کاپورگانا، کلمبیا — هکتور فرر، در سن 69 سالگی، در سفری دیگر بود و با گروهی از مهاجران از آب‌هایی که پاناما و کلمبیا را از هم جدا می‌کند، عبور می‌کرد. این بار او به سمت جنوب می‌رفت.
چند ماه قبل، این دستفروش ونزوئلایی مسافت 3300 مایلی را از طریق جنگل‌های بارانی و سواری‌های اتوبوسی طاقت‌فرسا طی کرده بود تا به مکزیکو سیتی برسد. قرار بود آنجا آخرین توقفگاه او قبل از رسیدن به هدف نهایی‌اش، یعنی یک زندگی جدید در ایالات متحده باشد.
اما با تقریباً مسدود شدن مرز جنوب غربی ایالات متحده، فرر اکنون با سایر ونزوئلایی‌ها برای به دست آوردن جا در یک کشتی برای سفر اجباری به خانه در تقلا بود—یک مهاجرت معکوس که ناشی از سرکوب مهاجرت غیرقانونی توسط دولت ترامپ بود.
فرر خسته که ریش سفیدش تضاد آشکاری با پوست آفتاب سوخته‌اش داشت، گفت: «من به دریا عادت ندارم، بنابراین—خب، این امواج کمی مرا ناراحت می‌کنند.» او و پسرش به تازگی سه سفر دریایی به سمت جنوب را به پایان رسانده بودند که در مجموع حدود 11 ساعت طول کشید و از سواحل ناهموار پاناما و کلمبیا عبور کردند. پس از رسیدن به شمال کلمبیا—بالاخره یک زمین محکم—آن‌ها هنوز روزها سفر با اتوبوس در پیش داشتند.
فرر گفت: «اما شما فقط خودتان را در دستان خدا قرار می‌دهید و به حرکت رو به جلو ادامه می‌دهید. چه کار دیگری می‌توان کرد؟»
سیاست‌های جدید ایالات متحده که درخواست پناهندگی برای مهاجران پس از رسیدن به مرز جنوبی ایالات متحده را تقریباً غیرممکن می‌کند، اثر موجی داشته است. از شمال مکزیک تا پنج کشور در آمریکای مرکزی تا کلمبیا، مهاجران به عقب باز می‌گردند، و باریکه پانامایی—که سال‌ها تحت تأثیر جریان ورودی به سمت شمال بود—اکنون شاهد تعداد فزاینده‌ای از افرادی است که برنامه‌های رسیدن به ایالات متحده را رها کرده‌اند.
جیووانی ریزو، مدیر شورای پناهندگان نروژی در کلمبیا، یک گروه بشردوستانه که به مهاجران در این منطقه کمک می‌کند، گفت: «ما در مورد هزاران نفر صحبت نمی‌کنیم. این تازه شروع است. این اولین بار است که ما این نوع جریان را می‌بینیم، اما شما در حال حاضر پویایی‌ای را می‌بینید که شبیه زمانی است که مردم شروع به رفتن به شمال کردند.»
این الگوی در حال تغییر را می‌توان در آمار دولت پاناما مشاهده کرد که مهاجرانی را ردیابی می‌کند که از مسیر جنگلی 70 مایلی شکاف دارین عبور می‌کنند، یک نوار دورافتاده که کلمبیا را از پاناما جدا می‌کند، تا به ایالات متحده برسند.
در سال 2023، رکورد 520000 مهاجر در مسیر خود به ایالات متحده از آنجا عبور کردند، تقریباً 1500 نفر در روز. قبل از مراسم تحلیف پرزیدنت ترامپ، 4849 مهاجر در ماه دسامبر عبور کردند، که 80 درصد کاهش نسبت به دسامبر 2023 داشت. در ماه ژانویه، 72 نفر روزانه از آنجا عبور می‌کردند. ماه گذشته، تنها 14 نفر در روز از آنجا عبور کردند، که 99 درصد کاهش نسبت به ماه مشابه در سال گذشته داشت.
اکنون دولت پاناما به رهبری رئیس جمهور خوزه رائول مولینو مجبور است رویکرد خود را در قبال این موضوع دوباره بررسی کند، زیرا از سوی ترامپ در مورد مسائل دیگر، از جمله تهدید او برای پس گرفتن کانال پاناما، تحت فشار فزاینده‌ای قرار گرفته است.
