محمد شیمشک تاکید کرد که برنامه اقتصادی دولت او اقتصاد را در برابر شوک‌های داخلی و خارجی مقاوم‌تر کرده و خاطرنشان کرد که تورم کاهش یافته و همچنان در حال کاهش است.
محمد شیمشک، وزیر دارایی ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد که انتظار ندارد نوسانات اخیر بازار - ناشی از اعمال تعرفه‌های جهانی توسط ایالات متحده - تأثیر پایداری بر اقتصاد ترکیه داشته باشد.
شیمشک در یک کارگاه اقتصاد کشاورزی در آنکارا، پایتخت ترکیه، گفت از زمانی که ترامپ تعرفه‌ها را وضع کرده است، افزایش نرخ مبادله پیش‌فرض اعتباری ترکیه (Credit Default Swap) کمتر از «بسیاری از کشورهای دیگر» بوده است. به عبارت دیگر، هزینه بیمه بدهی حاکمیتی ترکیه کمتر از بسیاری از کشورهای در حال توسعه دیگر افزایش یافته است، که نشان می‌دهد اقتصاد ترکیه کمتر تحت تأثیر تعرفه‌ها قرار گرفته است.
شیمشک افزود: «حرکت در CDS نشان می‌دهد که ما در مقایسه با کشورهای همتای خود عملکرد بهتری داشته‌ایم. تلاطم‌های اخیر در اقتصاد دائمی نیست.»
او به اتکای نسبتاً کم ترکیه به صادرات در مقایسه با سایر کشورهای در حال توسعه اشاره کرد و گفت که آنکارا احتمالاً کمتر از سایر کشورها در معرض تعرفه‌های ایالات متحده قرار خواهد گرفت. وی با اذعان به اینکه اختلال در تجارت خارجی بر اقتصاد ترکیه تأثیر خواهد گذاشت، استدلال کرد که اثرات آن خفیف‌تر از اثرات کشورهای دیگر خواهد بود.
شیمشک گفت: «تأثیر بر ما در مقایسه با کشورهای دیگر محدودتر خواهد بود زیرا بازار داخلی عامل تعیین‌کننده برای ما است.» وی افزود که بیشتر صادرات ترکیه به ایالات متحده نمی‌رود.
وی گفت: «ما با مجموع 54 کشور خارج از ایالات متحده و اتحادیه اروپا توافقنامه تجارت آزاد داریم و 68 درصد صادرات ما به این کشورها می‌رود. بیش از 80 درصد صادرات ما به کشورهای همسایه و دوست می‌رود.»
با این حال، وی تاکید کرد که چالش‌های اقتصادی اخیر ارقام تورم ترکیه را برای ماه آوریل کاهش خواهد داد.
اهمیت موضوع: ترامپ با اعلام مالیات پایه 10 درصدی بر تمام واردات در 2 آوریل، موجی از شوک را در بازارهای جهانی به راه انداخت و بسیاری از کشورها مشمول نرخ‌های تعرفه بالاتری شدند. ترکیه در مقایسه با اکثر کشورهای دیگر موفق شد از تعرفه‌های بالا اجتناب کند و فقط مجبور به پرداخت مالیات 10 درصدی شد.
عمر بولات، وزیر بازرگانی، روز جمعه در بیانیه‌ای گفت که ترکیه می‌خواهد با ایالات متحده برای لغو مالیات 10 درصدی مذاکره کند، زیرا در سال 2024 «2.4 میلیارد دلار مازاد به نفع ایالات متحده در تجارت بین دو کشور وجود داشته است.»
به گزارش دفتر نماینده تجاری ایالات متحده، تجارت دوجانبه کالا بین ترکیه و ایالات متحده در سال گذشته حدود 32 میلیارد دلار برآورد شده است. دو کشور به دنبال افزایش این رقم به 100 میلیارد دلار در سال هستند، هدفی که در اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ تعیین شد. بر اساس اعلام دفتر نماینده تجاری ایالات متحده، ترکیه در سال 2024، 16.7 میلیارد دلار کالا به ایالات متحده صادر کرده است.
بر اساس اعلام سازمان پیچیدگی اقتصادی، در سال 2023 - آخرین داده‌های موجود - بزرگترین صادرات ترکیه به ایالات متحده عبارت بودند از فرش‌های دستباف (763 میلیون دلار)، سیمان (613 میلیون دلار) و وسایل نقلیه، قطعات و لوازم جانبی (590 میلیون دلار). مهمترین واردات ایالات متحده به ترکیه در آن سال عبارت بودند از گاز نفتی (1.9 میلیارد دلار)، آهن قراضه و هواپیما (1.84 میلیارد دلار)، هلیکوپتر و فضاپیما (1.32 میلیارد دلار).
تعرفه‌های ترامپ در زمان حساسی برای ترکیه اعمال می‌شود، زیرا این کشور با اعتراضات گسترده در پی بازداشت و متعاقب آن دستگیری اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول - رقیب اصلی سیاسی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور - مواجه است. این اقدام که به طور گسترده‌ای انگیزه‌های سیاسی دارد، ناآرامی‌های ملی را برانگیخته و بازارهای مالی را متزلزل کرده است.
در 19 مارس، روزی که امام‌اوغلو بازداشت شد، لیر 12 درصد در برابر دلار آمریکا سقوط کرد و از 36 به 44 رسید و بانک مرکزی ترکیه را بر آن داشت تا 25 میلیارد دلار از ذخایر خود را برای تثبیت ارز آزاد کند. لیر صبح روز دوشنبه به وقت شرقی 38 در برابر دلار بود.
شیمشک روز دوشنبه تاکید کرد که برنامه اقتصادی دولت او کشور را در برابر شوک‌های داخلی و خارجی مقاوم‌تر کرده است و خاطرنشان کرد که تورم کاهش یافته و همچنان در حال کاهش است.
نرخ تورم ترکیه در ماه مه 2024 به 75.45 درصد رسید، اما از آن زمان تاکنون به 38.1 درصد در ماه مارس 2025 کاهش یافته است.
اردوغان پیش از پیروزی مجدد در انتخابات ماه مه 2023، سیاست مالی داشت که برخلاف اصول اقتصاد بود و نرخ بهره را به رغم افزایش سرسام آور تورم، به طرز سرسختانه‌ای پایین نگه می‌داشت. این سیاست زمانی تغییر کرد که شیمشک، بانکدار سابق وال استریت، پس از آن انتخابات به عنوان وزیر دارایی اردوغان انتخاب شد و وزیر و بانک مرکزی ترکیه چندین بار نرخ بهره را برای مهار تورم از 8.5 درصد به 50 درصد تا مارس 2024 افزایش دادند. نرخ‌ها اکنون 42.5 درصد است.
بیشتر بدانید: از زمان اعلام تعرفه‌ها توسط ترامپ، قیمت نفت 15 درصد کاهش یافته است، اما شیمشک گفت که اگر قیمت‌های پایین نفت خام در سطحی که اکنون هستند باقی بمانند، برای ترکیه خوب خواهد بود. دلیلش این است که ترکیه بیش از 90 درصد نفت خود را وارد می‌کند. صبح روز دوشنبه به وقت شرقی، قیمت نفت خام برنت 63.94 دلار در هر بشکه بود.
شیمشک گفت: «انتظار داریم کسری حساب جاری اندکی افزایش یابد. اگر قیمت نفت در این سطح باقی بماند، ترکیه امسال با هیچ مشکلی در مورد کسری حساب جاری مواجه نخواهد شد.»