تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در سه سال پیش، رهبران اروپا را متقاعد کرد که باید پول بیشتری را صرف دفاع کنند. روز دوشنبه، رهبرانی از سراسر اتحادیه اروپا و بریتانیا در بروکسل گرد هم می آیند تا در مورد یک سوال آزاردهنده بحث کنند: چگونه هزینه آن را بپردازند.
این نگرانی با بازگشت رئیس جمهور ترامپ به کاخ سفید تشدید شده است.
ایالات متحده بزرگترین تامین کننده مالی نظامی جنگ اوکراین است، اما آقای ترامپ پیشنهاد کرده است که به سرعت حمایت مالی و نظامی ایالات متحده را پس خواهد گرفت و آن را به اروپایی ها واگذار می کند. او همچنین اصرار داشته است که کشورهای ناتو مخارج دفاعی خود را به 5 درصد از تولید اقتصادی سالانه خود افزایش دهند، که افزایش چشمگیری نسبت به 3 درصد یا 3.5 درصدی است که ناتو قصد دارد در نشست بعدی خود در تابستان امسال هدف خود قرار دهد.
ایالات متحده خود تنها حدود 3.4 درصد از تولید ناخالص داخلی را صرف دفاع می کند.
با جنگ، اتحادیه اروپا که بر اساس تجارت آزاد بنا شده بود و خود را "پروژه صلح" می نامید، به بازدارندگی و دفاع متعهدتر شده است. اکنون در تلاش است تا صنایع دفاعی خود را گسترش دهد و هزینه ها را کارآمدتر و مشارکتی تر کند. نخست وزیر کیر استارمر بریتانیا در نشست روز دوشنبه شرکت خواهد کرد، این اولین بار از زمان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا است که یک رهبر بریتانیایی با 27 رهبر این بلوک در بروکسل ملاقات می کند.
بخشی از بحث این خواهد بود که آیا اتحادیه اروپا می تواند پول بیشتری برای پرداخت هزینه دفاع از طریق بدهی مشترک، همانطور که برای مبارزه با کووید انجام داد، جمع آوری کند یا خیر.
اما این موضوع دشوار است: چنین جمع آوری بودجه مشترکی ممکن است تلاش های کشورهای عضو را برای برآورده کردن خواسته های فردی که ائتلاف ناتو در حال حاضر از آنها در زمینه افزایش بودجه نظامی دارد، مختل کند. از 27 کشور اتحادیه اروپا که روز دوشنبه در جلسه غیرعلنی دیدار می کنند، 23 عضو ناتو هستند.
ژنرال کریستوفر جی. کاولی، فرمانده عالی متفقین ناتو در اروپا، برای اولین بار از زمان جنگ سرد، اهداف قابلیت را تعیین کرده است. این ژنرال آمریکایی به کشورهای عضو ناتو الزامات خاصی را برای تجهیزات و سطوح نیرو و همچنین دستورالعمل هایی در مورد نحوه پاسخگویی در صورت حمله روسیه داده است.
در میان مقامات و تحلیلگران اجماع نظر وجود دارد که اروپا فاقد عناصر حیاتی دفاعی مانند پدافند هوایی و موشکی یکپارچه، توپخانه و موشک های دقیق دوربرد، ماهواره ها و تانکرهای سوخت گیری هوا به هوا است که در حال حاضر تنها ایالات متحده ارائه می دهد. تحلیلگران می گویند جایگزینی این سیستم ها حداقل 5 یا شاید 10 سال طول می کشد.
کشورهای اروپایی همچنین می خواهند تکثیر را کاهش دهند. به عنوان مثال، حداقل 17 نوع مختلف هویتزر به اوکراین ارسال شده است که همه آنها از یک نوع پوسته استفاده نمی کنند.
از آنجایی که روسیه از شرق تهدید می کند و حمایت آقای ترامپ از غرب متزلزل است، رهبران اروپا موافق هستند که به طرحی برای هماهنگی و گسترش منابع نظامی خود نیاز دارند. اما منافع ملی متفاوت و اولویت های بودجه ای رقابتی به این معنی است که تغییر شکل دفاع اروپا دشوار، پرهزینه و طولانی خواهد بود.
و کشورهای مهم در جناح شرقی، مانند لهستان و کشورهای بالتیک، می خواهند هر کاری که می توانند برای حفظ حضور ایالات متحده در ناتو و دفاع از اروپا انجام دهند.
نشست روز دوشنبه اولین گام است. رهبران اتحادیه اروپا در مورد تامین مالی نظامی و تدارکات مشترک بحث خواهند کرد و آقای استارمر و مارک روته، دبیرکل ناتو، به آنها خواهند پیوست. هدف، تعیین اولویت ها است، که به دیپلمات ارشد این قاره، کاجا کالاس، و کمیسر دفاع جدید آن، آندریوس کوبیلیوس، اطلاع رسانی خواهد کرد، زیرا آنها برای تدوین یک طرح ملموس تر، به ویژه برای تولید تسلیحات، تلاش می کنند.
تحلیلگران دفاعی گفتند این نشست همچنین از اهمیت نمادین برخوردار است، زیرا نشان می دهد که اروپا تهدید طولانی مدت روسیه و نیاز به کاهش وابستگی نظامی خود به ایالات متحده را جدی می گیرد.
الکساندرا دی هوپ شفر، رئیس موقت صندوق مارشال آلمان، یک اندیشکده، گفت: "این برای اروپایی ها حیاتی است." "آنها چاره ای ندارند، زیرا جنگ در قاره خودشان در حال وقوع است."