پاناما گفته است که پس از شکایت ترامپ از نفوذ روزافزون چین در این کشور، توافقنامه تامین مالی زیرساخت 2017 با پکن را تمدید نخواهد کرد. این کشور همچنین سه پرواز با 299 مهاجر از کشورهایی به گوناگونی پاکستان، ایران و هند را که توسط ایالات متحده اخراج شده بودند، پذیرفته است. برخی از آن‌ها در یک هتل در شهر پاناما اسکان داده شده‌اند، و برخی دیگر به پناهگاه سن ویسنته در نزدیکی شکاف دارین منتقل شده‌اند. هدف دولت اخراج آن‌ها به کشورهای خود با بودجه ایالات متحده است. دولت اعلام کرد که تا این هفته، 177 نفر از آنجا رفته بودند.
کارلوس روئیز-هرناندز، معاون وزیر امور خارجه پاناما، در مورد این سیاست گفت: «ما انتظار داریم که این امر بر بازدارندگی تأثیر بگذارد. این راهی برای گفتن این است که 'ما اینجا هستیم، و این چیزی است که ما به آن اعتقاد داریم.'»
انتظار می‌رود تعداد بسیار بیشتری با اراده خود به سمت جنوب حرکت کنند. روئیز-هرناندز گفت که مقامات نگرانند که به زودی تا 5000 نفر در روز وارد پاناما شوند تا تلاش کنند به آمریکای جنوبی بروند، که این امر خدمات دولتی را تحت فشار قرار می‌دهد و فعالان حقوق بشر را نگران می‌کند، زیرا آن‌ها نگران شرایطی هستند که در کشورهای خود با آن مواجه می‌شوند.
روئیز-هرناندز گفت که پاناما به حقوق مهاجران احترام می‌گذارد و در حالی که اخراج آن‌ها را سازماندهی می‌کند، نیازهای آن‌ها را برآورده می‌کند.
معاون وزیر با اشاره به اینکه پاناما با ایالات متحده و سازمان بین‌المللی مهاجرت سازمان ملل متحد همکاری می‌کند، گفت: «ما بسیار تلاش می‌کنیم این کار را به صورت بشردوستانه و آشکار انجام دهیم. برخی از آن‌ها با هواپیما منتقل می‌شوند، برخی از آن‌ها با اتوبوس به منطقه دارین منتقل می‌شوند و فقط سوار قایق‌هایی می‌شوند که توسط دولت تامین مالی می‌شوند.»
مقامات مهاجرت کلمبیا در اینجا در کاپورگانا، تنها چند مایل دریایی با پاناما فاصله دارند، می‌گویند که 200 یا بیشتر مهاجر در روز سوار قایق‌های موتوری در پاناما می‌شوند تا به این دهکده توریستی و سپس به نکوکلی برسند، یک شهر بزرگتر با خدمات اتوبوسرانی به بقیه کلمبیا و فراتر از آن.
همانطور که در گذشته برای مهاجرانی که به سمت شمال می‌رفتند صادق بود، کسانی که اکنون به سمت جنوب می‌روند به طیف وسیعی از فروشندگان، راهنماها، متصدیان پناهگاه‌ها و رانندگان قایق‌های پرقدرت پول پرداخت می‌کنند، که بسیاری از آن‌ها با گروه‌های قاچاق ارتباط دارند.
اگرچه در مقایسه با ماه‌های گذشته درآمدها ناچیز است، اما قاچاقچیان خدمات خود را به مهاجرانی که سفر معکوس را انجام می‌دهند، از طریق TikTok و سایر رسانه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کنند.
یک ویدیو به مسافران احتمالی می‌گوید: «پاناما-نکوکلی، فقط با قایق، هیچ چیز در جنگل نیست.» سپس یک راوی با گروهی از مهاجران در کاپورگانا صحبت می‌کند. او در حالی که آن‌ها لبخند رضایت می‌زنند، می‌پرسد: «آماده‌اید؟» «بیایید برگردیم. بیایید این کار را انجام دهیم، مردم من. خدا شما را برکت دهد.»
ویدیوی دیگری در TikTok دارای اشعاری از یک آهنگ محبوب Reggaeton است: «هیچ‌کس مرا در این قایق 200 نفره متوقف نمی‌کند، نسیم رودخانه به صورتم می‌خورد.» به بینندگان گفته می‌شود: «بازگشت از پاناما به کلمبیا.»
ذینفع اصلی مهاجرت در این منطقه، قبیله خلیج است، یک گروه شبه نظامی قاچاق کوکائین که پلیس کلمبیا می‌گوید سهمی از آنچه مهاجران برای حمل و نقل، غذا و سایر خدمات پرداخت می‌کنند، می‌گیرد. مردم در اینجا با صدای آهسته در مورد نقش آن‌ها به عنوان دولت بالفعل در شمال کلمبیا صحبت می‌کنند.
