گزارشها حاکی از کشته شدن دهها نفر در روز جمعه در سوریه است، در حالی که اعضای نیروهای امنیتی دولت برای دومین روز با وفاداران بشار اسد، رئیسجمهور مخلوع، درگیر شدند. این واقعه، خشونتبارترین رویداد برای رهبران جدید این کشور از زمان سقوط رژیم است.
مقامات سوری گفتند که درگیریها از روز پنجشنبه آغاز شد، زمانی که افراد مسلح به نیروهای امنیتی دولتی حمله کردند و ۱۳ نفر را در استان ساحلی لاذقیه در میان فراخوانها برای «قیام» در پایگاه سابق اسد کشتند.
به گفته مقامات لاذقیه، با ادامه درگیریها در طول شب، افراد بیشتری از جمله تعداد نامعلومی از غیرنظامیان کشته شدند. دمشق نیروهای کمکی سنگینی را به منطقه اعزام کرده است.
دیدهبان حقوق بشر سوریه، ناظر جنگ، روز شنبه اعلام کرد که از زمان آغاز درگیریها بیش از ۲۰۰ نفر کشته شدهاند که شامل نزدیک به ۵۰ نفر از اعضای نیروهای مسلح و ۴۵ جنگجوی وفادار به اسد میشوند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه گفت که دهها نفر دیگر در حملات انتقامجویانه آشکار در روستاها کشته شدند. مقامات سوری آمار تلفات را منتشر نکردند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه همچنین گفت که نیروهای دولتی در واکنش به این حملات، به سه روستا در نزدیکی ساحل یورش بردند و «دهها مرد» را کشتند.
شبکه تلویزیونی المیادین، حامی اسد در لبنان، از حملاتی به این سه روستا خبر داد و گفت که بیش از ۳۰ مرد تنها در مختاریه کشته شدهاند.
ویدئویی که دهها جسد مردانه را نشان میدهد، که برخی از آنها خونآلود و در خیابانها انباشته شدهاند، و ادعا میشود که صبح جمعه فیلمبرداری شده است، در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود.
آمار دقیق کشتهشدگان نامشخص است و فایننشال تایمز نتوانست به طور مستقل آمار دیدهبان حقوق بشر سوریه یا این ویدئو را تأیید کند.
چندین تن از ساکنان علوی شهرهای ساحلی بانیاس و لاذقیه به فایننشال تایمز گفتند که آنها یا در خانههای خود پناه گرفتهاند یا از ترس حملات انتقامجویانه در حال فرار هستند، در حالی که صدای تیراندازی مداوم و بمباران در نزدیکی شنیده میشود.
احمد الشراع، رئیسجمهور سوریه، در اولین اظهارات خود از زمان آغاز درگیریها، گفت که نیروهای دولتی «بازماندگان» رژیم مخلوع را تحت تعقیب قرار داده و آنها را محاکمه خواهند کرد و افزود کسانی که به غیرنظامیان حمله کردهاند، پاسخگو خواهند بود.
الشراع در یک سخنرانی ضبط شده گفت: «ما به تعقیب بقایای رژیم سقوط کرده ادامه خواهیم داد... ما آنها را به دادگاهی عادلانه خواهیم کشاند، و همچنان سلاحها را در انحصار دولت نگه خواهیم داشت، و هیچ سلاح بیضابطهای در سوریه باقی نخواهد ماند.»
این تشدید تنش، یکی از جدیترین تهدیدها برای دولت انتقالی سوریه است که در دسامبر گذشته پس از آنکه شورشیان اسلامگرا به رهبری شراع، رژیم اسد را در یک حمله برقآسا سرنگون کردند، مستقر شد.
شراع از آن زمان تاکنون نیروهای امنیتی، از جمله ارتش و پلیس را منحل کرده است و مجموعهای از گروههای شورشی متحد را که نزدیک به ۱۴ سال با رژیم جنگیدند، برای حفظ نظم باقی گذاشته است.
