیت می کند و انتظار می رود یک نیروگاه دیگر که در استان خوزستان در حال ساخت است، روزانه 300 مگاوات تولید کند.
هدف توافق سال 2015 با ایالات متحده جلوگیری از غنی سازی اورانیوم توسط ایران برای درجه تسلیحاتی بود. در ازای آن، تحریم ها کاهش یافت.
اما ترامپ در سال 2018 با بیان اینکه این توافق به اندازه کافی جامع نیست، از آن خارج شد و مجازات‌هایی را در زمینه انرژی، حمل و نقل و بانکداری مجدداً اعمال کرد.
از آن زمان، ریال در برابر دلار به شدت تضعیف شده و حدود 90 درصد از ارزش خود را در بازار آزاد و غیرقانونی از دست داده است.
گزارش هایی از اعتصابات در بخش صنعت منتشر شده است. بازنشستگان، کارکنان مراقبت های بهداشتی و بازرگانان در بازار بزرگ تهران که قدمت آن به قرن ها پیش می رسد، همگی در ماه های اخیر دست به اعتراض و اعتصاب زده اند.
تلاش های قبلی دولت برای افزایش قیمت بنزین باعث اعتراضات خشونت آمیز شد که آخرین مورد آن در نوامبر 2019 بود.
بدون وجود تخفیف در مجازات ها، احتمالاً کمبود انرژی بدتر خواهد شد. یک مقام وزارت نفت در ماه نوامبر گفت که این کشور تا سال 2029 برای رفع کمبودها باید سالانه حدود 15 میلیارد دلار هزینه کند.
بر اساس نظرسنجی بلومبرگ، صادرات نفت این عضو اوپک تحت ریاست جمهوری جو بایدن احیا شد و 65 درصد افزایش یافت و به طور متوسط حدود 3.3 میلیون بشکه در روز در سال گذشته رسید.
پس از تحلیف ترامپ در روز دوشنبه، ممکن است این وضعیت طول نکشد. در میان مشاوران اصلی، برای اعمال تحریم ها علیه بازیگران بزرگ در صنعت نفت اجماع کلی وجود دارد، که بلومبرگ نیوز در 16 ژانویه گزارش داد. ممکن است این تحریم ها از ماه آینده آغاز شود.
توافق جدید با ترامپ اولویت رئیس جمهور اصلاح طلب، مسعود پزشکیان است، که آن را کلید بقای اقتصادی می داند.
دولت در این ماه دور سوم گفتگوها با بریتانیا، فرانسه و آلمان در مورد این موضوع را برگزار کرد، و معاون وزیر امور خارجه جلسات ژنو را در X "جدی، صریح و سازنده" توصیف کرد.
این پتانسیل به معصومی، تامین کننده مواد شیمیایی، چیزی امیدوارکننده برای تکیه کردن می دهد.
او گفت: "با عمل گرایی جدیدی که سیستم حاکم نشان داده است، فکر می کنم هنوز هم می توان اوضاع را بهبود بخشید، مگر اینکه، البته، بمب ها یا موشک ها مسیر پیش رو را از ریل خارج کنند."