تلاویو - دقیقاً هفت سال پس از آنکه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با خوشحالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده را برای خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران ستود، روز دوشنبه مجبور شد در کنار او بنشیند و بشنود که رئیس جمهور دوره دوم، مذاکرات مستقیم در سطح بالا با ایران را اعلام می‌کند.
به نظر می‌رسد این دلیل واقعی احضار نتانیاهو به واشنگتن برای یک دیدار برنامه‌ریزی نشده توسط ترامپ بوده است - تا او (و جهان) را از مذاکرات برای دستیابی به توافقی جدید با ایران که برنامه هسته‌ای آن را محدود می‌کند، مطلع سازد.
با توجه به نگرانی‌های اسرائیل در مورد مذاکرات غیرمستقیم آمریکا با ایران که یک هفته پیش اعلام شد، این چیزی نبود که نتانیاهو می‌خواست بشنود، به‌ویژه با وجود دوربین‌ها، نورها و میکروفون‌هایی که در دفتر بیضی شکل به سمت او نشانه رفته بودند. با این حال، نتانیاهو که مطمئناً از تحقیر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در دستان ترامپ آگاه بود، زیرا حدود شش هفته پیش روی همان صندلی نشسته بود، به سادگی گفت که او و ترامپ در یک هدف مشترک هستند و آن اطمینان از این است که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند.
نتانیاهو این احضاریه را در جریان یک تماس سه‌جانبه با ترامپ و ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان در هفته گذشته دریافت کرد، در حالی که او در بوداپست با او دیدار می‌کرد. اما نتانیاهو به جای گذراندن یک آخر هفته آسوده در پایتخت مجارستان، 48 ساعت بعدی را صرف تلاش برای درک دلیل دیدار فوری واشنگتن کرد. به گفته دستیارانش، بزرگترین نگرانی او این بود که ترامپ علناً پذیرش آتش‌بس با حماس در نوار غزه را به اسرائیل تحمیل کند. امتناع از همراهی می‌توانست منجر به خجالت عمومی شود. توافق با این امر می‌توانست منجر به فروپاشی دولت او توسط شرکای تندرو او شود که مخالف هرگونه امتیازی به حماس هستند.
مذاکرات مستقیم با ایران
این نگرانی‌ها بی‌اساس بود، اما دلیل این دیدار نگرانی بزرگ‌تری را برای او به وجود آورد. تا آنجا که به نتانیاهو مربوط می‌شود، مذاکره با ایران اتلاف وقت است. او قبل از پرواز از بوداپست به واشنگتن به دستیارانش گفت که تهران خواهان سلاح هسته‌ای است و هر کاری برای به دست آوردن آن انجام خواهد داد، حتی توافقی را امضا می‌کند که قول می‌دهد از تولید بمب خودداری کند. او افزود که به جای هرگونه هویج، باید یک چماق نظامی بزرگ به ایرانیان نشان داده شود.
اما نتانیاهو در این زمینه ترامپ را مقصر نمی‌داند. یک منبع نزدیک به نتانیاهو به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «دولت ترامپ وضعیت را بسیار بهتر از دولت‌های قبلی درک می‌کند.»
این منبع افزود: «ما انرژی زیادی را صرف تلاش برای متقاعد کردن دولت‌های اوباما و بایدن برای ارائه یک گزینه نظامی تهدیدآمیز و واقعی علیه ایران کردیم. اما دولت‌های دموکرات از موضع ضعف با ایران مذاکره کردند، در حالی که ایران طوری رفتار می‌کرد که گویی یک ابرقدرت است.» این منبع خاطرنشان کرد که این وضعیت اکنون معکوس شده است. وی گفت: «وقتی ایرانیان به اطراف نگاه می‌کنند، انبوهی از نیروها را می‌بینند که از سال 2003 دیده نشده است، صدای غرش بمب‌افکن‌های B-52 را می‌شنوند و تحت فشار هستند.»
اما تهدیدها جدا از این، ایرانیان همچنین باید بدانند که ترامپ خواهان جنگ نیست، بلکه خواهان توافق است. او این موضوع را در چندین اظهار نظر در گذشته روشن کرده است.
یک مقام ارشد دیپلماتیک اسرائیل به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «مهارت‌های چانه‌زنی ایرانیان در مقابل سبک مذاکره ترامپ، مذاکرات بسیار پیچیده‌ای را رقم خواهد زد.» او افزود: «ما دیده‌ایم که ترامپ بالاترین حد ممکن را تعیین می‌کند، مذاکرات را با تهدیدها و ضرب‌الاجل‌ها چاشنی می‌کند، اما مایل است در یک چشم به هم زدن عقب‌نشینی کند.»
ناظران اسرائیلی معتقدند چشم‌انداز دستیابی به توافقی مؤثر با ایران اندک است.
یک مقام ارشد سابق اطلاعاتی اسرائیل به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «آمریکایی‌ها تصریح کرده‌اند که یک توافق باید شامل برچیدن کامل برنامه هسته‌ای، نظارت بر برنامه موشک‌های بالستیک ایران و مهار گسترش تروریسم منطقه‌ای ایران باشد.» متأسفانه، ممکن است ترامپ در مقطعی از کل این ماجرا خسته شود و از اکثر خواسته‌ها عقب‌نشینی کند، همانطور که اوباما در آن زمان انجام داد.»
