زمین‌لرزه‌ای قدرتمند بعدازظهر جمعه میانمار را لرزاند و دست‌کم ۱۵۲ کشته و خسارات جدی در منطقه مرکزی این کشور و حتی صدها مایل دورتر در بانکوک، پایتخت کشور همسایه، تایلند، بر جای گذاشت.
کانون زمین‌لرزه ۷.۷ ریشتری در نزدیکی ماندالای، دومین شهر بزرگ میانمار با جمعیت ۱.۵ میلیون نفر، قرار داشت. به گفته سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS)، زمین‌لرزه دومی ۱۲ دقیقه بعد با بزرگی ۶.۴ ریشتر ثبت شد.
در ارزیابی اولیه USGS آمده است: «احتمال تلفات بالا و خسارات گسترده وجود دارد و به احتمال زیاد این فاجعه گسترده است.»
به گزارش آسوشیتدپرس، رهبر دولت نظامی میانمار عصر جمعه در یک سخنرانی تلویزیونی گفت که دست‌کم ۱۴۴ نفر کشته و ۷۳۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند.
ژنرال مین آنگ هلاینگ گفت: «انتظار می‌رود تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها افزایش یابد.»
ویدئوها و عکس‌ها نشان می‌دهند که ساختمان‌هایی در ماندالای، پایتخت تاریخی کشور، به ویرانه تبدیل شده‌اند و به کاخ سلطنتی سابق آسیب وارد شده است. یک پل ۹۰ ساله فروریخت و بخش‌هایی از بزرگراه متصل کننده ماندالای به یانگون، پرجمعیت‌ترین شهر کشور، آسیب دید.
حکومت نظامی حاکم بر میانمار وضعیت اضطراری اعلام کرد. این کشور از زمان کودتای نظامی سال ۲۰۲۱ که دولت منتخب آنگ سان سو چی، برنده جایزه صلح نوبل را سرنگون کرد، درگیر جنگ داخلی بوده است.
رژیم نظامی در تلگرام نوشت: «دولت به سرعت وضعیت را بررسی کرده و عملیات امداد و نجات را همراه با ارائه کمک‌های بشردوستانه انجام خواهد داد.»
میانمار توانایی خبرنگاران محلی و خارجی برای گزارش‌دهی آزادانه در کشور را محدود می‌کند.
به نظر می‌رسد ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی خسارت به دانشگاه و فرودگاه ماندالای را نشان می‌دهند. شرکت هواپیمایی ملی میانمار اعلام کرد که برخی پروازها را لغو کرده است.
زمین‌لرزه روز جمعه قوی‌ترین زمین‌لرزه ثبت شده از زمان زلزله ۷.۸ ریشتری دو سال پیش در ترکیه و سوریه بود که بیش از ۶۰ هزار کشته برجای گذاشت.
بیل مک‌گوایر، استاد بازنشسته خطرات ژئوفیزیکی در کالج دانشگاهی لندن، گفت: «این احتمالاً بزرگترین زمین‌لرزه در سرزمین اصلی میانمار در سه ربع قرن اخیر است و ترکیبی از بزرگی و عمق بسیار کم، احتمال خسارت را به حداکثر می‌رساند.»
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (OCHA) اعلام کرد گزارش‌های اولیه حاکی از «خسارت قابل توجه» در مرکز میانمار، از جمله ایالت ماندالای، پایتخت نایپیداو و مناطق باگو، ماگوای، ساگائینگ و شان است.
این سازمان افزود: «ما در حال جمع‌آوری اطلاعات در مورد افراد آسیب‌دیده، خسارت به زیرساخت‌ها و نیازهای فوری بشردوستانه برای هدایت واکنش هستیم و با در دسترس قرار گرفتن اطلاعات، به‌روزرسانی‌های بیشتری را به اشتراک خواهیم گذاشت.»
به گزارش آسوشیتدپرس، دست‌کم هشت نفر در بانکوک جان باختند. در پایتخت تایلند که بیش از ۶۰۰ مایل از کانون زمین‌لرزه فاصله دارد و ۱۷ میلیون نفر جمعیت دارد، ساختمان‌های بلند مرتبه لرزیدند و یک سازه ۳۰ طبقه در حال ساخت فروریخت.
بورس اوراق بهادار تایلند معاملات بعدازظهر را پس از زلزله متوقف کرد، در حالی که حمل و نقل عمومی بانکوک به حالت تعلیق درآمد.
رومن دِوِرو، یک مهاجر روسی که هنگام وقوع زلزله در محله چینی‌های بانکوک در حال خرید بود، گفت: «اکنون همه چیز متوقف شده است.»
سوپیچایا دیدسون، کارمند یک هتل در بانکوک، گفت که «هرگز چیزی» شبیه لرزش شدید ساختمان را تجربه نکرده بود.
دولت بانکوک را منطقه فاجعه‌زده اعلام کرد و گفت سیستم ارتباطات مخابراتی آن مختل شده است، اما فرودگاه‌های شهر باز ماندند و اداره هواپیمایی کشوری اعلام کرد پروازها به طور عادی انجام می‌شوند.
میانمار از زمان کودتای فوریه ۲۰۲۱ تحت حاکمیت نظامی بوده و از بسیاری از متحدان و شرکای تجاری سابق خود از نظر دیپلماتیک منزوی شده است.
اما نیروهای ژنرال مین آنگ هلاینگ طی سال گذشته در درگیری‌های گسترده علیه گروه‌های مسلح مختلف طرفدار دموکراسی و اقلیت‌های قومی، از جمله در مناطق مرکزی برمه‌ای زبان که زلزله در آن رخ داد، زمین‌هایی را از دست داده‌اند.
گروه حقوق بشری عفو بین‌الملل اعلام کرد که این زمین‌لرزه «نمی‌توانست در زمان بدتری برای میانمار رخ دهد» و از حکومت نظامی خواست تا دسترسی کامل به کمک‌های بشردوستانه را در منطقه‌ای که به گفته این گروه، پیش از این به دلیل حملات هوایی نظامی و سال‌ها جنگ ویران شده بود، فراهم کند.
به گفته اداره پیشگیری و کاهش بلایای طبیعی تایلند، این زمین‌لرزه در مناطقی در سراسر تایلند احساس شد. کارمندان ادارات در هانوی، پایتخت ویتنام، نیز پس از لرزش‌ها ساختمان‌ها را تخلیه کردند؛ لرزش‌هایی که تا استان‌های یون‌نان و سیچوان چین و داکا، پایتخت بنگلادش، نیز احساس شد.
نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، در پلتفرم رسانه اجتماعی X گفت که هند آماده ارائه «تمام کمک‌های ممکن» است.