بازدارندگی روسیه، که می خواهد ایالات متحده را از ناتو جدا کند و هم ائتلاف و هم اتحادیه اروپا را تقسیم کند، "یک مبارزه نسلی" است. او گفت: "اما رهبران سیاسی ما نتوانسته اند به نسل جوان توضیح دهند که چرا این اتحاد مهم است و چرا پیروزی اوکراین در این جنگ مهم است."
روابط اروپا با واشنگتن نیز در دستور کار روز دوشنبه قرار دارد، از جمله چگونگی مقابله با خواسته های آقای ترامپ. مقامات انتظار دارند که این بحث به اصرار او مبنی بر تمایل به تصاحب گرینلند بپردازد. این جزیره یک قلمرو خودمختار دانمارک است، که هم یک کشور عضو اتحادیه اروپا و هم متحد ناتو است. رهبران دانمارکی و گرینلندی می گویند این سرزمین برای فروش نیست و به ایالات متحده تحویل داده نخواهد شد.
موضوع گرینلند نشان می دهد که چگونه رابطه واشنگتن با اروپا ممکن است به شدت در حال تغییر باشد، زیرا به نظر می رسد آقای ترامپ تمایل بیشتری به اعمال فشار اقتصادی و نظامی بر متحدان ایالات متحده نسبت به دشمنان خود دارد.
اما هنوز درجه ای از شوک در اروپا وجود دارد.
یعقوب فانک کیرکگارد، عضو ارشد بروئگل، یک اندیشکده در بروکسل که اقتصادهای اروپایی و روابط فراآتلانتیکی را مطالعه می کند، گفت: "هیچ کس آن را جدی یا به معنای واقعی کلمه نمی گیرد." "هیچ کس نمی خواهد این کار را انجام دهد، زیرا مستلزم بازاندیشی جهان آنگونه که می شناسیم، خواهد بود."
در حالی که رهبرانی مانند آقای روته تاکید کرده اند که این قاره نمی تواند به طور واقع بینانه بدون ایالات متحده به تنهایی عمل کند، هدف این است که خودکفاتر باشد.
کشورهای اتحادیه اروپا در سال های اخیر هزینه های نظامی خود را افزایش داده اند. آنها تخمین زده می شود که در سال 2024، 340 میلیارد دلار برای دفاع هزینه کرده اند که نسبت به سال 2021، 30 درصد افزایش داشته است. حداقل 23 عضو از 32 عضو ناتو اکنون 2 درصد یا بیشتر از تولید ناخالص داخلی خود را مطابق با اهداف ناتو صرف دفاع می کنند. آقای روته به وضوح اعلام کرده است که 2 درصد یک کف است، نه یک سقف، و استاندارد جدید و بالاتری امسال تعیین خواهد شد.
با مشغول بودن ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه با اوکراین و درهم کوبیده شدن ارتش وی، مقامات اروپایی و ناتو معتقدند که یک پنجره زمانی شاید بین سه تا هفت سال وجود دارد تا آقای پوتین وسوسه شود تا ائتلاف ناتو را آزمایش کند.
پیدا کردن راه حلی که هزینه های دفاعی اروپا را افزایش داده و هماهنگ کند، آسان نخواهد بود.
یانیس امانوئلیدیس، مدیر مطالعات در مرکز سیاست اروپا، گفت: "منطق به ما می گوید که شما نیاز به تدارکات مشترک دارید." اما موانعی وجود دارد، از جمله عدم اعتماد بین ملت ها و تضاد منافع ملی. او گفت: «حفاظت از صنعت ملی است، حفاظت از حق حاکمیت برای تصمیم گیری است.»
هنگامی که صحبت از تدارکات مشترک به میان می آید، مسئله چگونگی تامین مالی آن نیز وجود دارد. برنامه های تامین مالی مشترک به وضوح در دستور کار قرار دارند، اما دقیقاً اینکه چه شکلی می تواند داشته باشد، متفاوت است.
این می تواند به معنای یک صندوق پول جمعی مانند آنچه اروپا در طول همه گیری ویروس کرونا در سال 2020 جمع آوری کرد، باشد. تامین مالی همچنین می تواند از طریق وسیله ای که توسط بانک سرمایه گذاری اروپا، که بازوی وام دهنده اتحادیه اروپا است، یا از طریق گروهی از کشورها خارج از ساختارهای بلوک تامین شود.
در یک نامه مشترک در هفته گذشته، 19 کشور اروپایی اعلام کردند که این بانک "باید به بررسی راه های بیشتری برای ایفای نقش قوی تر در ارائه بودجه سرمایه گذاری و اهرم کردن بودجه خصوصی برای بخش امنیت و دفاع ادامه دهد."
این نامه پیشنهاد داد بحث جدی در مورد "صدور بدهی های مشخص و تعیین شده" برای پروژه های دفاعی انجام شود. در حال حاضر، کشورهای عضو کلیدی مانند آلمان و هلند ایده استقراض جمعی برای دفاع را رد می کنند و EIB از اعطای وام برای مصارف کاملاً نظامی منع شده است.
هرگونه دفاع جدی اروپایی باید شامل بریتانیا، یک قدرت هسته‌ای و عضو شورای امنیت سازمان ملل باشد، که دلیل اصلی دعوت از آقای استارمر برای حضور در آن است. او خود بر همکاری امنیتی با اتحادیه اروپا به عنوان راهی برای نزدیک کردن بریتانیا پس از برگزیت به این بلوک تاکید کرده است.
مارک لندلر در تهیه گزارش از لندن مشارکت داشت.