تلاویو - اسرائیل تمایل فزاینده‌ای به چیزی نشان می‌دهد که در حلقه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به عنوان ترسیم مجدد نقشه خاورمیانه، یعنی تغییر رژیم‌ها در لبنان و سوریه توصیف می‌شود.
اسرائیل با تکیه بر موفقیت ضربات شدیدی که سال گذشته به حزب‌الله و دیگر نیروهای نیابتی رژیم ایران (حماس و سوریه) وارد کرد، و با تقویت پیروزی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در هر دو کشور قدرت‌نمایی می‌کند.
جت‌های اسرائیلی بر فراز بیروت
در آخرین نمایش قدرت، یک دسته از جت‌های جنگنده F-35 نیروی هوایی اسرائیل روز یکشنبه در ارتفاع پایین بر فراز استادیوم شهر ورزشی کمیل شمعون بیروت پرواز کردند، در حالی که ده‌ها هزار نفر از طرفداران حزب‌الله برای ادای احترام نهایی به رهبران سابق این گروه که توسط اسرائیل در سپتامبر و اکتبر 2024 ترور شدند - حسن نصرالله و جانشین او، هاشم صفی‌الدین - گرد هم آمده بودند.
یک منبع دیپلماتیک اسرائیلی به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «قرار بود مراسم تشییع جنازه نصرالله اهرمی برای شروع ترمیم وجهه آسیب‌دیده حزب‌الله در بیروت و لبنان باشد. این سورئال بود. درست زمانی که توده‌ها شعارهای آشنای "مرگ بر اسرائیل" را سر می‌دادند، هواپیماهایی که مسئول کشتن نصرالله، صفی‌الدین، ده‌ها فرمانده دیگر و هزاران تروریست حزب‌الله بودند، در بالای سر ظاهر شدند.»
در همان روز، نیروی هوایی اسرائیل اهداف دیگری را در بعلبک و همچنین در جنوب لبنان بمباران کرد، پس از "فعالیت نظامی ممنوعه" که توسط اطلاعات اسرائیل شناسایی شد. یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل این هفته به المانیتور گفت: «ما قصدی نداریم اشتباهات گذشته را تکرار کنیم و اجازه دهیم این سازمان دوباره قدرت خود را بازسازی کند. پس از 7 اکتبر، دیگر هیچ‌کس چنین هیولاهایی را در مرزهای ما نخواهد ساخت.»
اسرائیل هفته گذشته اعلام کرد که برای جلوگیری از تجدید قوای حزب‌الله در امتداد مرز شمالی خود، به حفظ پنج نقطه استراتژیک در سمت لبنانی مرز، مشرف به شهرها و روستاهای اسرائیلی، ادامه خواهد داد. دولت ترامپ با وجود نقض آتش‌بس 27 نوامبر اسرائیل و لبنان، از این تصمیم حمایت کرده است.
نیروهای اسرائیلی همچنان در سوریه
اسرائیل همچنین در سوریه موضعی تهاجمی اتخاذ می‌کند. نتانیاهو روز یکشنبه در مراسم فارغ‌التحصیلی افسران، گفت که اسرائیل حضور هیئت تحریرالشام در جنوب سوریه و یا هر نیروی دیگری وابسته به حاکمان جدید این کشور را تحمل نخواهد کرد. وی گفت: «ما اجازه نخواهیم داد نیروهای HTS یا ارتش جدید سوریه وارد قلمرو جنوب دمشق شوند. ما خواستار غیرنظامی‌سازی کامل جنوب سوریه، در استان‌های قنیطره، درعا و سویدا هستیم.»
نتانیاهو در واقع اعلام کرد که ارتش هیچ قصدی برای تخلیه مواضع مسلطی که از زمان فروپاشی رژیم اسد در ماه دسامبر در جنوب سوریه اشغال کرده است، ندارد. این مواضع شامل سمت سوری کوه حرمون است که مهم‌ترین نقطه استراتژیک در جبهه شمالی اسرائیل محسوب می‌شود. در حالی که یک پایگاه اطلاعاتی کلیدی برای دهه‌ها در سمت تحت کنترل اسرائیل در این رشته کوه فعالیت داشته است، اسرائیل همچنین یک پاسگاه نظامی موقت در طرف دیگر ایجاد کرده است تا از تصرف احتمالی خصمانه توسط شبه‌نظامیان سوری جلوگیری کند.
این تصمیم، از جمله، ناشی از نگرانی عمیق از این است که سوریه می‌تواند به یک تحت‌الحمایه ترکیه تبدیل شود، کشوری که رهبر آن، رجب طیب اردوغان، عمیقاً با اسرائیل و نتانیاهو خصومت دارد. رئیس‌جمهور اردوغان همچنین خود را حامی رهبر جدید سوریه، احمد الشراعه، اعلام کرده و از اسرائیل خواسته است حملات خود به اهداف سوری را متوقف کند و از مواضعی که در منطقه حائل بین اسرائیل و سوریه به دست آورده است، خارج شود.
