تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا تصاویر خیره‌کننده جدیدی از سیارکی ثبت کرده است که زمانی به عنوان بزرگترین تهدید برای زمین رتبه‌بندی می‌شد.
اوایل سال جاری میلادی، سیارک 2024 YR4 پس از آنکه پیش‌بینی شد ۳ درصد احتمال برخورد با زمین در سال ۲۰۳۲ را دارد، به صدر فهرست نظارتی دفاع سیاره‌ای صعود کرد.
بر اساس گزارش‌ها، احتمال کمی وجود دارد که این سنگ فضایی که هر چهار سال یک بار به سمت ما حرکت می‌کند، در دهه آینده به ماه برخورد کند.
این سیارک اولین بار زمانی توجه ناسا و ستاره‌شناسان را به خود جلب کرد که در جدول خطر برخورد سنتری (Sentry Impact Risk Table) آژانس فضایی ایالات متحده ظاهر شد؛ جدولی که سیارک‌های با احتمال غیر صفر برخورد به زمین را ردیابی می‌کند.
برای مدتی، این تنها جرم در میان بیش از ۳۷۰۰۰ سنگ فضایی بزرگ شناخته شده بود که شانس واقع‌بینانه‌ای برای برخورد داشت و احتمال آن به رکورد ۳.۱ درصد رسید.
با این حال، تا اواخر فوریه، مشاهدات دقیق‌تر به دانشمندان اجازه داد محاسبات خود را اصلاح کنند و احتمال برخورد با زمین را عملاً به صفر کاهش دهند.
وب اندازه را تأیید و مشاهدات را ادامه می‌دهد
ناسا و آژانس فضایی اروپا تصاویری از این سیارک منتشر کرده‌اند که به صورت یک نقطه کم‌نور و مبهم ظاهر می‌شود.
تلسکوپ وب - قدرتمندترین چشم بشر در فضا - اکنون تأیید کرده است که این سیارک قطری بین ۱۷۴ تا ۲۲۰ فوت (۵۳ تا ۶۷ متر) دارد که تقریباً به اندازه یک ساختمان ۱۰ طبقه است.
ناسا در بیانیه‌ای گفت: «تخمین اندازه قبلی ۱۳۱ تا ۲۹۵ فوت (۴۰ تا ۹۰ متر) از اندازه‌گیری‌های نور مرئی توسط تلسکوپ‌های زمینی به دست آمده بود.»
این سنگ فضایی کوچکترین جرمی است که تاکنون توسط بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپ فضایی مشاهده شده است.
پس از اواسط آوریل، سیارک 2024 YR4 آنقدر دور خواهد شد و کم‌نور می‌شود که تلسکوپ‌های زمینی قادر به ردیابی آن نخواهند بود.
با این حال، قرار است تلسکوپ وب دوباره در اواخر آوریل یا اوایل ماه مه آن را مشاهده کند.
اندرو ریوکین، ستاره‌شناس دانشگاه جانز هاپکینز که در این مشاهدات کمک کرد، گفت که این مشاهدات به عنوان تمرین "بسیار ارزشمندی" برای سایر سیارک‌هایی که ممکن است زمین را تهدید کنند، عمل کرده است.
او گفت: تمام این‌ها «پنجره‌ای برای درک اینکه اجرام دیگری به اندازه 2024 YR4 چگونه هستند، از جمله جرم بعدی که ممکن است در مسیر ما قرار گیرد، به ما می‌دهد.»
هدفی ارزشمند برای دفاع سیاره‌ای
در حالی که زمین دیگر از جانب 2024 YR4 تهدید نمی‌شود، ماه همچنان با احتمال کمی از برخورد مواجه است.
به دنبال مشاهدات وب، مرکز مطالعات اجرام نزدیک به زمین ناسا (Center for Near Earth Object Studies) احتمال برخورد این سیارک با ماه در ۲۲ دسامبر ۲۰۳۲ را به‌روز کرد و این احتمال را از ۱.۷ درصد در فوریه به ۳.۸ درصد افزایش داد.
ناسا اطمینان می‌دهد که حتی اگر برخوردی رخ دهد، مدار ماه به دور زمین را تغییر نخواهد داد.
سیارک 2024 YR4 اولین بار توسط سیستم هشدار نهایی برخورد سیارک به زمین (ATLAS) که توسط ناسا تأمین مالی می‌شود در شیلی شناسایی شد و در ۲۷ دسامبر ۲۰۲۴ به مرکز ریزسیاره‌ها (Minor Planet Center) گزارش گردید.
علیرغم کاهش تهدید، ستاره‌شناسان مشتاق ادامه نظارت بر 2024 YR4 هستند.
این سیارک، همراه با همتای بزرگترش، آپوفیس (Apophis) - سیارک دیگری که زمانی نگران‌کننده بود - فرصت ارزشمندی برای مطالعه این سنگ‌های فضایی عظیم فراهم می‌کند.
دانشمندان معتقدند چنین تحقیقاتی می‌تواند به آژانس‌های فضایی کمک کند تا استراتژی‌های دفاع سیاره‌ای را در صورتی که سیارک آینده‌ای خطری واقعی برای زمین ایجاد کند، بهبود بخشند.