قطعنامه آمریکا که خواستار "پایان سریع" جنگ در اوکراین است، روز دوشنبه با حمایت مسکو و پکن در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب رسید، این رای گیری آخرین ضربه را به وحدت غرب در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ وارد کرد.
فرانسه و بریتانیا این مصوبه را وتو نکردند، که هیچ اشاره ای به تجاوز روسیه یا تمامیت ارضی اوکراین نداشت، اما پس از ناکامی در تلاش های لحظه آخری برای به تاخیر انداختن رای گیری نهایی، رای ممتنع دادند.
این رای گیری نشان داد که چگونه اتحاد فراآتلانتیکی که از پایان جنگ جهانی دوم امنیت اروپا را پایه گذاری کرده است، با اتخاذ رویکرد معامله گرایانه ترامپ در سیاست خارجی، شروع به از هم پاشیدن کرده است.
این امر نقطه مقابل جدی با دولت جو بایدن است، که تلاشی غربی را برای منجمد کردن روسیه از اقتصاد جهانی در تلافی برای تجاوز تمام عیار به اوکراین سه سال پیش رهبری کرد.
پایتخت های اروپایی در این ماه با آغاز مذاکرات دوجانبه ترامپ با مسکو غافلگیر شدند. او در روزهای اخیر همچنین ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین را به دلیل درگیری سه ساله سرزنش کرده و خواستار برگزاری انتخابات در این کشور شده است.
شلبی مگید، معاون مدیر مرکز اوراسیا در شورای آتلانتیک، گفت که رای ممتنع فرانسه، بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی نشان می دهد که ایالات متحده و متحدانش باید تلاش کنند تا زمینه های مشترکی پیدا کنند.
او افزود که حتی اگر این رای گیری نشانه یک گسست کامل بین واشنگتن و اروپا نباشد، نمادگرایی آن روشن بود. مگید گفت: "دیدن ایالات متحده در یک طرف با این کشورهایی که ما به عنوان محور متجاوزان به آنها اشاره می کنیم، تکان دهنده است."
اوایل روز دوشنبه، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، با ترامپ در کاخ سفید دیدار کرد و از او خواست تا برای نیروهای اروپایی که در صورت دستیابی به آتش بس می توانند به عنوان حافظ صلح در اوکراین مستقر شوند، "پشتیبانی" نظامی تعهد کند.
وقتی از ترامپ پرسیده شد که آیا نیروهای اروپایی از حمایت آمریکا برخوردار خواهند بود، گفت: "ما نوعی پشتیبانی خواهیم داشت. واضح است که کشورهای اروپایی درگیر خواهند شد. فکر نمی کنم به پشتیبانی زیادی نیاز داشته باشید."
کر استارمر، نخست وزیر بریتانیا نیز این هفته با ترامپ در واشنگتن دیدار خواهد کرد تا تنش ها بر سر اوکراین را کاهش داده و در مورد تلاش های آمریکا برای پایان دادن به جنگ مشورت کند.
در نشانه ای دیگر از نزدیکی سریع بین واشنگتن و مسکو، ترامپ روز دوشنبه گفت که آماده است تا یک معامله "اقتصادی" با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه منعقد کند و افزود که دو کشور "گفتگوهای بسیار خوبی" در مورد پایان دادن به جنگ در اوکراین داشته اند.
مقامات ارشد آمریکایی و روسی هفته گذشته در عربستان سعودی دیدار کردند تا در مورد عادی سازی روابط و راه های پایان دادن به جنگ اوکراین گفتگو کنند. کی‌یف از این مذاکرات کنار گذاشته شد.
تصویب مصوبه آمریکا در شورای امنیت نشانه تغییری در موضع دیرینه سازمان ملل متحد در مورد جنگ بود. از سال 2022، این نهاد از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین حمایت کرده و در عین حال به تجاوز مسکو نیز اشاره کرده است.
همچنین خواستار خروج فوری نیروهای روسی از اوکراین شده است.
قطعنامه نهایی آمریکا با وجود تلاش های فرانسه، بریتانیا، دانمارک، یونان و اسلوونی برای گنجاندن آن، شامل زبانی در این زمینه نبود. مقامات آمریکایی گفتند که در درجه اول بر تصویب مصوبه خود در شورای امنیت در روز دوشنبه متمرکز شده اند.
دوروتی شیا، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، گفت: "این قطعنامه ما را در مسیر صلح قرار می دهد. این یک گام اول است، اما یک گام حیاتی است، که همه ما باید به آن افتخار کنیم. اکنون باید از آن برای ایجاد یک آینده صلح آمیز برای اوکراین، روسیه و جامعه بین المللی استفاده کنیم."
نیکلاس دو ریویه، نماینده فرانسه، در توضیح تصمیم کشورش برای رای ممتنع، گفت: "اگر به تجاوزها پاداش داده شود و اگر قانون جنگل پیروز شود، هیچ صلح و امنیتی در هیچ کجا وجود نخواهد داشت."
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، به "تغییرات سازنده" آمریکا در موضع خود در مورد اوکراین اشاره کرد. او گفت که قطعنامه روز دوشنبه "فقط یک نقطه شروع برای تلاش های آینده در جهت حل و فصل مسالمت آمیز است".
اوایل روز دوشنبه، اوکراین و متحدان اروپایی اش قطعنامه ای را در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رساندند که شامل محکومیت جنگ روسیه در اوکراین بود. ایالات متحده و روسیه هر دو علیه آن رای دادند.
گزارش تکمیلی توسط لیلا عبود در پاریس و مکس سدون در برلین