این منبع افزود: «در آن صورت، خود را با توافقی مشابه توافق اوباما در سال 2015 خواهیم یافت که مشکل را حل نمی‌کند. بدتر از آن، ترامپ ممکن است اعلام پیروزی کند، توافق را بی‌نقص تعریف کند و ما مجبور شویم موافقت کنیم.»
حمله پیشگیرانه؟
در همین حال، اسرائیل در حال افزایش آمادگی برای حمله احتمالی به ایران است و امیدوار است هماهنگی کاملی با آمریکایی‌ها داشته باشد. در حالی که اسرائیل ترجیح می‌دهد حمله‌ای توسط ایالات متحده انجام شود، آمریکایی‌ها ترجیح می‌دهند اسرائیل در خط مقدم باشد و ایالات متحده چتر هوایی، اطلاعاتی، ضد هوایی و سیاسی را فراهم کند و در صورت نیاز به آن بپیوندد.
اسرائیل و ایالات متحده همچنین برای مقابله با تهدیدات ناشی از تهران مبنی بر حمله پیشگیرانه ایران آماده می‌شوند. مقامات ارشد ایرانی پیشنهاد کرده‌اند که نیروهای تقویت‌شده ایالات متحده که در منطقه مستقر شده‌اند، از جمله در جزیره دیه‌گو گارسیا در اقیانوس هند، در برابر حمله آسیب‌پذیر هستند. اسرائیل همچنین برای یک حمله پیشگیرانه ایران به خاک خود به منظور مختل کردن حمله مورد انتظار اسرائیل آماده می‌شود. این می‌تواند استقرار یک سامانه ضد موشکی THAAD آمریکایی در روزهای اخیر در اسرائیل را به عنوان پشتیبان برای سایر سامانه‌های رهگیری آمریکایی و اسرائیلی توضیح دهد.
یک مقام ارشد سابق نظامی اسرائیل به شرط ناشناس ماندن به المانیتور گفت: «در نهایت، هوشمندانه‌ترین حدس در مورد آنچه انتظار می‌رود در تابستان رخ دهد، جنگ است.» وی با اشاره به ضرب‌الاجل دو ماهه‌ای که ترامپ در 7 مارس به ایران داد تا در مورد یک توافق به توافق برسد یا با پاسخ نظامی روبرو شود، گفت: «ضرب‌الاجل ترامپ در ماه مه به پایان می‌رسد و در ژوئن گزارش بسیار تندی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد پیشرفت هسته‌ای ایران انتظار می‌رود، گزارشی که میزان عبور ایرانیان از تمام خطوط قرمزی که در گذشته علیه آنها ترسیم شده بود را روشن خواهد کرد.»
موضوع ایران بر دستور کار دیدار نتانیاهو از کاخ سفید، دومین دیدار وی از زمان روی کار آمدن ترامپ در 20 ژانویه، غالب بود. مقامات اسرائیلی که پیش از مذاکرات برای خبرنگاران توضیح می‌دادند، همچنین این احتمال را مطرح کردند که نتانیاهو ترامپ را متقاعد کند که تعرفه 17 درصدی واردات اسرائیل به ایالات متحده را که به عنوان بخشی از کمپین گسترده تعرفه‌ای جهانی خود اعمال کرده است، کاهش دهد.
نتانیاهو خود این امید را تکرار کرد و در اظهارات از پیش آماده شده در آغاز دیدار خود با ترامپ وعده داد که اسرائیل تمام موانع تجاری با ایالات متحده را حذف خواهد کرد و به عنوان الگویی برای سایر کشورها عمل خواهد کرد تا همین کار را انجام دهند. اما ترامپ نشان داد که این موضوع روی میز نیست، حتی مهمان خود را سرزنش کرد. ترامپ در حالی که نتانیاهو در کنارش بود، گفت: «فراموش نکنید، ما به اسرائیل خیلی کمک می‌کنیم. ما سالانه 4 میلیارد دلار به اسرائیل کمک می‌کنیم، این مقدار زیادی است.»
از هر دو رهبر در مورد جنگ با حماس و مذاکرات متوقف شده برای آزادی 58 گروگانی که در نوار غزه نگهداری می‌شوند، که گمان می‌رود حدود 20 نفر از آنها هنوز زنده باشند، سؤال شد و هر دو گفتند که مذاکرات در جریان است. اما تا به امروز، علیرغم پیشنهاد میانجی‌گری مصر که در روزهای اخیر ارائه شده است، به نظر می‌رسد گروگان‌ها دومین عید فصح خود را در اسارت سپری خواهند کرد. تظاهرات خشمگینانه در هفته‌های اخیر که خواستار این بودند که دولت قبل از تعطیلات یهودی (که از شامگاه 12 آوریل آغاز می‌شود) که نماد آزادی است، آزادی آنها را تضمین کند، به نتیجه مطلوب خود نرسیده‌اند.
نتانیاهو از کاخ سفید تنها با یک قطعیت نسبی خارج شد: اینکه جنگ با ایران همچنان یک گزینه است. برای مردی که سرکوب جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را به مأموریت نهایی خود تبدیل کرده است، بد نیست.