بانکوک، ۲۸ مارس (رویترز) – به گزارش رسانههای دولتی، روز جمعه زلزلهای قدرتمند در میانمار دهها کشته بر جای گذاشت و ساختمانها را ویران کرد و به زیرساختها در منطقهای وسیع آسیب رساند.
این زمینلرزه تایلند را نیز لرزاند و یک مقام رسمی اعلام کرد که دستکم ۹ نفر در پایتخت، بانکوک، جان باختهاند. امدادگران در حال جستجو در آوار یک برج در حال ساخت بودند که در اثر زلزله فرو ریخت.
بخش عمدهای از تخریب در ماندالای، دومین شهر بزرگ میانمار که تنها در حدود ۱۷ کیلومتری (۱۰ مایلی) مرکز زلزله قرار دارد، رخ داده است.
سازمان زمینشناسی ایالات متحده (USGS) اعلام کرد که این زمینلرزه که هنگام ناهار رخ داد، ۷.۷ ریشتر قدرت و در عمق ۱۰ کیلومتری (۶.۲ مایلی) بوده است.
ماندالای، با جمعیتی حدود ۱.۵ میلیون نفر، پایتخت سلطنتی باستانی میانمار و مرکز منطقه بودایینشین آن است. به گفته ساکنان و رسانههای محلی، ساختمانها، پلها و جادهها ویران شدهاند.
تلویزیون دولتی MRTV اعلام کرد که دستکم ۱۴۴ نفر در میانمار کشته و ۷۳۲ نفر زخمی شدهاند.
یکی از ساکنان ماندالای به رویترز گفت: «وقتی همه چیز شروع به لرزیدن کرد، همگی از خانه بیرون دویدیم. من شاهد فروریختن یک ساختمان پنج طبقه جلوی چشمانم بودم. همه در شهر من بیرون در خیابان هستند و هیچکس جرات بازگشت به داخل ساختمانها را ندارد.»
یک امدادگر از گروه خیریه «مو سیدانار» به رویترز گفت که آنها دستکم ۶۰ جسد را از صومعهها و ساختمانها در پینمانار، نزدیک نایپیداو پایتخت میانمار، بیرون آوردهاند و افراد بیشتری زیر آوار ماندهاند.
او گفت: «این ۶۰ نفر فقط مربوط به گروه خیریه من و فقط در شهر پینمانار است.»
حکومت نظامی میانمار درگیر مبارزه برای سرکوب شورشیانی است که علیه حکومت آن میجنگند؛ وضعیتی که احتمالاً عملیات نجات و امداد را پیچیده خواهد کرد.
ژنرال مین آنگ هلینگ، رهبر حکومت نظامی، گفت که مرگومیر و تلفات بیشتری وجود خواهد داشت و از «هر کشوری» برای ارائه کمک و کمکهای مالی دعوت کرد. او در تلویزیون دولتی گفت که مسیرهایی را برای کمکهای بینالمللی باز کرده است.
زین مار اونگ، سخنگوی دیپلماتیک دولت وحدت ملی مخالف، گفت که جنگجویان شبهنظامیان ضدحکومتی موسوم به نیروهای دفاع مردمی، کمکهای بشردوستانه ارائه خواهند داد.
یک تحلیل دولت ایالات متحده بر اساس شدت و عمق زلزله در میانمار تخمین زده است که ممکن است هزاران کشته و خسارات اقتصادی شدید به بار آید و مناطق ساگاینگ و میکتیلا بیشترین آسیب را دیده باشند.
تاویدا کامولوژ، معاون فرماندار بانکوک، گفت از تلفات تایید شده در پایتخت تایلند، هشت نفر در فروریختن ساختمان جان باختند و نفر نهم در مکان دیگری کشته شد. عملیات نجات در محل ساختمان اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ نفر مفقود شدهاند.
پس از زلزله اصلی، یک پسلرزه قوی و چندین پسلرزه متوسط دیگر نیز رخ داد.
آسیب به ساختمانها، پلها و جادهها
به گفته رسانههای دولتی میانمار، این زمینلرزه باعث فروریختن ساختمانها در پنج شهر و شهرستان، و همچنین یک پل راهآهن و یک پل جادهای در بزرگراه یانگون-ماندالای شد. تصاویر، پل تخریب شده آوا بر روی رودخانه ایراوادی را نشان میداد که طاقهای آن به درون آب خم شده بود.
یکی از ساکنان ماندالای گفت که تخریب در سراسر شهر گسترده است و یک محله به نام سین پان در آتش میسوزد.
