دونالد ترامپ زمانی گفته بود که «تعرفه» زیباترین کلمه است. پس از بسته شدن بازارها در روز چهارشنبه، او به افتخار این کلمه، «روز آزادسازی» را اعلام کرد. برای شرکای تجاری آمریکا، ۲ آوریل پایان یک دوران تجارت جهانی را رقم خواهد زد. ترامپ تعرفه‌ها را به سطوحی رسانده که آخرین بار پس از تصویب قانون بدنام «اسموت-هاولی» در دوران رکود بزرگ دیده شده بود. برای مصرف‌کنندگان آمریکایی، روز آزادسازی به معنای قیمت‌های بالاتر است. اما برای ترامپ، این تحقق آرزوی دیرینه‌اش برای اعلام جنگ اقتصادی علیه «متقلبان» و «لاشخورهای» خارجی بود که دهه‌ها آمریکا را «غارت»، «تجاوز»، «چپاول» و «تاراج» کرده بودند. آقای رئیس‌جمهور، لطفاً بگویید واقعاً چه فکری می‌کنید.
اثر فوری «روز آزادسازی» سردرگمی و عدم قطعیت خواهد بود، که برای ترامپ اغلب عمدی است. هرچه هرج‌ومرج بیشتر باشد، احساس کنترل او بیشتر می‌شود. ترامپ گفت که نرخ‌ها را بر اساس ترکیبی از تعرفه‌ها، یارانه‌ها و دستکاری ارز محاسبه کرده است. اما به نظر می‌رسد محتمل‌تر است که او به سادگی کسری تجاری دوجانبه یک کشور را بر صادرات آن به ایالات متحده تقسیم کرده باشد. چند کشور، مانند برزیل و بریتانیا، با حداقل تعرفه ۱۰ درصدی قسر در رفتند. کشورهای دیگر، مانند ویتنام، کامبوج و لائوس، با تعرفه بیش از ۴۰ درصد مواجه شدند. با توجه به تعرفه ۲۰ درصدی اتحادیه اروپا و ۳۴ درصدی چین، رئیس‌جمهور به طور متوسط قیمت واردات آمریکا را حداقل یک چهارم افزایش داده است. این تازه قبل از تلافی‌جویی بقیه جهان است.
تأثیر دیگر، بُعد معاملاتی آن است. کشورها روش‌شناسی ترامپ را زیر سؤال خواهند برد و برای نرخ‌های پایین‌تر التماس خواهند کرد. شرکت‌های آمریکایی نیز برای معافیت‌های تعرفه‌ای بر قطعات وارداتی لابی خواهند کرد. در هر دوی این جبهه‌ها، ترامپ در عنصر خود خواهد بود. پتانسیل رانت‌خواری واشنگتن به شدت افزایش یافته است. کشورها و شرکت‌هایی که در ازای نرخ‌های پایین‌تر یا معافیت‌ها، امتیازات و لطف‌هایی ارائه دهند، پاداش خواهند گرفت. آن‌هایی که به ترامپ پاسخ مشابه دهند، مجازات خواهند شد. سابقه او نشان می‌دهد که در مقابل، نرخ‌های آمریکا را تشدید خواهد کرد. پیش‌بینی وضعیت نهایی غیرممکن است. جنگ تجاری جهانی هر آسیبی که به قیمت‌ها، رشد و مشاغل وارد کند، صنعت پیش‌بینی اقتصادی رونق خواهد گرفت.
تأثیر سیاسی عمدتاً در یک جهت است. در تئوری، تورم بالاتر و رشد پایین‌تر باید به یک رئیس‌جمهور مستقر آسیب برساند. ترامپ با وعده کاهش قیمت‌ها - متمایز از کاهش تورم - به قدرت رسید و اکنون عکس آن را ارائه می‌دهد. از آنجایی که واکنش شدید به تورم باعث پیروزی ترامپ شد، افزایش عمدی قیمت‌ها توسط او باید منجر به مجازات شود. نشانه‌هایی از نارضایتی رأی‌دهندگان قبلاً در سه‌شنبه شب مشاهده شد، زمانی که حاشیه پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات ویژه در مناطق امن به شدت کاهش یافت. آخرین نظرسنجی رویترز-ایپسوس در مورد محبوبیت ترامپ نیز این هفته به شدت کاهش یافت و به تنها ۴۳ درصد رسید.
اما انتخابات میان‌دوره‌ای هنوز ۲۰ ماه دیگر باقی مانده است. همچنین عجولانه است که فرض کنیم رأی‌دهندگان در برابر اطلاعات نادرست اقتصادی مصون خواهند بود. رسانه‌های اجتماعی هنر قربانی‌سازی را به ارتفاعات تقریباً علمی رسانده‌اند. گام منطقی بعدی - و یکی دیگر از اهداف دیرینه ترامپ - دستور اخراج مهاجران در مقیاس بسیار بزرگتر خواهد بود. تا به امروز، ترامپ دستگیری‌ها و اخراج‌های خود را به موارد آزمایشی تبلیغاتی محدود کرده است. مرحله بعدی می‌تواند تشدید این اقدامات باشد.
سپس تأثیر آن بر امنیت ملی ایالات متحده وجود دارد. بیشتر تمرکز بر هزینه اقتصادی «روز آزادسازی» ترامپ بوده است. اما پیامدهای ژئوپلیتیکی می‌تواند بسیار طولانی‌تر باشد. قابل توجه است که ترامپ قبل از اینکه به چین اشاره کند، لیست بلندبالایی از دوستان و متحدان را برشمرد. اما تأثیر این اقدام، نزدیک‌تر کردن همه آن‌ها به یکدیگر خواهد بود. آخر هفته گذشته، مقامات اقتصادی ژاپن و کره جنوبی با همتایان چینی خود دیدار کردند - اولین دیدار از این دست در سال‌های اخیر که در واقع یک جلسه برنامه‌ریزی برای چگونگی مقابله با جنگ تجاری ترامپ بود. اتحادیه اروپا و کانادا نیز در حال نزدیک شدن به چین هستند.
رئیس‌جمهور به غیرقابل پیش‌بینی بودن خود می‌بالد. این امکان وجود دارد که واکنش شدید بازار، که در کاهش قیمت‌های آتی با شروع صحبت‌های او مشهود بود، بتواند غریزه‌های جنگ‌طلبانه‌تر او را مهار کند. اما جهان اکنون عمیقاً با توانایی ترامپ در تغییر موضع ناگهانی آشنا شده است. از مکزیک و کانادا بپرسید که در دوره اول ریاست‌جمهوری او مجبور به مذاکره مجدد درباره نفتا شدند، توافقی که او اکنون آن را «وحشتناک» توصیف می‌کند. صرف نظر از اینکه هرج‌ومرج جنگ تجاری ترامپ گذرا باشد یا بدتر شود، هزینه دیپلماتیک آن پایدار خواهد بود. کشورها به دنبال انجام معاملات جدی با یکدیگر و دور زدن آمریکا خواهند بود. از این نظر، رویکرد معاملاتی ترامپ خودویرانگر است. کاهش اعتماد به معنای معاملات کمتر است.