پس از ماه‌ها سکوت تقریباً کامل، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، روز چهارشنبه رسماً در ابتکار عمل کُردی دولت خود دخالت کرد و گفت که آماده دیدار با اعضای حزب طرفدار کُرد دموکراتیک خلق‌ها (DEM Party) است که نقش کلیدی در مذاکرات با عبدالله اوجالان (Abdullah Öcalan)، رهبر زندانی کُرد، ایفا کرده‌اند. اردوغان در پاسخ به این سوال خبرنگاران که آیا این حزب درخواست ملاقات با او را داشته است، گفت: «اگر درخواستی برای ملاقات شود، من آن را می‌پذیرم.»
از اکتبر 2024، زمانی که دولت با دعوت از اوجالان برای سخنرانی در پارلمان ترکیه و درخواست از افرادش برای پایان دادن به مبارزه مسلحانه چهار دهه‌ای برای خودمختاری کُردها، ملت را شگفت‌زده کرد، اردوغان مصمم سکوت خود را در مورد این روند حفظ کرد. این بی‌اعتنایی او به طور گسترده به عنوان بخشی از استراتژی شانه خالی کردن از مسئولیت در صورت شکست این تلاش تلقی شد.
روج گیراسون (Roj Girasun)، بنیانگذار Rawest Research، یک موسسه نظرسنجی و تحقیقاتی مستقر در دیاربکر، پایتخت غیررسمی منطقه جنوب شرقی با اکثریت کُرد ترکیه، گفت: «اردوغان پس از اینکه به باهچلی اجازه داد تا مشعل را حمل کند، از سایه‌ها بیرون آمده است. این نشان می‌دهد که او بازیگر اصلی در ترویج این ابتکار در بین مردم خواهد شد.»
تونجر باکرهان (Tuncer Bakirhan)، رئیس مشترک حزب دموکراتیک خلق‌ها، که بخشی از هیئتی بود که قبل از فراخوان 27 فوریه اوجالان برای خلع سلاح و انحلال حزب کارگران کردستان (PKK)، دو بار با اوجالان دیدار کرد، گفت که او و سایر قانونگذاران درخواست ملاقات با اردوغان را کرده‌اند. باکرهان گفت: «ملاقات مهم است. باید زودتر اتفاق می‌افتاد. باید همیشه اتفاق بیفتد. ما در مورد یک مشکل 50 ساله صحبت می‌کنیم.» باور بر این است که نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها در ماه فوریه در جریان سفر به کردستان عراق با جمیل بایک (Cemil Bayik)، فرمانده ارشد پ‌ک‌ک در میدان نیز دیدار کرده‌اند.
اهمیت موضوع: تأیید مذاکرات توسط اردوغان به عنوان کلید موفقیت‌آمیز بودن آنها تلقی می‌شود. دور قبلی مذاکرات صلح بین اوجالان و دولت زمانی با شکست مواجه شد که اردوغان اعلام کرد که چیزی در مورد آنها نمی‌داند، روزها پس از اینکه قانونگذاران کُرد در فوریه 2015 توافقی را با اعضای حزب حاکم عدالت و توسعه خود در قصری از دوران عثمانی در استانبول امضا کردند. اردوغان پس از آنکه متوجه شد این امر منجر به انشعاب‌های گسترده از پایگاه ملی‌گرایانه‌اش می‌شود، مذاکرات را متوقف کرد.
اردوغان متعاقباً بر سرکوب وحشیانه جنبش کُردی نظارت کرد و هزاران نفر از رهبران حزب - از جمله صلاح‌الدین دمیرتاش (Selahattin Demirtas)، محبوب‌ترین سیاستمدار کُرد ترکیه - را زندانی کرد و همزمان جنگ علیه پ‌ک‌ک را تشدید کرد. باهچلی، مخالف سرسخت کُردها که خواستار اعدام اوجالان شده بود، به شریک ائتلافی غیررسمی او تبدیل شد.
وارونگی نقش‌ها: باهچلی اکنون به مدافع آشکار اوجالان تبدیل شده است، از فراخوان او به پ‌ک‌ک تمجید می‌کند و پیشنهاد می‌کند با نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها که زمانی آنها را تروریست می‌خواند، رقص دایره‌ای انجام دهد. دولت این مذاکرات را در بحبوحه آشفتگی منطقه‌ای ناشی از حمله حماس به اسرائیل در سال 2023، برای امنیت ترکیه حیاتی می‌داند. در واقع، اردوغان برای ایجاد تغییرات قانون اساسی که به او امکان می‌دهد در سال 2028 برای سومین دوره در انتخابات شرکت کند، به حمایت کُردها نیاز دارد. اردوغان همچنین می‌تواند برای دور زدن مانع قانونی، انتخابات زودهنگام برگزار کند، اما باز هم برای پیروزی به آرای کُردها نیاز خواهد داشت.
الهامی ایشیک (Ilhami Isik)، مفسر کُرد که در سال 2015 به دولت مشاوره می‌داد، گفت: «آخرین بار، اردوغان قبل از آغاز مذاکرات با پ‌ک‌ک، مجموعه‌ای از اصلاحات کُردی را امضا کرد. این بار، دولت برعکس عمل می‌کند و قبل از بحث درباره هرگونه احیای آن اصلاحات، با چماق سنگین به پ‌ک‌ک ضربه می‌زند.»
چرخش 180 درجه‌ای در سوریه: اطلاعات کمی در مورد ماهیت دقیق مذاکرات فعلی در دست است. اما امتیازات متقابل، که گزارش شده شامل تسهیل شرایط بازداشت اوجالان و آزادی تعدادی از سیاستمداران کُرد - از جمله دمیرتاش - است، در حال انجام است. بزرگترین عقب‌نشینی روز دوشنبه رخ داد، زمانی که احمد الشارع (Ahmed al-Sharaa)، رئیس‌جمهور موقت سوریه، یادداشت تفاهم هشت ماده‌ای را با مظلوم کوبانی (Mazlum Kobane)، فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه، امضا کرد و متعهد شد که به اقلیت کُرد سوریه حقوق کامل قانون اساسی اعطا شود. متن این توافق تا حد زیادی به نفع کُردها بود و نمی‌توانست امضا شود مگر اینکه آنکارا به الشارع، که به شدت به ترکیه متکی است، اجازه داده باشد.
ترکیه این معامله را وتو کرده بود و می‌گفت که نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، که نیروی اصلی آن توسط پ‌ک‌ک تأسیس و آموزش داده شده است، نیز باید منحل شود. این تغییر ناشی از عوامل متعددی از جمله دلجویی اسرائیل از نیروهای دموکراتیک سوریه بود. اما عامل فوری، ضربه‌ای بود که خشونت‌های هفته گذشته علیه علوی‌های سوریه به مشروعیت الشارع وارد کرد و او را برای حمایت کُردها ناامید کرد.
عدم تمایل کوبانی - و پ‌ک‌ک - به تسلیم شدن در برابر چنین خواسته‌هایی مانع اصلی در مسیر ترکیه بود. با رفع این مانع، اردوغان دلیل خوبی برای باور به موفقیت آخرین ابتکار خود دارد.