این ساکن که نخواست نامش فاش شود، گفت جادهها آسیب دیده، خطوط تلفن مختل شده و برق قطع است.
رسانه محلی «میانمار نو» تصاویری منتشر کرد که نشان میداد یک برج ساعت فرو ریخته و بخشی از دیوار کاخ ماندالای ویران شده است. یک شاهد به نام هت ناینگ او به رویترز گفت که یک چایخانه فرو ریخته و چندین نفر در داخل آن گرفتار شدهاند.
او گفت: «نمیتوانستیم داخل شویم. وضعیت بسیار بد است.»
دو شاهد گفتند که دستکم سه نفر پس از فروریختن بخشی از مسجدی در تونگو جان باختند.
یکی از آنها گفت: «داشتیم نماز میخواندیم که لرزش شروع شد... سه نفر درجا جان باختند.»
رسانههای محلی گزارش دادند که هتلی در آونگ بان، در ایالت شان، به آوار تبدیل شده است و «صدای دموکراتیک برمه» گزارش داد که دو نفر کشته و ۲۰ نفر گرفتار شدهاند.
تلویزیون MRTV وابسته به ارتش گزارش داد که زلزله ساختمانها را واژگون کرده، خودروها را له کرده و شکافهای بزرگی در جادههای سراسر پایتخت، نایپیداو، ایجاد کرده است.
عفو بینالملل گفت که با توجه به تعداد آوارگان، نیاز موجود به کمکهای امدادی و کاهش کمکهای ایالات متحده توسط دولت دونالد ترامپ، این زلزله نمیتوانست در زمان بدتری برای میانمار رخ دهد.
جو فریمن، پژوهشگر میانمار در این گروه، گفت که دسترسی محدود رسانهها به این معنی است که ممکن است تصویر روشنی از میزان خسارت و تلفات برای مدتی مشخص نشود.
از زمان سرنگونی دولت غیرنظامی منتخب آنگ سان سوچی، برنده جایزه نوبل، در سال ۲۰۲۱، ارتش برای اداره کشور با مشکل مواجه بوده و اقتصاد و خدمات اساسی مانند مراقبتهای بهداشتی را در وضعیت نابسامانی قرار داده است.
یک اپوزیسیون مسلح، متشکل از ارتشهای قومی مستقر و گروههای مقاومت جدیدی که از زمان کودتا تشکیل شدهاند، بخشهای وسیعی از قلمرو را تصرف کرده و حکومت نظامی را از مناطق مرزی بیرون رانده و به طور فزایندهای آن را در مناطق پست مرکزی محاصره کرده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، این درگیریها بیش از سه میلیون نفر را در میانمار آواره کرده است، ناامنی غذایی گسترده وجود دارد و بیش از یک سوم جمعیت به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.
این کشور همچنین در سالهای اخیر تحت تأثیر بلایای طبیعی قرار گرفته است، از جمله طوفان یاگی در سال گذشته و طوفان موکا در سال ۲۰۲۳، و حکومت نظامی منزوی در سطح بینالمللی برای پاسخگویی کافی با مشکل مواجه بوده است.
نی نی کیاو، یک دانشگاهی میانماری در دانشگاه بریستول، گفت که میانمار به دلیل فروپاشی جامعه مدنی «کاملاً قادر به مقابله با این شوک و عواقب آن نیست.»
لرزش برج اداری در بانکوک
شاهدان گفتند در بانکوک، مردم وحشتزده به خیابانها ریختند، از جمله مهمانان هتل با لباس حمام و مایو، در حالی که آب از استخر مرتفع یک هتل مجلل به پایین سرازیر میشد.
بورس اوراق بهادار تایلند کلیه فعالیتهای معاملاتی را برای جلسه بعد از ظهر جمعه متوقف کرد.
شاهدان گفتند که یک برج اداری در مرکز شهر بانکوک دستکم به مدت دو دقیقه از این سو به آن سو تاب میخورد و درها و پنجرهها با صدای بلند جیرجیر میکردند.
وارونیو آرمارتایاکول، کارمند اداری، به رویترز گفت: «ابتدا متوجه نشدم (که زلزله است). اما بعد دیدم که میز میلرزد و صندلی و کامپیوتر هم شروع به تاب خوردن کردند... حتی بخشی از سقف فرو ریخت - آن موقع بود که مجبور شدم فرار کنم.»
میانمار در مرز بین دو صفحه تکتونیکی قرار دارد و یکی از فعالترین کشورهای جهان از نظر لرزهخیزی است، اگرچه زمینلرزههای بزرگ و مخرب در منطقه ساگاینگ نسبتاً نادر بودهاند.