یک منبع ارشد سیاسی اسرائیلی به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «[احتمال] توافق دفاعی بین شراعه و سوریه و ترکیه برای ما بسیار نگران‌کننده است. در حال حاضر، سوریه نسبتاً آرام به نظر می‌رسد، اما نباید گزینه‌هایی را که در اینجا در حال توسعه هستند، از جمله آنهایی که سلاح‌ها را علیه ما می‌چرخانند، دست کم بگیریم. این تنها راه حفظ امنیت اسرائیل است.»
اسرائیل همچنین نگران همسویی مجدد بین دولت نوپای شراعه و گروه‌های اقلیت مختلف تشکیل‌دهنده سوریه است. نتانیاهو در سخنرانی روز یکشنبه خود نسبت به آسیب رساندن به اقلیت دروزی در کوه دروز، منطقه‌ای در نزدیکی مرز با اسرائیل، هشدار داد و اعلام کرد که اسرائیل آماده همکاری با گروه‌ها و اقلیت‌ها در سوریه، به ویژه در سرزمین‌های مجاور اسرائیل است. چنین همکاری‌هایی در طول جنگ داخلی سوریه بین اسرائیل و سازمان‌های مختلف ایجاد شده است و اسرائیل بسیاری از سوری‌های زخمی را در بیمارستان‌ها و بیمارستان‌های صحرایی مرزی خود معالجه می‌کند.
اسرائیل بر این باور است که نقش کلیدی در فروپاشی رژیم اسد داشته است و باید حرف مهمی در آینده این کشور داشته باشد. این منبع ارشد سیاسی گفت: «نباید فراموش کنیم که رژیم اسد بدون اسرائیل به این آسانی سقوط نمی‌کرد. حمله غافلگیرانه شورشیان بلافاصله پس از ضرباتی بود که اسرائیل به حزب‌الله وارد کرد و ایران نیز ضربه شدیدی خورد و دارایی‌های نسبتاً زیادی را از دست داد.»
این منبع خاطرنشان کرد که اسرائیل مستقیماً در سرنگونی اسد دخالت نکرد، اما افزود که شراعه متوجه است که چه چیزی کاتالیزوری بوده که او را قادر ساخته تا رژیم را سرنگون کند. این منبع سیاسی گفت: «شراعه عاقلانه خواهد بود که اسرائیل را به جای اشتباه پیشینیانش، به عنوان پتانسیلی برای همکاری ببیند.»
اسرائیل با درخواست غیرنظامی کردن مناطق نزدیک مرز خود، این موضوع را روشن کرده است که استقرار سلاح‌های سنگین یا شبه‌نظامیان را در منطقه بین دمشق و بلندی‌های جولان تحمل نخواهد کرد. یک مقام ارشد دیپلماتیک اسرائیلی به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «ما از اشتباهات گذشته آموخته‌ایم که هرکس فکر می‌کند جایگزینی شبه‌نظامیان راه‌اندازی شده توسط ایران با شبه‌نظامیان راه‌اندازی شده توسط قدرت دیگری اشتباه می‌کند. این اتفاق نخواهد افتاد.»
شبه‌نظامیان دروزی در منطقه سویدا در کوه دروز روز دوشنبه از تشکیل یک سازمان چتر مشترک خبر دادند و خود را به عنوان یک نیروی نظامی جدا از دیدگاه شراعه برای یک ارتش متحد سوریه تثبیت کردند. مدت کوتاهی پس از سرنگونی رژیم اسد در ماه دسامبر، چندین رسانه اسرائیلی گزارش دادند که دولت نتانیاهو دوست دارد سوریه را به کانتون‌هایی تقسیم شده ببیند.
اسرائیل اکنون در حال بررسی ترکیه، ایالات متحده و روسیه در محاسبه اقدامات بعدی خود است. اسرائیل از روابط نسبتاً خوب بین ترامپ و اردوغان آگاه است و همچنین به شدت علاقه‌مند به بهبود روابط بین ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه است. روز دوشنبه، اسرائیل به قطعنامه سازمان ملل متحد در محکومیت روسیه به دلیل حمله به اوکراین سه سال پیش رای منفی داد و با ایالات متحده، کره شمالی، روسیه، آرژانتین، مالی و نیکاراگوئه همسو شد.
این مقام دیپلماتیک گفت: «هیچ‌کس در اسرائیل نیست که نداند روسیه متجاوز است و این روسیه است که به اوکراین حمله کرده است، نه برعکس. اما ما باید در حال حاضر مراقب خودمان باشیم و منافع ما با ترامپ بودن است.»