ریزو از شورای پناهندگان گفت: «آن‌ها برای همه چیز از این افراد پول می‌گیرند. دولت‌ها در منطقه می‌توانند برای محافظت از مردم در برابر قاچاقچیان و باندهای جنایتکار بیشتر تلاش کنند.»
آلسیدس واسکز، 28 ساله، یکی از مهاجرانی که تلاش می‌کرد به خانه بازگردد، گفت که قاچاقچیان «ما را مانند یک بسته گرفته بودند و ما را تا روز بعد نگه می‌داشتند تا پول بیشتری بپردازیم.»
او در حالی که گروهی از مهاجران ونزوئلایی در کاپورگانا ایستاده بودند، توضیح داد که 350 دلار برای سفر هشت ساعته از مرکز پاناما به کلمبیا پرداخت کرده است، اما غذا و پناهگاهی را که به او قول داده شده بود، دریافت نکرده است.
واسکز گفت: «این یک تجارت است.»
بعد از ظهر یک روز، خ Jesús Sulbaran با همسرش، دختر 4 ساله‌اش و دوستانش نشسته بود تا سفر خود را از مکزیکو سیتی به سمت جنوب بازگو کند. آن‌ها با اتوبوس از کشورهای آمریکای مرکزی عبور کرده بودند، در پاناما سوار قایق شدند و به کاپورگانا رسیدند. اما هنوز 800 مایل تا رسیدن به خانه مادر Sulbaran در باریناس، ونزوئلا فاصله داشتند و پولشان تمام شده بود.
او گفت: «ما مجبور خواهیم بود اینجا بمانیم.»
دیگران بازگشت اجباری را با آرامش پذیرفتند. خوان گودز، 27 ساله، گفت که کل این ماجرا: اول از شیلی، جایی که او و خانواده‌اش ساکن شده بودند، تا مکزیک و حالا به عقب، یک ماجراجویی بزرگ بوده است.
گودز در حالی که منتظر بود تا با همسر و فرزند نوپایش سوار قایق شود، گفت: «من برای همه چیز سپاسگزارم—من چیزهای زیادی یاد گرفتم، یک زندگی جدید داشتم. من همه کار کردم—من با اسب، با موتور سیکلت، پیاده سفر کردم. من آن را دوست داشتم، اما برخی شانس ما را نداشتند.»
آن‌ها با تنها 100 دلار باقی مانده، در یک روز به سمت ونزوئلا بازگشتند—و سپس احتمالاً به شیلی، جایی که یک جامعه بزرگ تبعیدی ونزوئلایی وجود دارد. او گفت: «من 10000 دلار خرج کردم. من اهمیتی نمی‌دهم.»
فرر، فروشنده سابق 69 ساله از ونزوئلا، گفت که اوضاع در ونزوئلا وخیم بوده است، به طوری که حقوق بازنشستگی او تنها چند دلار در ماه ارزش دارد و پس از اعلام پیروزی نیکلاس مادورو، رئیس جمهور خودکامه این کشور، در انتخابات مورد مناقشه در ماه ژوئیه، چشم‌انداز کمی برای تغییر وجود دارد.
او گفت: «من مثل این بودم که در یک سوراخ گیر افتاده‌ام. من هیچ حسی نداشتم. من امیدی نداشتم. هیچ توهمی، هیچ چیز. هیچ افقی وجود نداشت.»
پس از رسیدن به کلمبیا برای مکزیک، از جایی که او و پسرش امیدوار بودند برای پناهندگی در ایالات متحده درخواست دهند، اکنون برنامه‌شان این بود که به سمت پرو بروند، جایی که یک جامعه بزرگ تبعیدی ونزوئلایی وجود دارد و جایی که فرر یک دختر دارد.
فرر در یک روز گفت که سرانجام به مقصد خود، لیما، رسیده است.
او با توضیح اینکه دقیقاً فراموش کرده چند روز در سفر بوده است، گفت: «من اینجا هستم، هدفم. در تمام این اودیسه، اگر بتوان آن را این‌گونه نامید، حتی مفهوم زمان را نیز از دست می‌دهید.»
با خوان فوررو در [email protected] تماس بگیرید.
تصحیحات و اضافات
یکی از شهرهایی که مهاجران به آن سفر می‌کردند، نکوکلی، کلمبیا است. در نسخه اولیه این مقاله، این نام به اشتباه Necoli نوشته شده بود. (تصحیح شده در 11 مارس)