این دولت برای تحمیل کنترل بر ساحل، جایی که بسیاری از اعضای اقلیت علوی که اسدها به آن تعلق دارند، زندگی میکنند، با مشکل مواجه شده است. افراد مسلح علوی حملات پراکندهای را علیه نیروهای امنیتی دولتی انجام دادهاند، در حالی که دهها علوی در ماههای اخیر کشته شدهاند.
درگیریهای این هفته، تهدیدی برای بیثبات کردن صلح شکننده و فرو بردن بیشتر کشور در چرخههای خشونت فرقهای بوده است.
گروهی که خود را شورای نظامی برای آزادسازی سوریه مینامد، بیانیهای به تاریخ پنجشنبه منتشر کرد و متعهد شد که دولت را سرنگون کند. این گروه تشکیل خود را اعلام کرد و این بیانیه تقریباً همزمان با حملات منتشر شد. رهبری این گروه بر عهده یکی از فرماندهان سابق لشکر چهارم ارتش اسد است که زمانی توسط ماهر، برادر بشار، رهبری میشد.
این گروه گفت که رژیم «جهادی» در حفاظت از شهروندان ناکام مانده و شرایط اقتصادی و امنیتی به پایینترین سطح خود رسیده است. در این بیانیه آمده است: «ما به مردم خود اطمینان میدهیم که به دنبال قدرت نیستیم و تنها هدف ما آزادسازی سوریه است.» این گروه از مردم از همه فرقهها و نژادها خواست که به آن بپیوندند.
وزارت دفاع، جنگجویان وفادار به هیئت تحریر الشام، گروه شراع که اکنون دولت را اداره میکند، را برای مقابله با این حمله به ساحل فرستاد. برخی از آنها ویدئوهایی از خود منتشر کردند که در آن سوگند یاد میکردند که انتقام بگیرند و «خوکها» را بکشند، اصطلاحی تحقیرآمیز که به علویان اشاره دارد.
به گفته سخنگوی وزارت دفاع، تا بعدازظهر جمعه، نیروهای دولتی «پیشرفت سریع میدانی داشته و کنترل مناطقی را که مورد حمله قرار گرفته بودند، دوباره برقرار کردند.»
در طرطوس و لاذقیه منع آمد و شد اعلام شد، در حالی که نیروهای امنیتی عملیات پاکسازی را در هر دو شهر و کوههای اطراف انجام دادند.
یکی از ساکنان بانیاس گفت که دهها جسد را در خیابان نزدیک خانهاش دیده است. دیدهبان حقوق بشر سوریه گفت که حداقل ۶۰ نفر در آنجا کشته شدهاند، از جمله زنان و کودکان. او که به دلیل ترس از انتقام، تنها نام خود را ابواحمد ذکر کرد، گفت: «این یک کشتار کامل است. من خیلی ترسیده بودم که بروم ببینم آیا کسی از کشتهشدگان را میشناسم یا نه.»
شیخ شعبان منصور، روحانی برجسته علوی، ۸۶ ساله، روز جمعه به همراه پسرش در شهر سلحب در استان حماه، نزدیک به لاذقیه، کشته شد. فعالان علوی در فضای مجازی، نیروهای دولتی را به کشتن او متهم کردند. فایننشال تایمز نتوانست این ادعاها را تأیید کند.
مقامات دولتی اشاره کردند که در مهار حملات انتقامجویانه با مشکل مواجه هستند، زیرا جمعیت زیادی به سمت ساحل میروند تا انتقام حملات به نیروهای دولتی را بگیرند.
سانا، خبرگزاری دولتی، به نقل از یک مقام ناشناس گفت که اقدامات آنها «منجر به برخی تخلفات فردی شده است و ما در تلاش برای متوقف کردن آنها هستیم.»
آرامش پرتنش در دمشق برقرار است، جایی که نیروهای امنیتی در خیابانها برای حفظ نظم در محلههای علوینشین اطراف پایتخت گشتزنی میکردند.
صدها سوری در حمایت از دولت در پایتخت و سایر شهرهای بزرگ تظاهرات کردند.