مردی سوری امیدوار است که ویدیوها پسرش را در حال فرار از زندان صیدنایا پس از سقوط رژیم بشار اسد نشان دهند. ژورنال به این پدر در جستجوی سرنخ‌های بیشتر درباره سرنوشت پسرش می‌پیوندد. عکس: بن سی. سولومون
مردی سوری امیدوار است که ویدیوها پسرش را در حال فرار از زندان صیدنایا پس از سقوط رژیم بشار اسد نشان دهند. ژورنال به این پدر در جستجوی سرنخ‌های بیشتر درباره سرنوشت پسرش می‌پیوندد. عکس: بن سی. سولومون

سفر یک پدر سوری برای یافتن پسرش

ویدیویی آنلاین از زندانیان سوری آزاد شده پس از سقوط رژیم، سرنخی به پدری ناامید می‌دهد: پسرش شاید هنوز زنده باشد

«در جستجوی شادی» داستان سلیمان الیوسف، پدری در دمشق را دنبال می‌کند که به دنبال پسر گمشده‌اش، شادی، می‌گردد؛ پسری که بیش از یک دهه پیش در سیستم زندان‌های سوریه ناپدید شد.

شادی در سال ۲۰۱۳، زمانی که در یک ایست بازرسی دستگیر شد، ۲۵ ساله بود. خانواده‌اش می‌گویند او فعالیت سیاسی نداشته، اما مانند بسیاری از جوانان در جریان خیزش مردمی سوریه، بدون هیچ توضیحی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد و دیگر خبری از او نشد. سال‌ها خانواده شادی تلاش کردند تا رد او را در شبکه گسترده بازداشتگاه‌های مخفی رژیم سرکوبگر اسد پیدا کنند.

در ۸ دسامبر ۲۰۲۴، دمشق آزاد شد و رژیم بشار اسد سرنگون گشت؛ درهای زندان‌ها ناگهان باز شدند و به زندانیانی که سال‌ها در حبس بودند، اجازه دادند آزادانه بیرون بیایند. ویدیوهایی از بازداشت‌شدگان آزاد شده به صورت آنلاین منتشر شد و بارقه‌های امیدی را برای خانواده‌هایی مانند خانواده سلیمان فراهم کرد که سال‌ها هیچ خبری از عزیزان بازداشت شده خود نداشتند. در یکی از آن ویدیوها، سلیمان نگاهی گذرا به مردی لاغراندام با سویشرت مشکی انداخت که با عجله از زندان صیدنایا خارج می‌شد.

سلیمان گفت: «وقتی ویدیو را دیدم، فهمیدم. این پسر من است. حتی اگر میان میلیون‌ها نفر بود، باز هم می‌توانستم او را بشناسم.»

ما سلیمان را تنها چند روز پس از آزادسازی، در بیمارستانی در مرکز دمشق ملاقات کردیم. او را در حالی دنبال کردیم که جستجویی پرپیچ‌وخم و احساسی را در سراسر شهر آغاز کرده بود و سعی داشت با مصاحبه با مغازه‌داران، رهگذران و هر کسی که ممکن بود آن مرد را پس از آزادی‌اش دیده باشد، ردپای او را در ویدیو دنبال کند.

داستان سلیمان تنها یکی از صدها هزار داستان مشابه در سوریه است. به گفته شبکه حقوق بشر سوریه، بیش از ۱۰۰ هزار سوری همچنان توسط رژیم اسد به طور قهری ناپدید شده‌اند. زندان صیدنایا، جایی که سلیمان فکر می‌کند پسرش ممکن است در آنجا نگهداری می‌شده، به عنوان یکی از بی‌رحمانه‌ترین و مخفی‌ترین بازداشتگاه‌های کشور در سطح بین‌المللی شناخته شد. از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه، گمان می‌رود ده‌ها هزار بازداشتی بر اثر شکنجه، گرسنگی، بیماری یا اعدام در بازداشت جان باخته‌اند.

همزمان با مستندسازی جستجوی سلیمان، تیم ما تحقیقات خود را انجام داد. ما ماه‌ها گروه‌های افراد گمشده را به صورت آنلاین جستجو کردیم، با فعالان، زندانیان سابق و کارشناسان سیستم زندان‌های سوریه ملاقات کردیم تا سرنخ‌هایی پیدا کنیم که بتواند هویت مرد حاضر در ویدیو را مشخص کند و به خانواده سلیمان پاسخی بدهد.

سفر شخصی سلیمان، آینه تجربه بسیاری از سوری‌هایی است که در کشوری که مدت‌ها با پنهان‌کاری، تروما و حبس‌های دسته‌جمعی تعریف شده، سعی در یافتن عزیزان خود دارند. آنچه به عنوان جستجو برای یک مرد آغاز شد، به کاوشی در هویت و حافظه تبدیل گشت، در حالی که سوریه و شهروندانش در تلاش برای بازسازی هستند.